30) Тж кезінде қолданылатын жеке бас қорғаныс құралдары

Қандай жеке бастың қорғаныс құралдарын білесиз Жеке корғ. Құралдары тыныс алу органдарын,көзді,тері жамылғылары УЗ, ҚӘУЗ буынан ,тамшыларынан аэрозолдерден сондай ак радио активті шаңның ауру тудырғыш микробтармен токсиндердің тусуінен корғайды.олардың тыныс алу органдарының қорғау ж\е теріні қорғау құралдары болып теріледі. Тыныс алу органдарының қорғау құралдары:

Газқағарлар, респиратолар, мақта-мата таңғыштары, шаңнан қорғайтын маскалар, оқшаулағыш газқағарлар.

31)Тж кезінде қолданылатын ұжымдық қорғаныс құралдары

Қандай ұжымдық қорғану құралдарын білесіздер

Ұжымдық қорғану құралдары – жұмыс істейтін екі және одан да көп адамдарды зиянды және қауіпті өндірістік факторлардың әсерінен бір мезгілде қорғауға арналған техникалық құралдар.

Ұжымдық қорғану құралдары құрылымдық және функцияналды өндіріс процесімен, өндіріс құралдарымен, ғимаратпен, қондырғылармен, өндіріс алаңымен тығыз байланысты. Бағытына қарай былай бөлінеді:

Жұмыс орындары мен ғимараттарды жарықтандыруды нормалайтын құралдар

Ионданушы сәулелерден қорғану құралдары

Инфракүлгін сәулелерден қорған құралдары

Ультракүлгін және электромагниттік сәулелерден қорғау

Лазарлі сәулелерден

Шу мен ультрадыбыстан

Вибрациядан

Электротогымен зақымданудан сақтау құралдары

Жоғарға және төменгі температурадан сақтау құралдары

Химиялық факторлар әсерінен қорғау

Биологиялық

Ұжымдық қорғаныс құралдары шектеуіш, сақтандырғыш, тежегіш жабдықтар, автоматты түрде бақылау және дабыл қаққыш жабдықтар, қашықтықтан басқару қауіпсіздік белгілері болып табылады. Шектеуіш құралдар адамдардың қауіпті аймаққа өтіп кетуінен сақтау үшін қолданылады. Сақтандырғыш құралдар адамның қауіпті аймаққа түсіп кеткен кезіндегі және көліктің немесе құрылғылардың қалыпты жүрісінен ауытқуы кезінде автоматты түрде өшіру үшін қоданылады. Бақылау құралдары қан қысымын,ден қызуын, статистикалық және динамикалық жүктемеледі өлшеу және сипаттаушы құрал қызметін атқарады. Жеке қорғану құралдары құызметкерлерді зиянды және қауіпті өндірістік факторлардың әс ерінен қорғауға арналған құралдар.

32) Халықтың химиялық қауіпті заттардың сырт ортаға шығуына байланысты хабарлаған кездегі іс әрекеті

Химиялық қауіпті объектілерді авариялардың қайталама факторы жарылыс тар мен өрттер болу мүмкін. Соғыс уақытында қарсылас жоқ ядролық қаруды қолдану кезде мыналар зақымдағыш факторға жатады:Соққы толқыны- негізгі зақымдағыш ісер факторы, жарылыс кіндігінен барлық жаққа дыбыс жылдамдығымен қозғалатын,қатты сығылған ауаның жиналған жері. Соққы толқын ғимаратты, техниканы,өндірістік қондырғыны, ғимарратты қиратады ж/е адамды зақымдайды.соққы толқынның зақымдағыш әсері шаршы см-ге кг -мен көрсетілетін оның төңірегіндегі артық қысым сипатталады.

Химиялық қауіпті авария кезіндегіхимиялық зақымдалу аймағыпайда болады. Ол ҚӘУЗ әрекеті нәтижесінде адамдар тіршілігі үшін қауіптілік деңгеімен сипатталады. КӘУЗ – бұл белгілі бір мөлшерде адамдарға , жануарлар мен өсімдіктер әлеміне зақымдағыштық әсер ете алатын химиялық құрамалар. 6 млн-нан астам химиялық құрамалар белгілі,оның ішінен бірнеше жүздеген КӘУЗ бізді қоршап тұр.

Оларға сырқатты ақуал тудырып тіпті қазаға ұшыратуы мүмкін. Қарсыластың осындай объектіге жасаған ядролық немесе қарапайым соққылары нәтижесінде табиғат апаттары немесе өндірістегі апаттар кезінде күшті әсер ететін улы заттардың төгілуі және онымен жергілікті жердің улануы, зақымдану мүмкін.

• Химиялық зақымдау ошағы-ҚӘУЗ-дің зақымдағыш әсері таралатын шектегі алаң. Аварияның ықтимал салдарының көлемі белгілі бір деңгейдегі химиялық қауіпті обектілер үлгісіне ҚӘУЗ түрінде оның ерекшелігіне санына ж/е сақтау жағдайына аварияның ауа-райы жағдайы ж/е т.б сипатына байланысты. химиялық объектілердегі басты зақымдағыш факторы алмағы ондаған шақырымға созылатын аймақтың химиялық зақымдану болып табылады. Химиялық қауіпті объектілерді авариялардың қайталама факторы жарылыс тар мен өрттер болу мүмкін. КӘУЗ қауіптілігі жағынан төмендегіше жіктеледі:1 класты – өте қауіпті ;

• 2 класты – жоғары қауіпті;

• 3 класты – орташа қауіпті;

• 4 класты – аз қауіпті. КӘУЗ ошақтарын медико – тактикалық жіктеу:Жіктелу негізіне КӘУЗ тұрақтылығы мен зақымдаушы әсерінің басталуы жатады:

• 1.тез әсер ететін тұрақсыз;

• 2.жай әсер ететін тұрақсыз;

• 3.тез әсер ететін тұрақты;

• 4.жай әсер ететін тұрақты;

• 5. жартылай тұрақты.

• Жұмыс қолданылған УЗ типін ескере отырып ұйымдастырылады және жүргізіледі,бұл кезде төмендегі ережелер басшылыққа алынады:-химиялық зақым ошағында жұмыс тыныс алу органдары мен терінің жамылғыш қабаттарын қорғаудың жеке құралдарымен жүргізілуі тиіс;

• -барлық зақымдаушыларды УЗ – дың одан әрі әсер етуінен қорғау керек,нашар киілген газтұмылдырықты жөндеу немесе қосалқыларын кию;

• -ең алдымен көмек балаларға, аяғы ауыр әйелдерге ,газтұмылдырығы жоқтарға және аралас зақымданғандарға көрсетіледі;

• -УЗ- зақымданғандарда жарақат болған кезде алғашқы мед. Жәрдем,ең алдымен УЗ әсеріне қарсы жүргізілуі тиіс,тек содан кейін жарақат бойынша жәрдем көрсетіледі;

• -химиялық зақым ошағындағы СД жұмысы оның командирі жетекшілігімен жүргізіледі;

• -химиялық зақым аудандарында қауіпсіздік техникасы ережелерін қатаң сақтау керек.

• Химиялық зақым аймағында қорғаныштың негізгі түрлері: Газтұмылдырық киіп, Жұмысты тоқтату Барлық паналарға тығылу

• Өндірістік процесті бұзбай Газтұмылдырықты киу

Ядролық қарудың қуаты килотоннамен және мегатоннамен көрсетіледі. Бұл қаруды қарулы күштердің барлығы қолдана алады.

Ядролық қару қуаттылығы бойынша

1. Сратегиялық

2. Оперативті – тактикалық

3. Тактикалық

боып бөлінеді. Ядролық қару жарылған кезде: екпінді толқын, жарықтық сәулелену, өтпелі радиация, радиоактивті зақымдану және электромагниттік импульс сияқты зақымданушы факторлар пайда болады.Жарылыс кезіндегі жарықтық сәулелену әр түрлі материалдарды балқытады, тұтандырады, түрін өзгертіп, көмірлендіреді. Жанды тіндер әр түрлі дәрежедегі күйікттерге ұшырайды. 1,4 км қашықтықта жасырынған адамдар жарықтық сәулеленуге ұшырайды. 3,5 км ауыр дәрежедегі, 3,8 км орташа дәрежедегі , 5 км дейін жеңіл дәрежедегі күйікке ұшырайды. 100 кт тротилдік эквивалентті ядролық жарық жер үстінде жарылған кезде жасырынатын жерден тыс орналасқан адамдар өлімге ұшырайды.