Саз домбыра үйірмесі Қағыс үйрену тәсілдері
Үйірме жетекшісі: Бұхарбаева Г
Мұндағы негізгі мақсаттар: 12.10.2013. 15 бет
Оқушылардың музыкаға деген қызығушылық деңгейін байқау, олардың сезімбайлығын, көркемдік ойын тексеру.
Орындаушылық деңгейді анықтау, репертуар жан- жақтылығын көрсету, музыкаға деген көзқарастардың даму дәрежесін білу.
Оқушылар бойындағы шығармашылық үрдістерді байқау.
Домбыра - кең таралған ұлттық музыкалық аспап
Домбыра- қазақ халқының өте ерте және кең тараған, нағыз табиғи ұлттық музыкалық аспабы. Көне Шумер тілінен аударғанда «кішкене - садақ» деген мағына береді.. Алматы обласы, Жамбыл ауданы аумағынан шамамен 2,5 ғасыр бұрын табылған таста қашалған уреті і мен 16 ғасыр бұрын Мысыр еліндегі Нахт қабіріне салынған пішінінен еш өзгермеген. Қос ішекті шертіп ойнайтын музыкалық аспап ішекті, шертпелі аспаптар тобына жатады..
Аспап әр түрлі үлгіде тұтас ағаштан ойылып жасалады.. Тоғыз, он бір, он төрт, жиырма төрт пернесі болады. Күй арнайы құлақтарымен келтіріледі. Аспап үні қоңыр, құлаққа жағымды әрі жұмсақ болып келеді..
16 бет
Домбыра - сан ғасырлардан бері сынын сақтап, қазақ даласында кеңінен танымал аспап. Дегенмен домбыра әр аймақта әр түрлі болып келеді. Солтүстік, орталық, оңтүстік аймақтарда домбыра көлемі шағын, жеті-тоғыз пернелі болса, Батыс Қазақстан аумағында кездесетін домбыра шанағы жұмыр, мойны ұзын, он екі, он төрт пернелі болып келеді.
Домбыра аспабының негізгі екі түріне байланысты аспапта күй орындаудың екі түрі «төкпе» мен «шертпе» қағыстары қалыптасқан. Сазды күйлер Арқа өңірінде, ал төкпе күйлер батыс аймақтарда кең таралған.
Домбыра шертудің «сұқпа» (сұқ және орта саусақпен шертіп оцнау), «жап тақымта» (ішекті бос күйінде қағып, пернені басып отыру), «іліп-қақпай» (ішекті іліп қағу), «теріс қақпай» (жоғары-төмен) деп аталатын түрлері бар.
Домбыра аспабының екі ішекті түрінен басқа үш ішектіі, қос жақты, кең шанақты, шіңкілдек немесе «Балақай домбыра» деген түрлері бар.
1 сабақ П V П V П V П V П V П V П V П V П V П V
Соль - - - ля - - - Соль - - - ля1 - - - Соль - ля1 -
П V П V П V П V П V П V П V П V П V П V
Си3 - - - ля1 - си3 - ля - - - соль - ля - Соль - соль -
П V П V П V П V П V П V П V П V П V П V
Соль - ля1 - си3 - ля1 соль - ля - си3 - ля1 Соль - соль -
2 с П V П V П V П V П V П V П V П V П V П V
Соль ля соль ля Си3 - - - ля1 си3 ля си до4 - - - си3 до4 си3 до4
П V П V П V П V П V П V П V П V П V П V
Си3 - - - ля1 си3 ля1 си3 ля1 - - - соль - ля - Соль - соль -
П V П V П V П V П V П V П V П V П V П V
Соль ля1 си3 си3 ля си3 до4 - си3 до4 си3 до4 Соль ля1 Соль ля1 Соль - - -
П V П V П V П V П V П V П V П V П V П V
Соль - - - ля - - - Соль - - - ля1 - - - Соль - ля1 -
П V П V П V П V П V П V П V П V П V П V
Си3 - - - ля1 - си3 - ля - - - соль - ля - Соль - соль -
П V П V П V П V П V П V П V П V П V П V
Соль - ля1 - си3 - ля1 соль - ля - си3 - ля1 Соль - сол
17 бет
Орыс халық күйін үйрену.
П V П V П П тремолло ойнау
До си ля соль ре ре 2 рет қайталау
П V П V П V П V
ДО МИ ДО СИ СИ РЕ СИ
П V П V П П тремолло ойнау
ЛЯ ДО СИ ЛЯ СОЛЬ СОЛЬ
П V П V П V П V
ДО МИ ДО СИ СИ РЕ СИ
П V П V П П тремолло ойнау
ЛЯ ДО СИ ЛЯ СОЛЬ СОЛЬ
Үйге тапсырма: өлеңді нотасымен айтып үйрету.
Күй тартып үйрену
Домбырада жаттығулар жасау.
18 бет
Хаттамa №2 12.10.2013 өтті
Сабақ өз мәнінде өтті .
жұмыстың мақсаты:
Қиын жасөспірімдермен әлеуметтік жұмысты жаңарту мәселесі.
жұмыстың міндеттері:
қиын жасөспірімдердің пайда болу себептері;
қиын жасөспірімдердің ерекшеліктері;
қиын жасөспірімдерге әлеуметтік педагогикалық көмек көрсету;
қиын жасөспірімді тәрбиелеудегі әлеуметтік педагогикалық тұрғыда отбасы және мектептің өзара байланысын арттыру;
қиын жасөспірімді әлеуметтік ортаның теріс ықпалынан әлеуметтік педагогикалық қорғау;
құқық бұзушы балаларға профилактикалық және диогностикалық көмек;
қиын жасөспірімді қоғамға қайта қосудағы әлеуметтік жұмысты іс-жүзіне асыру.
жұмыстың нысанасы:
Қиын жасөспірім және олардың әлеуметтік ортасы.
жұмыстың заты:
Саз домбыра үйірмесі 16.11.2013ж.