V. Ақпараттық -дидактикалық бірлестігі.

Зертханалық жұмыстарды жүргізу әдістері мен аннотациясы.

1-жұмыс. Лейкоциттерді санау

Сау адам қанының әр мкл (4-9)x10³, литрінде (4-9)x10⁹ лейкоцит болады. Лейкоциттерді санауға кірісерден бұрын зертелетін қан үлгісін метилен көгі қосылған 2% сірке қышқылын құйып 10 немесе 20 рет сұйылтады. Сірке қышқылы эритроциттерді жарып /гемолиз/ ерітіп жібереді /жояды/, ал метилен көгі ядроларын көкшіл түске бояйды.

Жұмысты орындау: Қанды сүйылту: Таза пробиркаға 0,4 мл

2%–тік сірке қышқылын құйып қояды. Гемометр капиллярымен 0,02 мл қанды сорып алады да, оны үрлеп пробиркаға кұйып, әбден араластырады. Қан мен ерітіндісінің ара-қатынасы 1:20 қатынасындай. Сүйытылған қан Горяев есептеу камерасына құйылады.

Лейкоциттерді санау: Камераны микроскоп астына салады да, эритроцит санағандағыдай әрбіреуі кішкентай шаршыларға бөлінген 25 үлкен шаршыдағы лейкоциттер саналады. Санау сол жақтағы ең жоғарғы шаршыдан басталады. Әр бір үлкен шаршы 16 кіші шаршыдан түратындықтан 400 шаршыдағы лейкоциттер саны анықталады.

Қанның 1 мкл-інде лейкоцит санын есептеп шығару: алдымен бір кіші шаршыда лейкоциттерді анықтайды. Ол үшін саналған лейкоциттердің санын /А/ 400 кіші шаршыға бөледі – А/400. Кіші шаршы үстіндегі сұйықтың көлемі 1/4000 мм³ (1 мкл), яғни 1 мкл қандағы лейкоциттер саны (Л): А/400: 1/4000 = А х 4000/400 тең болады. Табылған лейкоциттер санын сұйылту мөлшеріне көбейтеді, яғни 20-ға.

Демек, Л = А х 4000 х 20

400

2-жұмыс. Лейкоцитарлық формула (лейкограмма)

Лейкоцитарлық формула алдын-ала иммерсиялық жүйеде зерттеуге бейімделіп боялған қан жұғындысында анықталады. Лейкоциттерді санау үшін есептеу машинкасы немесе счетчик қолданылады.

Жұмысты орындау: Шыны препараттағы қан жағындысынын жоғарғы сол жақ бұрышына кастор майын тамызады да, сол жұғындыны иммерсиялық объективтің астына қойып, есептеуді бастайды. Ядросыз эритроциттердің арасындағы лейкоциттерді тауып алу қиын емес. Лейкоциттің түрін анықтап есептеу машинкасының керекті клавишасын басып отырады. Қан жұғындысын солдан оңға қарай қозғай отырып, аталған тәсілмен лейкоциттер саналады. Содан кейін қан жағындысын көрініс аймағынан бір саты төмен түсіріп, оны оннан солға қарай қозғап саналған лейкоциттерді 100-ге жеткізеді. Машинкадағы санды ескере отырып лейкоцит саны есептеп шығарылады.

Лейкоцитарлық формуланы есептеу барысындағы счетчикпен жұмыс істеудің ережелері.

1. Қоректену блогін ток көзіне қосыңыз/

Таблода хабарлама шығады:

Счет 0

2. Лейкоциттің түрін анықтаған соң, сәйкес әріпті басыңыз.

3. Санақ жүзге (100) дейін жүргізіледі.

4. Санақ біткен кезде дыбыстық дәлелдемені естисіз.

5. " %" пернесіне басыңыз.

Таблода шығады:

Пр

6. Әртүрлі лейкоциттер түрлерінің жеке пернелеріне басасыз

таблода нәтижесі шығады.

Ескерту: Таблоның ортасындағы сандар пернелердің нөмірлерін

көрсетеді.

1. Өзектердің (каналдардың) құрамындағысын нөлдеу үшін

сары түсті пернені басасыз.

8. Қоректену блогын ток көзінен өшіресіз.

3-сурет.