- •Мазмұны
- •Силлабус
- •1.Жалпы мәлімет:
- •2. Бағдарлама:
- •2.3 Пәннің міндеттері:
- •2.4 Білім берудің қорытынды нәтижелері
- •2.6 Пәннің қысқаша мазмұны
- •2.7 Сабақтың тақырыптық жоспары: Дәрістер тақырыптарының жоспары, 7-8 семестр – 10 сағат
- •2.7 Тәжірибелік сабақтардың тізімі, 7-8 семестр – 39 сағат
- •2.7. Студенттердің оқытушымен бірге өздігінен орындайтын жұмыс тақырыптық жоспары
- •Студенттердің өз бетімен жұмыстары бойынша тақырыптарының ұсынылатын тізбесі (сөж)
- •Дисциплиналық сағаттарды бөлу.
- •2.9 Ұсынылған әдебиеттер
- •Сабақ беру және оқыту әдістері: дәрістерді, тәжірибелік сабақтарды және сөж өткізу түрлері.
- •2.11. Студенттің білімін және меңгеруін бағалау ережелері мен критерилері:
- •Пән бойынша қорытынды баға
- •Пән бойынша студенттің білім бағасының қосындысы
- •Күнделікті бақылауды есептеу:
- •Құзыреттілік «тәжірибелік дағды»:
- •«Өзін-өзі жетілдіру және дамыту құзыреттілігі»
- •Ауру тарихын (сырқатнаманы) бағалау критериі
- •2. Микробаяндаманы және презентацияны бағалаудың критериі
- •3. Рефератты бағалау критериі
- •Білімді бағалаудың критерийлеріне қосымша Тәжірибелік сабақтарды бағалау критерийлері - білім компетенцияс
- •Тәжірибелік дағдыларды бағалау критерийлері (дағды компетенциясы)
- •Коммуникативті дағдыларды бағалау критерилері
- •Құқықтық құзыреттілікті бағалау критерийлері
- •Студенттің өзіндік жұмысын бағалау критерийлері (өзін-өзі дамыту компетенциясы)
- •Дәрістік комплекс
- •Қан тамырларын аспапты зерттеу әдістері.
- •Атеросклероз
- •Облитерациялаушы эндартериит
- •Анатомиялық орналасуы бойынша:
- •Пайда болу мерзіміне қарай:
- •Клиникалық барысына қарай:
- •Жедел аппендициттің жіктелуі
- •II. Жедел катаралды (жәй, беткей) аппендицит
- •Этиологиясы
- •Патогенез
- •Жедел панкреатиттің арнайы симптомдары
- •Аспаптық зерттеу әдістері
- •Іш қуысының рентгенографиясы
- •Кеуде қуысының рентгенографиясы
- •Лапароскопия (дифференциалды диагностика мақсатында және панкреатитке сипаттама беріп, процестің өршуін анықтау үшін, емдік мақсатта жүргізіледі)
- •Ойық жарадан қан кету
- •Жіктелуі
- •Қан кету дәрежесінің эндоскопиялық критерийлері (j. A. H. Forrest, 1974 критерийі бойынша)
- •Клиникасы
- •Ішектің жедел түйілуінің жіктелуі (классификация)
- •Ішектің жедел түйілуінің себептері
- •Ішектің жедел түйілуінің рентгенологиялық белгілері
- •Жедел ішек түйілуінің дифференциалдық диагностикасы төмендегідей аурулармен жүргізілуі тиіс
- •Хирургиялық ем.
- •Тәжірибелік сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар
- •5. Білім берудің және оқытудың негізі әдістері:
- •6. Әдебиет:
- •6.2 Қосымша:
- •7. Бақылау:
- •5. Оқыту және сабақ өткізу әдістері:
- •6. Әдебиет
- •6.2 Қосымша:
- •5. Оқыту, білім беру әдістері:
- •Әдибиет:
- •6.2 Қосымша:
- •5. Оқыту және сабақ өткізу әдістері:
- •6. Әдебиеттер:
- •6.2 Қосымша:
- •7. Бақылау:
- •5. Оқыту және сабақ өткізу әдістері:
- •6. Әдебиет
- •6.2 Қосымша
- •5. Оқыту және сабақ өткізу әдістері:
- •6. Әдебиет:
- •6.2 Қосымша:
- •5. Сабақ өткізу әдістері:
- •6. Әдебиеттер
- •6.2 Қосымша
- •5. Оқыту және сабақ өткізу әдістері:
- •6. Әдебиет:
- •6.2. Қосымша:
- •3. Оқыту міндеттері
- •3.1 Білімді қалыптастыру
- •3.2. Коммуникативті компетенцияны қалыптастыру:
- •3.3.Құқықтық компетенцияны қалыптастыру:
- •5. Оқыту және сабақ өткізу әдістері:
- •6. Әдебиет:
- •6.2. Қосымша:
- •1. Тақырып №10. Өкпе және плевраның хирургиялық аурулары. Өкпенін паразиттік аурулары.
- •3. Сабақтың міндеттері
- •3.1.Білімін қалыптастыру:
- •3.2.Коммуникативті компетенцияны қалыптастыру:
- •3.3. Құқықтық компетенцияны қалыптастыру:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •5. Оқудың және оқытудың әдістері:
- •6. Әдебиет:
- •6.2 Қосымша:
- •5. Оқыту және сабақ өткізу әдістері:
- •6. Әдебиет:
- •6.2 Қосымша:
- •Студенттердің оқытушымен бірге өздігінен орындайтын жұмыс әдістемелік нұсқаулар (соөж)
- •7. Әдебиет:
- •7.2 Қосымша
- •7. Әдебиет:
- •7.2 Қосымша:
- •7.Әдибиет:
- •7.2. Қосымша:
- •7.Әдибиет:
- •7.2 Қосымша:
- •7. Әдебиет:
- •7.2 Қосымша
- •7. Әдебиет:
- •7.2 Қосымша:
- •7. Әдебиет:
- •7.2 Қосымша
- •7. Әдебиет:
- •7.2. Қосымша:
- •1. Тақырып №9. Варикозды ауру. Тромбофлебит. Посттромбофлебитикалық синдром. Артерияның окклюзиялық аурулары. Магистральды қан тамырлардың тромбозы және эмболиясы
- •3. Оқыту міндеттері
- •3.1. Дағдыларды қалыптастыру:
- •3.2. Коммуникативті дағдыларды қалыптастыру:
- •4. Өткізу түрлері:
- •5. Тақырып бойынша тапсырмалар:
- •7. Әдебиет:
- •7.2. Қосымша:
- •1. Тақырып №10. Өкпе және плевраның хирургиялық аурулары. Өкпенің пазиттік аурулары
- •3. Оқыту міндеттері
- •3.1. Дағдыларды қалыптастыру:
- •3.2. Коммуникативті дағдыларды қалыптастыру:
- •4. Өткізу түрлері:
- •5. Тақырып бойынша тапсырмалар:
- •7. Әдебиет:
- •7.2 Қосымша
- •7. Әдебиет:
- •7.2 Қосымша:
- •Студенттің өзіндік жұмысына арналған әдістемелік нұсқаулар
- •1. Сөж Тақырыбы №1. Өңештің тыртықты тарылуы. Өңештегі бөгде заттар. Клиникасы, диагностикасы, емі.
- •3. Тапсырма:
- •4. Орындау түрі:
- •5. Орындау шарттары:
- •7. Баға шарттары:
- •8. Әдебиет:
- •1. Сөж тақырыбы №2. Жарық какпасының пластика түрлері. Науқастарды операцияға дайындау ерекшеліктерімен және операциадан кейінгі кезеннің жүргізілуі.
- •3. Тапсырма:
- •4. Орындау түрі:
- •5.Орындау шарттары:
- •6.Тапсыру уақыты:
- •7.Баға шарттары:
- •8.Әдебиет:
- •1. Сөж тақырыбы №3. Аппендэктомия, көрсеткіштері және қарсы көрсеткіштері. Операция жасау жолы, жансыздандыру түрлері, іш перде қуысының дренаждау мен тампонмен толтыруға арналған көрсеткіштер.
- •3. Тапсырма:
- •4. Орындау түрлері:
- •5.Орындау шарттары:
- •6.Тапсыру уақыты:
- •7.Баға шарттары:
- •Баяндаманы және презентацияны бағалаудың критериі
- •8. Әдебиет:
- •1. Сөж тақырыбы № 4. Созылмалы холецистит. Постхолецистэктомиялық синдром.
- •3. Тапсырма:
- •4. Орындау түрі:
- •5.Орындау шарттары:
- •7.Баға шарттары:
- •8. Әдебиет:
- •1. Сөж тақырыбы № 5. Созылмалы панкреатит.
- •3. Тапсырма:
- •4. Орындау түрі:
- •5.Орындау шарттары:
- •7.Баға шарттары:
- •Рефератты бағалау критериі
- •8. Әдебиет:
- •3. Тапсырма:
- •4. Орындау түрі:
- •5.Орындау шарттары:
- •6.Тапсыру уақыты:
- •7.Баға шарттары:
- •Баяндаманы және презентацияны бағалаудың критериі
- •8. Әдебиет:
- •1. Сөж тақырыбы № 7. Операция жасалған асқазанның аурулары.
- •3. Тапсырма:
- •4. Орындау түрлері:
- •5.Орындау шарттары:
- •7.Баға шарттары:
- •Рефератты бағалау критериі
- •8. Әдебиет:
- •1. Сөж тақырыбы №8. Перитонит. Кешенді емдеудің қазіргі принциптері. Операциялық емнің ерекшеліктері.
- •3. Тапсырма:
- •4. Орындау түрлері:
- •5.Орындау шарттары:
- •6.Тапсыру уақыты:
- •7.Баға шарттары:
- •Баяндаманы және презентацияны бағалаудың критериі
- •8. Әдебиет:
- •1. Сөж тақырыбы №9. Эпителилі құйымшақ жолы. Жіктелуі. Этиологиясы. Патогенезі. Клиникасы. Емдеу әдістері.
- •3. Тапсырма:
- •4. Орындау түрлері:
- •5.Орындау шарттары:
- •6.Тапсыру уақыты:
- •7.Баға шарттары:
- •Баяндаманы және презентацияны бағалаудың критериі
- •8. Әдебиет:
- •1. Сөж тақырыбы №10. Посттромбофлебиттік синдром.
- •3. Тапсырма:
- •4. Орындау түрлері:
- •5.Орындау шарттары:
- •7. Баға шарттары:
- •8. Әдебиет:
- •1. Сөж тақырыбы №11. Рейно синдромы мен ауруы. Этиологиясы. Клиникалық формалары. Асқынулар.
- •3. Тапсырма:
- •4. Орындау түрлері:
- •5.Орындау шарттары:
- •7.Баға шарттары:
- •Баяндаманы және презентацияны бағалаудың критериі
- •8. Әдебиет:
- •1. Сөж тақырыбы № 12. Плевраның созылмалы эмпиемасы. Клиникасы. Диагностикасы мен емі.
- •3. Тапсырма:
- •4. Орындау түрлері:
- •5.Орындау шарттары:
- •6.Тапсыру уақыты:
- •7.Баға шарттары:
- •Баяндаманы және презентацияны бағалаудың критериі
- •8. Әдебиет:
- •1. Сөж тақырыбы №13. Ішкі ағзалардың паразиттік ауруларын емдеудің жаңа технологиялары.
- •3. Тапсырма:
- •4. Орындау түрлері:
- •5.Орындау шарттары:
- •6.Тапсыру уақыты:
- •7.Баға шарттары:
- •Баяндаманы және презентацияны бағалаудың критериі
- •8. Әдебиет:
- •С.Д.Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медициналық
- •5.Орындау шарттары:
- •7. Ауру тарихын (сырқатнаманы) бағалау критериі
- •8. Әдебиет:
- •Бақылау-тексеріс құралдары
- •Тест сұрақтары
- •Ситуациялық есептер
- •Тәжірибелік машықтар
2.3 Пәннің міндеттері:
Клиника, диагностика, емнің хирургиялық әдістеріне көрсетілімдер мен қарсы көрсетілімдерді анықтау, кең тараған хирургиялық ауруларды операция жолымен емдеу принциптері туралы білім беру;
студенттерді хирургиялық науқастарды тексеру әдістемесіне үйрету;
тұлғалармен қарым-қатынас жасау және пациенттерге консультация беру машықтарын жетілдіру.
2.4 Білім берудің қорытынды нәтижелері
Студент білуі керек:
таралған хирургиялық аурулардың этиологиясы мен патогенезін;
таралған хирургиялық аурулардың жіктемесін, клиникасын, ағымын, асқынулары мен болжамын;
клиникалық-зертханалық және аспаптық зерттеулердің қазіргі әдістерін;
таралған хирургиялық ауруларды консервативті және хирургиялық жолмен емдеудің қазіргі принциптерін, оларды қолдануға арналған көрсетілімдерді;
хирургиялық науқастардың реабилитациясын, операцияға дейінгі және операциядан кейінгі кезеңді жүргізуді.
Студент үйреніп алуы қажет:
хирургиялық науқастан анамнез жинауды;
хирургиялық патологиясы бар науқасты физикалық тексеруден өткізуді;
кең таралған хирургиялық жағдайлар кезінде тексерудің клиникалық-зертханалық және аспаптық әдістерінің түрі мен көлемін анықтауды;
«іштеспесіне» пальпациялау арқылы диагноз қою;
науқасты емдеу және реабилитациялау жоспарын құруды;
оториноларингология мен офтальмологиядағы кең тараған синдромдарға диагноз қоюды;
пациентпен, оның туыстарымен, қызметтестермен және медицина саласының басқа да қызметкерлерімен сенімді қатынас құруды;
топта жұмыс істеуді.
Студент машықтануы қажет:
жарақатты алғашқы хирургиялық өңдеуге;
тері тігістерін салу мен алуды;
қан кетуді қысқа мерзімге және уақытша тоқтатуға;
аяқ-қол сүйектері, омыртқа сынғанда транспорттық иммобилизациялауға;
теріде орналасқан бөгде денелерді жоюға;
тікішек пен қуық асты безін саусақпен тексеруге;
мұрынның сілемейлі қабығынан, конъюктива қуысынан, үрпіден сүртінді алуға;
мұрынның алдыңғы тампонадасын өткізуге;
күкірт тығынын алуға;
көз қабағының айналуын, қабақты тексеруге, конъюктиваны, көзалманың алдыңғы кесігін бүйірден жарық түсіру арқылы сыртқы тексеру әдісіне;
көздің қырағылығын анықтауға.
2.5 Пререквизиттер: анатомия, физиология, жалпы хирургия.
2.5 Постреквизиттер: хирургиялық аурулар бойынша интернатура, жалпы дәрігерлік практика бойынша интернатура, акушерия және гинекология бойынша интернатура.
2.6 Пәннің қысқаша мазмұны
Хирургиялық аурулар пәні 4 блок түрінде берілген. 1 блокта хирургиялық аурулар пәнінен дәрістер берілген.
№2 БЛОК Асқазан-ішек жолының хирургиялық аурулары
Өңештің зақымдары мен аурулары. Өңеш ауруларының жіктемесі. Өңеш ауруларының визуальды диагностикасының әдістері. Гастроэзофагеаль рефлюкстің асқынуы. Кардия ахалазиясы. Өңеш дивертикулы. Химиялық және термиялық күйіктер, өңештің тыртықты тарылуы. Өңештегі бөгде заттар. Клиникасы, диагностикасы, емі.
Асқазан мен ұлтабардың ойықжара ауруы. Асқазан мен ұлтабар қабырғасында эрозиялы-ойықжаралы процесстердің туындау себептеріне қазіргі көзқарас. Клиникалық әйгіленімдер. Диагностика әдістері. Консервативтік терапия әдістері, госпитализацияға арналған көрсетілімдер. Асқынулар. Операция жасалған асқазанның аурулары.
Жіті және созылмалы панкреатит. Жіктелуі. Этиология мен патогенез туралы қазіргі көзқарастар. Клиникасы, асқынулар. Диагностикасы. Емі. Хирургиялық жолмен емдеуге арналған көрсетілімдер. Операция түрлері.
Жуанішектің ісіктері. Жуанішек обырының жалпы сипаттамасы, аурушаңдық пен өлім-жітім тенденциясы. Жуанішек обырының туындауына әсер етуші факторлар. Ісікалды процесстері. Метастаздану жолдары. Тоқішек обырының клиникасы, диагностикасы мен емі. Негізгі клиникалық формалары. Диагностикасы, емдеу принциптері. Жуанішек пен тікішек обырына жасалатын түбегейлі және паллиативтік операциялардың типтері.
Тікішектің аурулары. Тікішектің анатомия-физиологиялық ерекшеліктерінің хирургиялық маңызы. Геморрой. Тікішектің айналып кетуі. Жіті және созылмалы парапроктит. Жіті және созылмалы анус сызаты. Эпителийлі құйымшақ жолы. Жіктелуі. Этиологиясы. Патогенезі. Клиникасы. Емдеу әдістері.
№3 БЛОК Хирургиядағы іштеспесі.
Жіті аппендицит. Жіктелуі. Клиникасы, диагностикасы. Аппендэктомияға арналған көрсетілімдер. Қарсы көрсетілімдер. Операция жасау жолы, жансыздандыру түрлері, ішперде қуысын дренаждау мен тампонмен толтыруға арналған көрсетілімдер. Жіті аппендициттің асқынуы.
Өт-тас ауруы. Холецистит. Тас пайда болу теориясының жіктелуі. Клиникасы. Диагностикасы. Емдеу - консервативтік, операциялық. Литолизис, литотрипсия. Хирургиялық жолмен емдеуге арналған көрсетілімдер. Операция әдістері. Постхолецистэктомиялық синдром.
Жіті түйнек. Жіктелуі. Науқастарды тексеру әдістері. Операция алдындағы кезең мен науқастарды операциядан кейін жүргізудің ерекшеліктері. Консервативтік емнің принциптері және операция жолымен емдеуге арналған көрсетілімдер. Созылмалы іштүйнек. Себептері. Клиникасы. Диагностикасы. Консервативтік және хирургиялық ем. Ішперде жабысқы ауруы.
Перитонит. Жіктелуі. Шығу көздері, ішперде қуысы ағзаларының түрлі жіті хирургиялық аурулары кезінде инфекциялардың таралу ерекшеліктері. Клиникасы, диагностикасы. Кешенді емдеудің қазіргі принциптері. Операциялық емнің ерекшеліктері.
Іштің сыртқы жарықтары. Жіктелуі. Жарықтың жалпы симптоматикасы. Диагностикасы. Жарық қақпаларын жамаудың түрлері. Науқастарды операцияға дайындау ерекшеліктері мен операциядан кейінгі кезеңнің жүргізілуі. Жарықтың асқынуы. Жарықтың қысылып қалуы.
№4 БЛОК Тамырлы хирургия.
Варикоз ауруы. Аяқ веналарының варикоздық кеңеюі. Халықаралық жіктеме. Эиологиясы. Венаның ілкі варикоздық кеңеюінің клиникасы. Диагностика. Вена өткізгіштігін анықтау әдістері, қақпақшалық аппарат пен коммуниканттық веналардың жағдайын бағалау. Емдеу принциптері: консервативтік, операциялық, склероздаушы терапия.
Аяқтың тромбофлебиттері. Посттромбофлебиттік синдром. Беткейлік және терең веналар тромбофлебитінің клиникасы. Диагнозы. Емі. Илеофеморальдық флеботромбоз.
Артерияның окклюзиялаушы аурулары. Артерияның атеросклероздық зақымдануы. Облитерациялайтын эндартериит. Рейно синдромы мен ауруы. Этиологиясы. Клиникалық формалары. Асқынулар. Консервативтік ем. Реконструкциялау-қалпына келтіру операцияларына арналған көрсетілімдер. Аяқ-қолды ампутациялауға арналған көрсетілімдер.
Ірі артериялардың тромбоздары мен эмболиялары. Этиологиясы. Тромбтың түзілуіне әсер етуші факторлар. Тромбоздардың эмболиядан айырмашылығы. Клиникасы. Диагностикасы. Емі.
Өкпе мен плевра аурулары. Өкпе абсцесі мен гангренасы. Бронхоэктазия ауруы. Жіктелуі. Клиникасы. Диагностикасы мен емі. Спонтанды пневматоракс. Жіті іріңді плеврит. Пионевматоракс. Плевраның созылмалы эмпиемасы. Клиникасы. Диагностикасы мен емі.
Ішкі ағзалардың паразиттік аурулары. Өкпе эхинококкозы. Бауыр эхинококкозы. Бауыр альвеококкозы. Этиологиясы, зарарлану жолдары, эндемиялық аудандар. Клиника, асқынулар, емдеудің дәрі-дәрмектік және хирургиялық әдістері (тұқым себуді болдырмау щаралары, жабық эхинококкэктомия, ашық эхинококкэктомия, кеңейген эхинококкэктомия, ағзаны резекциялауға арналған көрсетілім). Ішкі ағзалардың паразиттік ауруларын емдеудің жаңа технологиялары.