Traktat Nicejski
Opracowany prez:
Biriukova Yelizaveta Harasiuk Yuliia Levkivska Liubov Khatsevych Ivan Kolbasiuk Nadiia Akinszyna Oksana Hrechko Viktoriia Lebedko Anna Kysilova Mariia Lisovyk Anastasiia
2014
Wstęp Oficjalna nazwa Traktatu: Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską oraz niektóre związane z nimi akty prawne. podpisany 26 lutego 2001 roku przez 15 państw UE: Austria, Belgia, Dania, Francja, Grecja, Finlandia, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Portugalia, Niemcy, Szwecja, Wielka Brytania i Włochy. Wszedł w życie 1 lutego 2003 roku po ratyfikacji przez wszystkie państwa członkowskie. Celem podpisania traktatu nicejskiego było w dużej mierze dokończenie kwestii rozpoczętych traktatem amsterdamskim – czyli nadal spraw związanych z ewentualnym rozszerzeniem Unii Europejskiej o kraje postkomunistyczne. Przyjęcie Traktatu udało się dopiero w powtórnym referendum w październiku 2002 roku po wprowadzeniu poprawek do dokumentu. Irlandia, która jako jedyny kraj UE ma konstytucyjny obowiązek przyjmowania m.in. unijnych traktatów w drodze referendum, odrzuciła ten dokument w pierwszym plebiscycie. Traktat Nicejski miał przygotować Unię Europejską do planowanego rozszerzenia i reformy unijnych instytucji Posiedzenie Rady Europejskiej w Nicei zapowiadane na trzy dni (7-9 grudnia). Poprzedziło go wiele działań przygotowawczych, a zwłaszcza przyjęcie na posiedzeniu Rady Europejskiej w Wiedniu (11—12 grudnia 1998 roku) Strategii wiedeńskiej dla Europy, która zaprezentowała priorytety działań unijnych ułatwiających przygotowanie zmian traktatowych.
W Nicei skupiono główną uwagę na następujących problemach:
- podziale głosów ważonych w działalności Rady UE
- uzupełnieniu strategii lizbońskiej o Europejską Kartę Społeczną
- rozszerzeniu zakresu stosowania większości kwalifikowanej podczas
głosowań w Radzie UE
- rozszerzeniu możliwości stosowanej wzmocnionej współpracy
- ustaleniu przyszłego składu członkowskiego Komisji Europejskiej
- zwiększeniu składu Parlamentu Europejskiego do liczby 732 deputowanych
- przyjęciu Karty Praw Podstawowych UE (jako dokumentu politycznego)
- przyjęciu nowego statutu Trybunału Sprawiedliwości.
Uzupełnienie strategii lizbońskiej o Europejską Kartę Społeczną
W Nicei doszło do uzupełnienie wieloletniej strategii lizbońskiej z 2000 roku o Europejską Kartę Społeczną. Zaprezentowano w niej przygotowane przez Komisję wieloletnie priorytety w zakresie polityki społecznej, zgrupowane w sześciu pakietach, obejmujących: zwiększenie miejsc pracy, dokonanie korzystnych zmian w środowisku pracy, zwalczanie ubóstwa oraz wszelkich form wyłączenia społecznego i dyskryminacji, modernizację świadczeń socjalnych, promowanie równego traktowania płci oraz przenoszenia rozwiązań polityki społecznej na stosunki zewnętrzne Unii.
Traktat dokonał również istotnych zmian w przepisach dotyczących poszczególnych filarów integracji. W filarze pierwszym metodę luksemburską wetowania zastąpiono metodą wspólnotową opartą na decyzji Rady Unii Europejskiej. Wprowadzono jednak prawo każdego członka Rady do kierowania sprawy do Rady Europejskiej, co można określić jako pośrednią formę zgłaszania zastrzeżeń.
Znaczącą innowacją jest dopuszczenie ściślejszej współpracy w filarze drugim. Celem ściślejszej współpracy w tym obszarze jest „strzeżenie wartości i służenie interesom Unii jako całości poprzez podkreślenie jej tożsamości jako spójnej siły na arenie międzynarodowej”.