22.Ақпараттық үрдістерді жүзеге асырудың бағдарламалық жасақтамасы. Инструменталдық бағдарламалар.

Бағдарлама – магниттік тасымалдаушыда файл түрінде сақталып, қолданушының бұйры-ғы бойынша компьютер зердесіне жүктеліп, орындауға арналған машина тіліндегі нұсқаулар жиыны.Компьютердегі бағдарламалық жасақтама құрамын бағдарламалық конфигурация деп атайды. Бағдарламалар арасында, физикалық буындар мен блоктар арасындағы сияқты байланыс бар – көптеген бағдарламалар өзінен төмен деңгейдегі басқа бағдарламаларға сүйеніп жұмыс істейді.Жалпы мақсатқа арналған инструментальдық бағдарлмалардың артықшылығына тоқталайық:

- Кәсіби емес бағдарламашыларға электрондық оқулықты жасау мүмкіндігі; -Электрондық оқуды жасауда уақытты және дайын болу мерзімін үнемдеу; -Жоғарғы талапты компьютерлерді және бағдарламалық жасақтамаларды талап етпеуі; Сонымен қатар жалпы мақсатқа арналған инструментальдық бағдарламлардың мынадай кемшіліктері де бар: -Интерфейстің түсініксіз болуы;

-Мультимедиа және гипермедиа жүйелерімен салыстырғанда мүмкіндіктің аздығы; -Қашықтан оқыту барысында қолданылатын бағдарламаларды жасау мүмкіндігінің болмауы.

Қазіргі кезде жалпы мақсатқа арналған инструментальдық бағдарламар ғаламтор беттерінде кӛптеп кездеседі: Адонис, АосМикро, Сценарий, ТесСис, Интегратор және т.б. Сонымен қатар біздің елде де отандық осындай электрондық оқулық жасауға арналған инструментальдық бағдарламалар да көптеп кездеседі. Ал олардың бір кемшілігі қазақ тіліндегі қаріптердің дұрыс оқылмауы және жұмыс барысында кездесетін кемшіліктер.

23.Ақпараттық үрдістерді жүзеге асырудың бағдарламалық жасақтамасы. Қолданбалы бағдарламалар.

Бағдарлама – магниттік тасымалдаушыда файл түрінде сақталып, қолданушының бұйры-ғы бойынша компьютер зердесіне жүктеліп, орындауға арналған машина тіліндегі нұсқаулар жиыны.Компьютердегі бағдарламалық жасақтама құрамын бағдарламалық конфигурация деп атайды. Бағдарламалар арасында, физикалық буындар мен блоктар арасындағы сияқты байланыс бар – көптеген бағдарламалар өзінен төмен деңгейдегі басқа бағдарламаларға сүйеніп жұмыс істейді.Қолданбалы программалық жасақтама - әртүрлі мәселелік аумақтардағы қолданбалы есептерді шешуді жасақтайтын жеке қолданбалы программалар мен қолданбалы программалар дестелерінен (ҚПД) тұратын программалық жасақтама бөлігі. Оның құрамына:-   жалпы мақсаттағы ҚПЖ;мәселелік бағытталған ҚПЖ;интегралданған ҚПЖ Жалпы мақсаттағы қолданбалы программалық жабдықтар құрамына әртүрлі қолданбалы есептерді шешуге жиі қолданылатын программалық құралдар енеді, олар: мәтіндік редакторлар мен процессорлар;графикалық редакторлар;электрондық кестелер (ЭТ) процессорлары;мәліметтер қорын басқару жүйелері;электрондық презентациялар және т.с.с.

Мәселелік бағытталған қолданбалы программалық жабдықтар  -  белгілі бір саладағы есептерді жүзеге асыруға мамандандырылған программалық құралдардың жиынтығы. Мұндай программалық құралдарға: жобалауды автоматтандыру жүйелері (ЖАЖ);таңбаларды айыру жүйелері;статистикалық, қаржылық – аналитикалық жүйелер;ғылыми зерттеулер жүйелері және т.с.с. жатады.

Интегралданған ҚПЖ – қазіргі уақыттағы ҚПЖ-ның қарқынды және қуатты дамып жатқан бөлігі. Олар – көп функционалды, бірнеше қолданбалы программалық жабдықтарды бір ресурстық қор негізінде жинақтап объектілер деңгейінде әсерлесулерін жүзеге асыратын дестелер (Lotus Works, Microsoft Office  және  т.б.) Компьютерде пайдаланушының жұмысы көбнесе әртүрлі мәтіндік ақпараттарды өңдеумен байланысты. Мәтіндік ақпараттарды еңдеудің негізгі ұғымдары, міндеттері, әдістері мен құралдарына қысқаша шолу жүргізейік. Мәтіндік құжаттарды өңдеудің келесі негізгі қадамдарын атауға болады:мәтінді енгізу;редакциялау (соның ішінде пішімдеу түрлері); құжатты сақтау;жариялау;құрылған құжатты іздеу және ашу; аудару.

Мәтінді енгізу.  Мәтінді енгізуді пернетақтаның көмегімен, қағаздағы құжатты электрондық пішімге аударумен, дауыс арқылы, қолмен жазу арқылы енгізуге болады.Редакциялау - терілген мәтінде өзгерту және шрифт, абзац пішімдерін орнату арқылы қажетті түрге келтеру.Құжатты сақтау – мәтіндік құжатты дайындаудың маңызды қадамдарының бірі. Сақтауда мәтіндік құжаттың сақталу пішіміне көңіл аудару керек. Жиі қолданылатын пішімдерге – ASCII, RTF, DOC, HTML пішімдері жатады.ASCII  (American Standard Code for Information Interchange)  -  ең алғашқы және ең қарапайым ұйымдастырылатын пішім (әрбір әріпке бір байт сәйкес).RTF (Rich Text Format) - әртүрлі мәтіндік процессорлар арасында құжаттар алмасу пішімі. Ең негізгі ерекшелігі  -  оның ішкі ұйымдастырылуы пішімдеулердің барлық элементтерін (шрифт өлшемі мен параметрлері, абзац параметрлері, т.с.с.) беруді қамтамасыз етеді.DOC  -  бұл Microsoft Word мәтіндік процессорының ішкі пішімі (MS Word 2000  және  MS Word 97 үйлесімді, ал одан көне нұсқалар үйлесімді емес).HTML (Hypertext Markup Languange)  -  Интернетте Web-беттер құру үшін қажетті гипермәтінді белгілеудің әмбебап тілі. Word 2000 үшін doc сияқты ішкі пішімге жатады.