27.Бумалар мен файлдар. Сілтеуіш бағдарламасы - файлдық жүйені басқару технологиялары екенін түсіндіріңіз

Файл (fillee- бумага, десте) белгілі бір атпен магниттік диск де жазылған біртектес информациялар жиыны. Файл- аты бар бір құжатар байттар тізбегі , Файл программа, не құжат болуы мүмкін. WINDOWS-та программалардың басқа атауы- қолдан ба қолданылады.Әр файлдың аты болады. Оның оң және сол жақ бөл ктерден тұратын ек аты болады.Оң жақ бөлгіш символдан тұрады және олар файлдың типін анықтайды. Сол жақ бөліктің ұзындығы 1-ден 225 символға дейін жетеді, оның пайдаланушы үшін құжаттың қызметін анықтайтын мазмұндық жүктемесі бар. Файл атында / ? : * < > / символдарын пайдалануға болмайды. Бума (Folder) экранда каталогтарды жəне программалық топтарды белгілеу үшін қолданылады. Бума- бұл түрлі программаларды және құжаттарды дискіге, файлға сақтайтын ақпаратты сақтаушы Мұның мағынасы мынада: каталог пен программалар тобы белгілі бір объектілерді орналастыруда қолданылатын контейнер болып табылады. Каталог - файлдарға арналған контейнер, програмалық топ - жеке программаларға арналған контейнерлер, т.с.с.Бума құру үшін жұмыс столына тышқанның сол жақ батырмасын шертіп контекстік менюден Құру " Бума командаларын орындау; Бума атын өзгерту үшін файлға тышқанның оң жақ батырмасын шерту, жанамаменюден қайта ат беру (переименовать) командасы таңдалады. .

Файл қасиетін көрсететін параметрлер:• Тип, сақталынған мəліметтердің мазмұнын көрсетеді;• Файл өлшемі, дискілік кеңістіктен алатын көлемі;• Файлдың құрылған мезгілі мен уақыты;• Файлға соңғы өзгертулер енгізілген мезгіл мен уақыт;• Файл атрибуттары: архивтік, тек оқу үшін, жасырынды, жүйелік;

Файлдық жүйелерді өңдеушілерге, файлдарға дискіден қалай орын бөлінетінін, әртүрлі файлдарда блоктардың орналасуын жүйе қалай бақылайтынын білуге тура келеді. Файлдық жүйелер бір-бірімен ерекшеленеді. Мысалы котолог құрылысымен, бос дискті кеңестегі басқаруымен, файлдармен блоктарды есепке алу әдістерімен ерекшеленеді. Төменде көп тараған файлдық жүйелердің мысалдары келтірілген.CD-ROM Файлдық жүйесі,CP|M Файлдық жүйесі,MS DOS Файлдық жүйесі,Windows Файлдық жүйесі,UNIX Файлдық жүйесі

Windows жүйесінде АСРІ – деп аталатын егжей тегжейлі ойластырылған энергия жұмсалуды басқарудың механизмі болады. ОЖ осы интерфейсті қолдайтын кезде кез келген драйвеге оның құрылысының мүмкіндігін ж\е олардың ағымдағы күйін жібере алады. Бұл қабілеттілік Plug and play стандартты комбинациясын қолданғанда маңызды, өйткені ОЖ іске қосылган кезде комп–р тіпті энергия жұмсалу не оларды басқаруға қатысты қасиеттерді айтпағанның өзінде кандай құрылғылар бар екенін білмейді Файлдық жүйе.Амалдық жүйедегі файлдармен орындалатын амалдар. Файлдық жүйе – бұл құрылым ядро жүйенің басқаруымен және жүйедегі жадыдағы пайдаланушыларға қатынас жасауға мүмкіндік береді. Жадыдағы қорлар әр түрлі информация тасушы жадыға кіргізеді: бұлар (иілгіш дискілер, CD-ROM, винчестер). Ядро осы қорларды бір иерархиялық құрылымға ұйымдастырады, ол / құжатта басталып және көптеген құжаттарға бөлініп басқа құжаттармен жұмыс жасайды. Ең басты құжат жоғарғы денгейі тұқым айтады. Құжаттан басқа файлға өту үшін, файлдың атымен бірге оған өту үшін жолы көрсетеді.Атының жолы абсолютті (мысалы /tmp/afile) немесе оған кіруші (мысалы bmp/emacs). Файлдық жүйе – бұл операциялық жүйенің компоненті, ол файлды құрады, сақтайды және атаулы деректер жиынына қатынас құрады. Бұл атаулы деректер жиынын файл деп атайды.Файлдың негізгі қасиеттері. 1. Файл – бұл аты бар және осы атқа сілтеп файл мазмұнымен әрекеттесуге мүмкіндік беретін бір объект. 2. Орналасудан файлдың тәуелсіздігі. Нақты файл жұмыс орындау үшін файлдың сыртқы құрылғыда орналасуы жайында ақпараттың қажеті жоқ.3. Енгізу-шығару функцияларының жиынтығы. Әрбір операциялық жүйе файлмен алмасуды қамтитын функциялар жиынтығын анықтайды.

28. Амалдық жүйелерге анықтама беріңіз. Windows амалдық жүйелері туралы не білесізАмалдық жүйе (АЖ) – бұл құжаттар мен амалдар орындауға арналған, сыртқы құрылғыларды және бағдарламаларды басқаруды жүзеге асыратын бағдарламалар жиынтығы. АЖ бағдарламалар жүйесінің компьютердің мәліметтерді өңдеу жөніндегі бүкіл жұмысын, пайдаланушымен сұхбатты ұйымдастырады, компьютердің құрылғыларын және қор көздерін басқарады, мәліметтерді қорғауды қамтамасыз етеді, пайдаланушы мен бағдарламалар сұратуы бойынша түрлі қызметтерді атқарады және т.б. АЖ болмаса, қазіргі заманғы компьютердің жабдықтары мен бағдарламаларына қатынасу мүлде мүмкін емес. Барлық аппараттық, сонымен қатар бағдарламалық жабдықтар пайдаланушыға тек амалдық жүйе арқылы ғана ұсынылады. Әрбір компьютерлік бағдарлама АЖ-ның қызметтерін пайдаланады. Windows (тікелей аударғанда – терезелер) бейне беттің терезелерге бөлінуі арқасында осындай атауға ие болды. Әрбір терезе іске қосуға болатын қандай да бір ақпараттан, кескін немесе бағдарламадан тұрады. Бейне бетте бір мезгілде бірнеше терезе орналастырып қойып, бірінен біріне ауысып жүруге болады. Windows жүйесінің негізгі функциялары:- компьютердің барлық қүрал-жабдықтарын (аппараттарын) басқару;- файлдық жүйемен жұмыс істеуді қамтамасыз ету;- қолданбалы программаларды іске қосу.

Windows операциялық жүйелеріне тән негізгі ерекшеліктер:

- олардың негізгі кілттік идеясы программалардың компьютердің аппараттық бөліктерінен толық тәуелсіздігін қамтамасыз ету, яғни программалық үйлесімділік;- біртұтас қолайлы графикалық пайдаланушы интерфейсі;- көпесептілік;

- желілік ортада жұмыс істеу мүмкіндігі;- әр түрлі қолданбалар арасында мәліметтер алмасу құралдарының әмбебап жүйесінің болуы.Windows-та графика да әмбебап болып табылады, сондықтан нақтылы дисплей немесе принтер типімен үйлесілімділікті қамтамасыз ету мәселесі жойылады.

Windows жүйесінің негізгі түсініктері: Терезе — Windows жүйесіндегі ең негізгі үғым болып саналады, Windows сөзінің нақты аудармасы "терезе" екені осыны білдіреді. Терезе – экранның төртбүрышты қоршаулы аумағы, онда өртүрлі программалар орындалады, кез келген мөліметтер өңделіп түзетіледі жөне басқару әрекеттері жүргізіледі. Windows терезесі экранды толығымен, жартылай алуы немесе белгілі бір бөлігін ғана қамтуы мүмкін. Экран бетіндегі программалар мен құжаттар орналасатын терезелер үш түрлі болады:- толық экранды терезе, яғни терезе экранды толығымен алып тұрады;- қалыпты күйдегі терезе, яғни терезе экранның белгілі бір бөлігін алып тұрады;- шартбелгі (пиктограмма) түрінде, яғни терезе кішірейтіліп шартбелгіге айналып кеткен.

WINDOWS 98 операциялық жүйесін орнатқанда жүйе пайдаланушылардың көпшілігіне есептелінгені белгілі бір стандартқа сәйкес бапталуы керек. Бірақ әрбір пайдаланушы компьютерді өз "мәнеріне" сәйкес- терезелердің түсін өзгертіп, жұмыс үстелінің бетіне өрнек таңдап немесе оған стандартты сурет қойып, командалар мәтін қарпінің өлшемін үлкейтіп немесе кішірейтіп, маустың қозғалу жылдамдығын орнатып және т.с.с баптауына болады.