Нақты жіө өлшенеді:

Тұтыну бағасының индексі бойынша.

Негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер:Жеке салықтар;Жеке тұтыну;Жалпы ішкі өнім.

Нақты ЖҰӨ – бұл:

Циклдық жұмыссыздық жағдайындағы өндіріс көлемі;

Осы жұмыссыздық жағдайындағы өндіріс көлемі;

Нақты жұмыссыздық жағдайындағы өндіріс көлемі.

Нарыктык экономикада мына мәселелерді жартылай нарық, жартылай үкімет шешкен кездегі экономика: Нарықтық.Өндірістің ұлғаюы мен экономикалық өсуді қамтамасыз ету.Аралас.

Нарыктық экономикаға көшкенде рентабельділігі төмен өндірістерді ауыстыруға болады: Меншіктің еңбек ұжымдығына баскаруға көшуі. Меншіктің ұжымдық басқаруға көшуі. Жеке кәсіпкерліктің еркіндігі.

Нарық инфрақұрылымының элементі болып не табылады: Еңбек биржасы;Коммерцялық банктер;Қор биржалары.

Нарықтық шаруашылықтың қызмет атқаруы мен пайда болуына кедергі болатын шарттар:

Өндіру мен бөлуді басқарудың қатаң жүйесі;

Тауар санының және көлемінің азаюы;

Экономика субъектілерінің экономикалық оқшаулануы.

Нарықтық экономикада мемлекет аталғандардың ішінде қандай мәселелермен айналысуы керек:

Монополия қызметтерін реттеу;

Қоғам қажет ететін әскери тауарлар мен қызметтер айналымын анықтаумен; Қоршаған ортаны ластау мәселелерімен.

Нарықтың экономикаға не кіретіндігін көрсетіңіз:

Экономикалық мәселелерді өзіндік шешу;

Халықты толық жұмысбастылыққа ынталандыру;

Еркін баға қалыптастыру.

Негізгі және айнымалы капиталдың бөліну себептері:

Капиталдың айналыс саласына өтуіне байланысты;

Құнның қалыптасуына байланысты;

Материалдық байлықтың құрылуына байланысты.

Негізгі капиталдың элементтерінің түтыну кұнын жою дегеніміз: Өндіріс процесінде кызмет атқару не тоқтап қалуына байланысты.Техниканы жаңарту. Ескі көліктерді өнімділігі жоғары жаңа көліктермен ығыстыру.

Несие институттарына не жатпайды: Сақтандыру компаниялары; Инвестициялық банктерНесие-жинақ мекемелері.

Несие институтына не жатады: Сақтандыру компаниялары; Инвестициялық банктер;Банктік мекемелер.

Несиелік жүйе құрамдастарын көрсетіңіз: Коммерциялық банктер;Орталық банк; Сақтандыру компаниялары.

Нарықтық шаруашылықтың қызмет етуіне кедергі болатын шарттарды атаңыз: Тауар санының және көлемінің азаюы; Экономика субъектілерінің экономикалық оқшаулануы; Өндіру мен бөлуді басқарудың қатаң жүйесі;

Бағаны ырықтандыру.

Нарықтық экономикада мына мәселелерді жартылай нарық, жартылай үкімет шешкен кездегі экономика: Аралас;Өндірістің ұлғаюы мен экономикалық өсуді қамтамасыз ету;

Нарықтық;Марканте» - сату және тауарға қызмет қатынасы;Өтпелі.

Неоконсервативтік мемлекеттік реттеу үлгісі нені білдіреді: Рыноктың реттеуші қызметтерін ұсынысты ынталандыру негізінде қамтамасыз ету қажеттігін; Жеке кәсіпкерлікті қолдайды; Бәсекелестік ортаны қамтамасыз ету.

Несие қандай қағидаларда беріледі: Мерзiмге, төлем, қайтарылу қағидасы; Тұрақты жұмыс; Алты айлық табыс анықтамасы.

Нарықтық экономикаға көшкенде рентабельділігі төмен өндірістерді ауытыруға болады: Жеке кәсіпкерліктің еркіндігі; Меншіктің ұжымдық басқаруға көшуі;

Меншіктің еңбек ұжымдығына басқаруға көшуі; Акциаландыру.

Нақты еңбек деген не:Қарапайым электрик жасайтын еңбек;Тұтыну құнын жасайтын еңбек;Қолөнершінің игілік затарын жасайтын еңбек.

Нарықтың құрылымдық түрлері: Өндіріс факторының нарығы; Қаржы нарығы; Тауарлар мен қызметтер нарығы; Жұмыс күші нарығы;Құнды қағаздар нарығы.

ОООООООО

Олигополия – бұл нарықтық құрылым:

Көп емес бәселекелс фирмалардың қызмет етуі;

Кіріс барьерлері болса;

Бағаға бақыла жүргізілмесе.

Орташа өзгермелі шығындар (AVC):

AVC= VC/Q;

AVC= (TC - FC)/Q;

AVC= TC/Q - FC/Q.

Орташа тұрақты шығындар (AFC):

AFC = (TC - VC)/Q;

AFC = FC/Q;

AFC = TC/Q - VC/Q.

Орташа шығын қалай есептеледі:

AC=TC/Q;

AC= (FC+VC)/Q;

AC= FC/Q +VC/Q.

Орташа шығындар (АС):

AC=TC / Q;

AC= (VC+FC) / Q;

Өнімнің 1 бірлігіне кеткен шығын.

Ортағасырлық қолөнершілер цехтары қандай өндірістік сипатта болды: Қарапайым тауарлы өндірістік; Үй шаруашылығының өндіріс шеңберінде; Кәсіпкерліктің толыққанды еркіндігі.

ӨӨӨӨӨӨӨӨ

Өндірістің негізгі факторлары бұл:Еңбек;Жер;Капитал.

Өндіріс нәтижелерін пайдалану үдерісі бұл:

Екінші кезектегі қажетттіліктерді қанағаттандыру;Тұтыну;

Үшінші кезектегі қажеттіліктерді қанағаттандыру.

Өндiргiш күштердiң элементтерi:Еңбек заттары;Өндіріс-құрал жабдықтары;Жұмыс күші.

Өндіріс технологиясы жетілген кезде:Ұсыныс қисығын оңға жылжытады;Сұраныс қисығын оңға жылжытады;Аралас.

Өндіріс факторларының жиынтық шығындары мен өндіріс көлемі арасындағы өзара байланыс төмендегідей аталады:Өндірістік функция;Капитал және еңбек өндіріс факторларының байланысы;Өндіріс факторларының функциялық бейнеленуі.

Өндіріс факторларының өнімділігінің кему заңы:Өзге факторлардың шығындарын тұрақты қалдырып, өзгермелі ресурстардың санын арттыру оның шекті өнімін төмендетеді;

Негізгі ресурстардың шығыны тұрақты;

Өзгермелі ресурстардың шекті өнімі төмендейді.

Өндіріс көлемінің оптималды көлемін анықтауда ескерілетін шығындар:Айнымалы, шекті;Жалпы;Бухгалтерлік.

Өндіріс шығындарын төмендету:Пайданың болу шарты;

Өндіріске пайдалы;

Пайданың өсуіне әкеледі.

Өндіріс факторлары нарығында бағаның құрылуы:

Фирма мен сатып алушылардың нақты сұранысы бойынша өзгередіНарықтағы фирмалар санымен байланысты;Нарықтағы сатып алушылар санымен байланысты.

Өндiрiстiң негiзгi факторлары К. Маркс б-ша:Жұмыс күшi;Еңбек заты;Еңбек құралы.

Өндіріс:

Материалдық игіліктерді жасау процесі;

Қажетіліктерді қанағаттандыруға арналған мақсатты іс-әрекет;

Материалдық, материалдық емес игіліктерді жасау процесі.

Өндіріс факторлары нарығындағы қалыптасқан табыс:Еңбек ақы;Пошлина;Пайыз.

Өндірістің негізгі факторлары: Капитал;Еңбек және кәсіпкерлік қабілет;Жер.

Өндіріс факторларына сұраныс

Тұтыну тауарларына деген сұранысқа байланысты;

Ресурс өндірістілігімен анықталады;

Тауар бағасына байланысты.

Өндiрiстiң негiзгi факторлары (маржинализм бойынша):Жер, жер ресурстары;Капитал;Еңбек.

Өндіріс факторларының нарықтағы баға белгіленуі анықталады:

Өндіріс факторларындағы бағалардың тұрғындардың ақшалай табысына әсер етуі;

Өндіріс факторларындағы бағалар салалар мен фирмадағы ресурстардың таратылуын анықтайды;

Өндіріс факторларындағы бағалар шығын деңгейіне әсер етеді.

Өндіріс көлемінің оптималды көлемін анықтауда ескерілетін шығындар:Айнымалы, шекті;Жалпы;Бухгалтерлік.

«Өте көп мөлшердегі ақша өте аз тауар санының артынан қуалайды» деген:

Өндіріс шығынының өсуінен пайда болған бағаның өсуі;

Өндіріс шығындарының өсуі бағалардың артуына алып келді;

Өндірім шығындарының өсу себебінен болған өнімге бағалардың артуы.

Өндіріс көлемінің өзгеруіне байланысты өзгеріп отыратын айнымалы өзгермелі шығын:

Өнім шығарылмаған уақытта нөлге тең болады, шикізатқа, отынға, қуат көзіне, көлік қызметіне, еңбек ресурстарына жалақы т.с.с жұмсалады.

Өндіріс факторлар нарығы: Жер нарығы; Еңбек нарығы; Капитал нарығы.

Өрлеу фазасында:

Кәсіпорындар тауар өндірісін көбейтеді;

Қарыз процентінің жоғарылауы;

Жалақының көтерілуі.

Өндіріс көлемінің өзгеруіне тәуелсіз бір қалыпты деңгейде төленетін тұрақты шығын:

Фирма ешнәрсе өндірмеген жағдайда да төлейді.

Өндіріс факторының бір бірлігіне келетін жалпы өнімнің көлемі: Average product;Орташа өнім;АР.

Өндіріс факторының бір бірлігіне келетін жалпы өнімнің көлемі:Шекті өнім;АР;Орташа өнім.

Өндіріс факторларының бір бірлігіне келетін жалпы өнімнің көлемі:Жалпы өнім;TP.

Өндіріс шығындары:

Өндіріс және жарнама шығындары;

Ресурстарға жұмсалынатын шығындар;

Өндіріске және тауарға жұмсалған шығын.

Өндірістік капитал пайдаланылатын сфера:Кәсіпорында;Өндірісте;Өнеркәсіпте.

Өндірістің төмендеуі мен фирманың жабылуы салдарына жұмыстан босатылған адам:

Жұмыссыздықтың фрикциондық формасына;

Жұмыссыздықтың циклдық формасына;

Жиынтық сұраныстың өзгеруіне байланысты.

Өндіріс факторлары:Еңбек, жер, капитал;

Еңбек, жер, кәсіпкерлік қабілеттілік және капитал және ақпарат;

Еңбек, жер, кәсіпкерлік қабілеттілік және капитал және ақпарат.

Өндіріс факторларының иелері факторлық табыс алады:Рента;Еңбек ақы.

Өндірісті экономикалық ұйымдастырудың басты күштері:

Максималды өндіріс нәтижесін алу;

Барлық қоғам мүшелерінің материалдық қажеттіліктерін қанағаттандыра алмау.

Өнеркәсіп революциясы мен ҒТП даму деңгейі бойынша индустриалды даму дәуіріне дейінгі жүйе:

-Бұл жүйеде ауыл шаруашылығы натуралдық шаруашылық және қол еңбегі басым орын алады;

-Бұл жүйеде ұрпақтан ұрпаққа жалғасып отырған дәстүр мен салт бойынша қатынастар қалыптасады;

-Бұл жүйеде натуралды шаруашылық еңбегі дәстүр мен салт бойынша жалғасып, жүргізіліп отырады.

Өндіріс:

Өндіріс факторларын қолдана отырып өндіретін процесс;

Материалдық және рухани игіліктерді өндіретін процесс;

Тауарлар мен қызметтерді өндіруге өндіріс факторларын қолдану процесі.

Өндіріс факторлар нарығы:

Еңбек нарығы;

Капитал нарығы.

Өндіріс көлемінің өзгеруіне байланысты өзгеріп отыратын (өзгермелі) айнымалы шығын:

Шикізатқа, отынға, қуат көзіне, көлік қызметіне, еңбек ресурстарына (жалақы т.с.с.) жұмсалады;

Өнім шығарылмаған уақытта нөлге тең болады.

Өндіріс мүмкіншілік қисығы көрсетеді:

Толық жұмысбастылық жағдайында екі тауар өндіру.

Өндіріс факторлары нарығындағы қалыптасқан баға:Пайыз;Рента;Еңбекақы.

Өндіріс көлеменің өзгеруінен тәуелсіз бір қалыпты деңгейде тұратын шығын:Фирма еш нәрсе өндірмеген жағдайда да төленеді;

Өнім өндіру процесі басталмастан бұрын пайда болды;

Қисығы өнім саны абциссасына параллель болады.

Өндіріcтік капиталдың функциясы:

Құн өндіру;

Қосымша құн өндіру;

Айырбас құнды өндіру.

Өндіріс факторлары:

Қолданатын ресурстар;

Қолданылатын жер ресурстары.

Өз еңбегімен өндірілген өнімге меншік мынадай еңбек түрімен байланысты:

Жеке шаруашылық еңбекпен;

Жеке өнімдерді өндіру;

Жеке еңбекпен.

Өндіріс көлемінің өзгерісінде тұрақты шығын (FC):

Өндіріс көлемінің азаюында өзгермейді;

Өзгермейді;

Өндіріс көлемінің өсуінде өзгеріссіз қалады.

Өндірістің құлдырауына байланысты фирманың жабылуы салдарынан жұмыстан босатылған адам жұмыссыздығы:

Нақты жұмыссыздық;

Жұмыссыздықтың циклдік формасына.

Өрлеу фазасында:

Қарыз процентінің жоғарлауы;

Жалақының көтерілуі;

Кәсіпорындар тауар өндірісін көбейтеді.

Өндіріс факторлары:

Еңбек, жер, кәсіпкерлік қабілет және капитал және ақпарат;

Еңбек, жер, кәсіпкерлік қабілет және капитал;

Еңбек, жер, капитал.

Өндіріс факторларынан өндіріс көлемінің тәуелділігі білдіреді:

Өндірісік функциясы.

Өндіріс мүмкіншілігінің қисығы көрсетеді:

Толық жұмысбастылық жағдайында екі тауарды өндіру;

Екі тауардың бір мезгілде өндіру максимумы;

Табиғи жұмыссыздық жағдайында екі тауарды өндіру.

Өндіріс шығындары:

Ресурстарға жұмсалатын шығындар;

Өндіріске және тауарға жұмсалатын шығын;

Өндіріс және жарнама шығындары.

Өндіріс көлемінің өзгерісінде тұрақты шығын (FC) қалай болады:

Өзгермейді;

Өндіріс көлемінің өсуінде өзгеріссіз қалады;

Өндіріс көлемінің азаюуында өзгермейді.

Өндіріс мүмкіншілік қисығы көрсетеді:

Екі тауарды бір мезгілде өндіру максимумы;

Толық жұмысбастылық жағдайында екі тауарды өндіру;

Табиғи жұмыссыздық жағдайында екі тауарды өндіру.

Өндірістік капиталдың функциясы:

Қосымша құн өндіру;

Өндіріс тауары;

Құн өндіру.

Өндірістің прогрессивті құрылымдағы экономикалық өсудің белгісі: Экономикалық прогресстің қозғаушы күші;

Сандық белгісі;

Сапалық белгісі.

Өндірістік капитал пайдаланатын сфера:

Жиынтық ұсыныс қисығы оңға жылжиды;

Жынтық сұраныс қисығы солға жылжиды;

Ұсыныс қисығы жылжиды.

Өркениеттi көзқарастың формациялық көзқарастан айырмашылығы:

Өркениетті көзқараста тапқа-классқа бөлу жоқ;

Кеңістік шеңберіндегі ерекшелік ұстанымдардың болуы;

Үстемдік жасау мақсатындағы жеке құндылықтарын үгіттеу.

ПППППППП

Пайыз мөлшерлемесі төмендегенде:

Ақша массасына деге сұраныс жоғарылайды;

Ақша массасына сұраным артады;

Пайыз мөлшермесі мен ақша массасы арасында кері байланыс бар.

Пайда ұғымы:

Тауардың сатылуынан ақша қаражатының артылуы;

Тауар мен қызмет көлемін көбейту;

Жұмыскерлердің ақша сомасы.

Пайданы жоғарылату үшін:

Шекті шығындарды азайту қажет;

Өзгермелі шығындарды азайту қажет.

Еркін бәсекелі экономика;

Орталықтан басқарылатын экономика;

Әміршіл-әкімшілдік; 

Экономикалық шығындарды азайту қажет.

Пайыз ставкасының төмендеуі... әкеледі:

Ақша капиталына сұраныстың артуына;

Ақша капиталына сұраныс көлемінің өсуіне;

Капиталға сұраныстың өсуіне.

Потенциалды меншік иесі:

Меншіктің мұрагерлік иесі;

Меншік иесі нақты меншік иесіне айналғаннан кейін ғана сата алады.

Потенциалды меншік иесі:

Меншік иесі нақты меншік иесіне айналғаннан кейін ғана сата алады;

Иемденуге кіріскенде ғана нақты меншік иесіне айналады.

Политэкономия терминін алғаш қолданған:

Антуан де Монкретьен;

Француз меркантелисі;

Алғашқы меркантелист өкілі.

Протекционизм:

Шетелдік тауарлардың артуынан отандық кәсіпкерлерді қорғау саясаты; Бәсекеден шетел тауарларын қорғау шаралары;

Артықшылықты шектеу шаралары.

Пайдалы зат қайткенде "тауар" деген ұғымға айналады?

Барлық жауап дұрыс;

Еңбек қорытындысында;

Адамның белгілі бір қажеттілігін өтесе.

ЭЭЭЭЭЭЭЭ

«Экономика принциптері» пәні болып табылады:шектеусіз тұтынушылықты зерттеу. өндіріс, үлестіру, айырбас және материалды игіліктерді пайдалану. шектеулі ресурстар жағдайында тиімді шаруашылық ету.

Экономикалық құбылыстардың көрсеткiштерi:

Өндіріс факторлары мен өндіріс нәтижелері;

Кәсіпорын, фирмалар;

Қаржы ұйымдары.

Экономикалық заңдар:

Өндірістік қатынастардағы елеулі және тұрақты байланыстар;

Адамдар арасындағы экономикалық қатынастарды бейнелеу формасы;

Арнайы және жалпы шаруашылық жүргізі тәртібі.

Экономикалық заңдар дегенiмiз:

Әлеуметтiк-саяси қатынастардың экономикалық нормативтерi;

Адамдар қызметiнiң объективтi және тарихи өтпелi заңы;

Объективтi, тұрақты қайталанып отыратын ұдайы өндіріс.

Экономикалық құбылыстарды талдау (анализ) әдісі:

Құбылыстарды жеке элементтерге бөліп зерттеу;

Жалпы білім арқылы жіктеу;

Жалпыдан жекеге бөлу.

Экономикадағы циклдық өзгеріске алып келетін ішкі факторларға жатады:

Соғыстар;

Табиғи апаттар;

Саяси үдерістер.

Экономикалық дамудың циклдық сипаттамасы :

Іскерлік белсенділіктің кезеңдік өзгеруі;

Экономикалық конъюнктураның өзгеруінде;

Өрлеу, жандану, депрессия, кризис фазаларының кезектелуі.

Экономикалық цикл дегеніміз:

Экономикалық конъюнктураның өзгеруі;

Іскерлік белсенділіктің кезеңдік өзгеруі ;

Құлдырау және өрлеу кезеңі байқалатын экономикалық қозғалыс процесі.

Экономикалық ғылымдар жүйесіне жалпы, арнайы және салалық экономика ғылымдары енеді. Жалпы экономикалық ғылымға жататыны?

Экономикалық теория;

Менеджмент;

Қоғамдық экономика.

Экономиканы мемлекеттік реттеу әдістері:

Тікелей;

Жанама;

Ішкі экономикалық.

«Экономикалық ресурстар» категориясына берілген анықтаманың дұрысы

Өндіріс процесінде қолданылатын ресурстар;

Өндірісті қамтамасыз ету көздері, құралдары деген мағынаны білдіретін іргелі экономикалық теория ұғымы;

Адамдардың барлық қажеттілігін өтеу үшін қажет қор.

Экономикалық кризистің басты себептері:

Жалпылама қайта өңдеу;

Жиынтық сұраныстың артта қалуы;

Жиынтық сұраныс пен жиынтық ұсыныстың тепе теңдігінің бұзылуы.

Экономиканы мемлекеттік реттеу дегеніміз:

Экономикаға мемлекеттің араласуының негізгі бір формасы;

Мемлекеттің табысы мен ресурстарын бөлу әрекеті;

Экономикалық даму қарқыны мен деңгейі және мемлекет тұрғындарының әл-ауқаты.

Экономикалық қатынастар дегеніміз:қоғамдағы адамдардың материалдық игiлiктер мен қызметтер жөнiндегi қатынастары; адамның өндіріс құралдарына қатынасы;Өндіріс құралдары мен өндіріс күштерінің қатынасы

“Экономикс” терминін өз еңбегінде қолданысқа енгізген:Альфред Маршалл; Француз меркантелисі; Антуан де Монкретьен

Экономикалық категориялар дегеніміз:өндірістік қатынастардың әртүрлі жақтарын сипаттайтын ғылыми абстракция;қоғам өмiрiнiң нақты жағдайын теориялық бейнелеудi бiлдiретiн логикалық түсiнiктер; Экономикалық қатынастардағы ұғымдар

Экономикалық өсу дегеніміз:

Тауарлар мен қызметтер көлемінің тұрақты өсуі;

Тауарлардық физикалық және бағалық өсуі;

Жан басына шаққандағы нақты ЖҰӨ-ң өсуі.

Экономикалық өрлеу кезінде іске асады:

Баға деңгейінің өсуі;

Салық түсімінің өсуі;

Өндіріс факторларына инвестициялық сұранымның өсуі.

Экономикалық циклдың фазалары:

Тоқырау;

Жандану;

Қарқынды.

Экономикалық дағдарыстың атқаратын маңызды қызметтері:

Экономикада тепе-теңдікті қалыптастырады;

Кәсіпорындар арасында табиғи талдау жүргізеді;

Тиімді кәсіпорындарды ғана қалдырады.

Экстенсивтті экономикалық өсім:

Өндіріс факторларының көлемді дамуына байланысты өсім;

Шектелген сипатқа ие;

Ескі техника-технологиялық базада негізделеді.

Экспорттың ел үшін пайдасына жатады:

Өндіріс құрылымының жақсаруы;

Ел ішіндегі бәсекеліктің артуы;

ЖІӨ-нің өсуі.

Экономикалық игіліктер:

Қажеттіліктерді қанағаттандыру мақсатындағы заттар;

Адамға қажетті шексіз ресурстар;

Адамдардың қажетіліктерін қанағаттандыратын тауарлар мен қызметтер.

Экономиканы қамту масштабы бойынша инфляция:

Жергілікті, локальді, әлемдік.

Экономикалық өсудің экстенсивті факторы:

Өндірістегі жұмысшылар санының өсуі.

Экономикада толық жұмыс бастылықты қамтамасыз етудің экономикалық өсу шарты:

Қор жинақтау мен инвестиция нормаларының өсулері.

Экономикалық ауытқу байланысты:

Тауар қорларының өсуіне бағытталған таза инвестициялар;

Мемлекеттік шығындар;

Жиынтық сұраныстың дамуына әсер ететін факторлармен.

Экономикалық катеогориялардың талдау дәрежелері:

Микро және микроэкономика;

Жеке тауарлардың бағасы, ресурстар, шығындар, пайда;

Қоғамның жалпы табыс, жұмыссыздық, инфляция.

Экономикалық өсуді тежеуші факторлар:

Ресурстық шектеулер;

Үкіметтің тиімсіз экономикалық саясаты;

Экологиялық шектеулер.

Экономикалық өсудің интенсивті факторлары:

Жұмыскелер сапасының өсуі;

Капитал шығынының артуы.

Экономикалық өсудің Харрод-Домар үлгісіндегі экономикалық өсу екпінін анықтау үшін қолданылатын көрсеткіштер:

Q (өнім көлемі);

S (ұлттық табыстағы жинақ үлесі);

K (капитал).

Экономикалық теория:

Адамдардың қажеттіліктерін тікелей қанағаттандыратын тауарлар мен қызметтер;

Шектеулі ресурстарды тиімді пайдалану;

Қоғамдағы адамдардың қажеттілігін қамтамасыз ету үшін шектелген ресурстарды тиімді пайдалану.

Экономикалық теория зерттейді:

Қоғамдық өндірістегі адамдар арасындағы қатынасты;

Адамдардың шексіз қажеттілігін қанағаттандыру үшін қоғамдағы шектеулі ресурстарды;

Адамның табиғатқа және затқа қатынасын.

Экономикалық теория зерттейді:

B) шектеулі экономикалық ресурстарды пайдалану;

F) монетаристік, институтционалды-әлеуметтік бағыттарды

G) Өңірлік экономика.Постинститутционализм бағыттарды

Экономикалық теорияның зерттеу әдістерінің бірі жеке әдістер:

Экстрополяция;

Экономиканы матиматикалық модельдер;

Экономикалық теорияны абстракциялық қарастыру.

Экономикалық теорияның қоғамдық ғылым ретінде жауап беруі тиіс сұрақтар:

Қалай өндіру керек.

Экономикалық теорияның пәні:

Ғылым ретінде экономикалық құбылыстардың стратегиясы мен тактикасын, экономикалық саясаттың негіздерін өңдейді.

Экономикалық цикл типтері бойынша Дж. Китчиннің «қысқа мерзімді» толқындарының ұзақтылығы:

3-4 жылға дейін;

4-5 жыл;

2-4 жылға дейін.

Экономика- бұл:материалдық игіліктер мен қызметтерді өндіру, бөлу, айырбастау, тұтыну бойынша қоғамдық қатынастар;Экономикалық стратегияның даму бағыттары; Қоғамның әл-ауқатын арттыру

Экономиканы қамту масштабы бойынша инфляция:

Жергілікті;

Әлемдік.

Экономиканы ұйымдастырудың негізгі мәселесі қарастырады:оларды қандай көлемде өндіруді. қажеттіліктерді қанағаттандыру мақсатындағы шаруашылық іс-әрекетті. Қандай мөлшерде өнім өндіруді.

Экономиканың негізгі ұғымы:

Шаруашылық процестерін жүргізуде шектеулі ресурстарды пайдаланатын өндірістік қатынастар жиынтығы.

Экстенсивті экономикалық өсу - бұл ЖҰӨ келесілер есебінде өсуі:

Еңбек ресурстарының санының өсуі;

Капиталды ресурстардың санының өсуі;

Материалдар мен шикізаттар санының өсуі.

Экономикалық теория бірнеше қызметтер атқарады:

Дүниетанымдылық көзқарас қызметі;

Танып білу қызметі;

Ғылыми болжам қызметі.

Экономикалық ауытқудың жандану фазасында

Жұмыссыздық төмендейді;

Тауарлар бағасы өседі;

Өндіріске инвестиция салымы өседі.

Экономика өз алдына ғылым болып ең алғаш төмендегідей атпен шықты:Политэкономия; Қоғамдық шаруашылық; Шаруашылықты мемлекеттікбасқару өнері

Экономикалық өсудің экстенсивті факторы:

Капитал көлемінің өсуі;

Жұмыс күшінің санының өсуі;

Қосымша өндіріс факторларын тарту арқылы ұлттық өнімнің өсуі.

Экономикадағы циклдық ауытқуларды тудыратын сыртқы факторлар:

Технологияларың өзгеруі;

Соғыс.

Экономика ғылымының әдісі түсінігін қамтиды:барлық танымдық құралдарды оптималды пайдалану тәсілдері;Экономикалық стратегияның даму бағыттары; Қоғамның әл-ауқатын арттыру

Экономика дегеніміз:қоғамдағы адамдардың материалдық игiлiктер мен қызметтер жөнiндегi қатынастары;адамдардың шаруашылық жөнiндегi қатынастары; қажеттіліктерді қанағаттандыру мақсатындағы шаруашылық іс-әрекет

Экономикалық заңдылықтар:

Ерекше экномикалық заңдар;

Айрықша экономикалық заңдар;

Жалпы экономикалық заңдар.

Экономикалық категорияның мәнін ашатын сөз тіркестері:

Экономикалық логикалық ұғымдар;

Экономикалық түсініктер.

Экономикадағы цикльдық ауытқуларды тудыратын ішкі факторлар:

Инвестициялау;

Тұтыну;

Кәсіпорынның қызметі.

Экономикалық ілімі « Меркантелизм» ұғымы:

«Мерканте» - адамдар арасындағы сауда қатынасы.

Экономикадыға ақша саны тауар бағасынының деңгейімен анықтайтын, ал ақша массасысының өсуі инфляция екпінін анықтайтын дәлелдеген теория теңдеуі:

MV=PY;

Ақшаның сандық теориясы;

M=(P*Q)/V.

Экономикалық өсудің негізгі мақсаты

Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету;

Материалдық әл-ауқаты жоғары болу.

Экономикалық теорияда несие ақшаларының функциясы

Қазына жинау құралы;

Төлем құралы;

Қор жинау құралы.

Экономикалық жүйенің басты міндеті:

Өндірістің ұлғаюы мен экономикалық өсуді қамтамасыз ету;

Өндірістің техникалық жағдайын анықтау.

Экономикалық теория зерттейді:

Адамдардың шексіз қажеттілігін қанағаттандыру үшін қоғамдағы шектеулі ресурстарды;

Шаруашылық жүргізу жүйесін.

Экономикалық цикл базалары:

Дағдарыс;

Тоқырау;

Жандану.

Экономикалық өсу түрі:

Экстенсивті;

Интенсивті;

Экстенсивті және интенсивті.

Экономикалық ауытқу байланысты:

Мемлекеттік шығындар;

Жиынтық сұраныстың дамуына әсер ететін факторлармен;

Тауар қорларының өсуіне бағытталған таза инвестициялар.

Экономикалық реттеудің ауытқуларға қарсы шараларының бағыттары:

Инфляция деңгейін төмендету;

Экономиканы тұрақтандыру;

Өндірістің құлдырауын қысқарту.

Экономикалық ауытқудың тоқырау фазасында:

Ең төменгі еңбек ақы орын алады;

Жаппай жұмыссыздық болады.

Экономикалық ауытқу кезеңдері:

Жандану-өрлеу-тоқырау-құлдырау;

Құлдырау-тоқырау-жандану-өрлеу;

Құлдырау-жандану-тоқырау-өрлеу.

Экономикалық өсудің негізгі мақсаты:

Халықтың әл-ауқатын көтеру;

Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету;

Материалдық әл-ауқаттың жоғары болуы.

Экономикалық өсу факторлары:

Сұраным факторы;

Бөлу факторы;

Ұсыным факторы.

Экономикалық ауытқудың құлдырау фазасында

Акция бағамы төмендейді;

Бағалар төмендейді;

Еңбек ақы төмендейді.

Экономикалық өсудің жанама формалары:

Баға факторы;

Шығын;

Экономикалық цикл типтері бойынша К. Жуглярдың «орташа толқындарының» ұзақтылығы

Он жыл.

Экономикалық өсудің экстенсивті факторы:

Қосымша өндіріс факторларын тарту арқылы ұлттық өнімнің өсуі;

Өндірістегі жұмысшылар санының өсуі;

Жұмыс күшінің санының өсуі.

Экономикалық цикл фазалары:

Жандану;

Дағдарыс;

Тоқырау.

Экономикада өндіріс факторларының өнімділігі төмендегенде экономикалық өсуді ұстау:

Өндірістік ресурстарды аз тұтынады.

Қосымша ресурстардың өсімділігін ескермеу.

Жалпы өндірістің көлемін азайту.

Экономикадағы циклдық ауытқуларды тудыратын ішкі факторларына төмендегілердің қайсысы жатады:

Тұтыну;

Инвестициялау;

Кәсіпорынның қызметі.

Экономикалык өсудің экстенсивтік факторы:

Капитал көлемінің өсуі;

Жұмыс күшінің санынын өсуі;

Қосымша өндіріс факторларын тарту арқылы ұлттық өнімінің өсуі.

Экономикалық ауытқу төмендегімен байланысты:

мемлекеттік шығындар;

Жиынтық сұранстың дамуына әсер ететін факторлар;

Тауар қорларының өсуіне бағытталған таза инвистициялар.

Экономикалық жүйенің жандануына байланысты ұзақ мерзімді басымдық:

Ұлттық қауіпсіздік, энергетика ресурстары;

Инфрақұрылым, көлік және байланыс;

Ішкі саяси тұрақгылық пен қоғамның топтасуы.

Экономикалық игіліктер:

Қажеттіліктерді қанағаттандыру мақсатындағы заттар;

Адамға қажетті шексіз ресурстар;

Адамдардың қажеттіліктерін қанағаттандыратын тауарлар мен қызметтер.

Экономикалық өсудің қайнар көзі:

Экономикалық ресурстар;

Шикізат пен материалдар;

Өндіріс факторлары.

Экономикалық өсудің экстенсивті факторы:

Еңбек ресурстарының саны мен сапасы;

Өндірістегі жұмысшылардың санының өсуі;

Жұмыс күшінің санының өсуі.

Экономиканы қамту масштабы бойынша инфляция:

Жергілікті;

Локальды;

Әлемдік.

Экономикалық өмірдегі анықтаушы, жетекші қатынастар:

Өндірістік қатынастар;

Меншік қатынастары;

Материалдық және материалдық емес игіліктерді өндіру.

Экономиканы мемлекеттік реттеу қажет деп тұжырымдаушы экономист - ғалымдар:

Дж. М. Кейнс тиімді сұранысы;

Харрод экономикалық өсуі;

Хикс экономикалық динамика.

Экономикалық мақсатқа тiкелей қатысы жоқ пайымдауды атаңыз:

Саяси тұрақтылық;

Формациялық жүйе;

Ұлттық идеяны қалыптастыру.

Экономикалық теорияның зерттеу пәнi

Экономикалық ұғымдар мен заңдар;

Экономикалық қатынастарды;

Шектеулі ресурстарды пайдалану қатынастарын.

Экономикалық құбылыстардың көрсеткiштерi:

Өндіріс факторлары мен өндіріс нәтижелері;

Кәсіпорын фирмалар;

Қаржы ұйымдары.

Электронды ақшалар жүйесі операцияларын жүргізуіне қайсысы жатпайды?

Чек кітапшаларын беру;

Чектер арқылы төлемдер жасау;

Қолма-қол ақшамен есеп айырысу.

Экономикалық игіліктер:Қажеттіліктерді қанағаттандыру мақсатындағы заттар;

Адамға қажетті шексіз ресурстар;

Адамдардың қажетіліктерін қанағаттандыратын тауарлар мен қызметтер.

Экономиканы басқарудың шаралық жиынтығы.

Экономикалық мақсатқа жатпайды:саяси тұрақтылық;Философиялық, логикалық қызметтер; формациялық, әдістемелік, тәжірибелік

Экономикалық теорияда несие ақшаларының функциясы:

Айырбас кұралы;

Айналым құралы;

Төлем құралы.

Экономикалық теорияның зерттеу әдістері:

Экстраполяция (болжау);

Экономика математикалык модельдеу;

Баланстык, функциональдык.

Айрықша немесе ерекше әдістері;

Жалпы және жеке әдістер;

Индустрия және дедукция әдістері;

Заңдар мен категориялар;

Экономикалық теорияны абстракциялық қарастыру.

Экономикалық ауытқу төмендегілермен байланысты:

Мемлекеттік шығындар;

Жиынтық сұраныстың дамуына әсер ететін факторлармен;

Тауар қорларының өсуіне бағытталған таза инвестициялар. Экстенсивті экономикалық даму - бұл:

Өндіріс факторларының сандық тұрғыдан артуы;

Технологиялық базасы тұрақты қалпында қалады;

Капитал және жердің қосымша қосылуы арқылы өсуі;

Жұмысшы күшінің сананың артуымен.

Экономикалық жүйенің жандануына байланысты ұзақ мерзімді басымдық:

Ұлттық қауіпсіздік, энергетика ресурстары;

Инфрақұрылым, көлік және байланыс

Ішкі саяси тұрақтылық пен қоғамның топтасуы.

Экономикада өндіріс факторларының өнімділігі төмендегенде экономикалық өсуді ұстау:

Өндірістік ресурстарды аз тұтынады;

Қосымша ресурстардың өсімділігін өсірмеу;

Жалпы өндірістің көлемін азайту;

Ресурстарды тұтынуды көбейтеді;

Ресурстарды өсіру қажет;

Ресурстардың бағамын өсіреді.

Экономикалық шығындарға:

Айқын және айқын емес шығындар жатады;

Айқын шығындар;

Айқын емес шығындар.

Экономикалық өсудің қайнар көзі:

Өндіріс факторлары;

Шикізат пен материалдар;

Экономикалық ресурстар;

Экономикалық прогрестің қозғаушы күші;

Экономикалық белгісі.

Экономикалық теория ғылым ретінде қашан пайда болды: