Дәріс №9 цтж регенераторлары
9.1 Жалпы мағлұматтар
Регенераторлар бөгулік әсерін және амплитуда мен ұзақтылықты және сызықтық сигнал импульсінің формасын және де байланыстырылған символдар арасындағы уақыттық интервал көлемін өзгертетін сызықтық трактідегі сызықтық бұрмалануларды жою үшін арналған.
Қарапайым регенератордың құрылымдық схемасы 9.1-суретте көрсетілген. 9.2-суретте осы схемадағы әр түйіндегі уақыттық диаграммалары келтірілген:
а) таратушы ИКМ – сигнал УК-дан кейін;
б) синхронизация сигналы (стробтаушы импульстар);
в) алдыңғы ПУ-дың (пороговое устройство) шығысындағы сигналы;
г) регенератор шығысындағы сигнал.
9.1 – сурет 9.2-сурет
9.1
және 9.2 суреттерден көрініп тұрғандай
ПУ импульсті (стробтаушы) режимде жұмыс
істейтін схемалардың салыстырылуы
болып табылады. Стробтаушы импульс
келіп түскен кездегі (9.2,б-сурет) 
(t)
таратушы сигналының лездік мәні
(9.2-сурет) кейбір анықталған тәсілмен
таңдалған пороговый 
кернеумен ПУдаа салыстырылады. Егер
(t)
>
болса ПУ шығысында «1» импульсі
қалыптасады, егер
(t)
<
онда «0» импульсі. (9.2,б-сурет) ПУ шығысындағы
импульстер шығысында регенерацияланған
сигнал (9.2,г-сурет) қалыптасатын импульс
түзгішті іске қосады.
Мұндай схемада екі заңдылықты белгілеуге болады:
Регенератор шығысындағы импульс формасы мен ұзақтығы әрқашан тұрақты және импульстер түзуші жұмысымен анықталады;
Импульс арасындағы уақыттық интервалдар синхронизация жүйесінің дұрыс жұмыс істеуіне байланысты және мінсіз жағдайда тактілік импульс периоды қысқа.
Тактілік жиіліктің стробтаушы импульстерінің түзілу блогының құрылымдық сұлбасы 15.28,а-суретте көрсетілген, ал осцилограммалар және жеке блоктардың жұмысын түсіндіретін схемалар 15.29-суретте көрсетілген. 15,28-суретте көрсетілгендей 1-екіжартыпериодты түзеткіш блоктың кірісіне квазиүштік кодты цифрлық сигналкеліп түседі, 7 блок шығысында екілік кодтағы цифрлық сигнал қалыптасады (15.29,а-сурет). 2 Жолақтық сүзгіден кейін тактілік жиілікті синусойдалы (15.29,б-сурет) сигнал бөлінеді, ол 3 және 4 блоктарында күшейтіледі және шектеледі (15.29,в-сурет) және 5 блогында дифференциалданады (15.29,г-сурет). 6-шы Біржартыпериодты инерциялық емес түзеткіштен кейін бір полярлы импульстар бөлінеді, мысалы 7 импульстерді қалыптастыру блогына келіп (15.29,е-сурет) түсетін және 8ары қарай кідіріс сызыгы арқылы (пороговое устройство) ПУ –ның басқару кірісіне (15.29,ж-сурет) келіп түсетін оң импульстер (15.29,д-сурет).
9.3 - сурет
Блокта кідіру уақыты строб-импульстердің пайда болуы таратылатын сигналдың максималды мәніне сәйкес келетіндей етіп таңдалады, ал ол ПУ-дың бірінші кірісіне келіп түседі (9. 1-сурет).
Тактілік синхронизацияның негізгі түйіні (9.3-сурет) болып 2 таржолақты жогары сапалы фильтр болып табылады, ол кварцтік фильтрлері не үстіртін (поверхностьный) акустикалық толқын фильтрлері негізінде жасалады.
9.4-сурет
Фильтрдің шыгыстық сигналы цифрлы сигнал спектрінің кездейсоқ құраушысының жиілікті компоненттерімен «ластанған» болады, олар осы фильтрдің өткізу жолагына келіп түседі, сондықтан Өте тар жолақты таңдау осыган байланысты.
Өте тар жолақты таңдаудың себебі, фильтрдың шығыс сигналы цифрлық сигнал спек-нің кездейсоқ құраушыларының компоненттерімен «былғанған», олар осы фильтрдің өткізу жолағына түседі. Нәтижесінде сигнал кездейсоқ түрде ампл мен фаза б/ша модулирленген болады.
Паразитті амплитудалық модуляция шектегіш көмегімен шешіледі, бірақ фаза бойынша мод-ция сақталады, бұл тактілік нүктелерге қатысты строб-имп-рдың уақыттық күйлерінің кездейсоқ өзгерісіне әкеледі. Нәтижесінде регенерацияланған циф-қ сигналдың уақыттық позициялары да өзгереді. Бұндай құбылыс джиттер деп атайды.
Жиілікті фазалы авторқұрау жүйесі (ФАПЧ) негізінде тактілік жиілік тербелісін ерекшелеу схемалары көп таралуда (15,30-сур), мұнда 1-4 және 7,8 блоктары тағайындалуы б/ша 15,28 сур-гі аттас блоктармен сәйкес келеді, ал 9-12 блоктары жаңа болып табылады. Мұнда тактілік жиілік сигналы шектегіш 4 шығысыннан фзалық детектор ФД9-ға келеді, оның екінші кірісіне жергілікті тактілік жиілік генераторынан (ГТЧ 10) тактілі жиілікті импульсті сигнал беріледі. ФД басқарушы кернеу UY –ді өндіреді, ол ФД кірістеріндегі сигнал фазаларының айырмасына попорционал. УПТ12 тұрақты ток күшейткіш шығысынан кернеу жиілік б/ша // фильтрмен шектеліп, генератор 10-ң ФАПЧ басқару тізбегінің кірісіне түседі.
9.4-сурет
ФАПЧ тізбек парам-нің өзгерісі, ГТЧ сигналының қабылданатын цифрлық тізбек сигналының фаза айырымына және ГТЧ стробтаушы сигналына сәйкес өзгерісіне әкеледі. Процесс ФД кірістерінде сигналдар түзетілгенше жалғасады, бұл кезде UY=0В. ГТЧ-те басқарушы элемент ретінде әдетте варикап қолданылады.
ФАПЧ-ны қолдану, жиілік жолағы екі еселенген ФНЧ 11 жиілік жолағына тең гипотетикалық жолақтық фильтр 2-ні қоданумен бірдей әсер береді. Бұл жиілік жолағы өте тар жасалуы мүмкін(бірлік немесе жарты килогерц), ал ПФ 2 жиілік жолағы айтарлықтай кеңдеу, демек ФАПЧ жүйесін қолдану айтарлықтай «таза» синхронизация сигналын қамт ет. Сәйкес цифрлық сигнал джиттері төмендейді.