
- •« Кавказ халықтарының музыкасы»
- •Солтүстік Азия мен Шығыс халықтарының музыкасы.
- •Мұхит Мералыұлы мен Естай Беркімбайұлының шығармашылығы.
- •Дауыс ашу жаттығулары:
- •2. Аппақ біздің шанамыз ,
- •Шығармашылығы.
- •1. Елдің жырын жырлаған ,
- •5 Сынып «Атамұра» бағдарламасы.
- •Сүгірдің күйшілік мектебі.
- •Музыкалық сауат ашу:
- •Бірлігі мейрамы.
5 Сынып «Атамұра» бағдарламасы.
Авторлары: А.Жайымов, Б.Ысқақов, Ж.Еңсепов, Ж.Сәрсембенов.
№ |
Сабақ барысы |
уақыты |
Жоспары |
1 |
Ұйымдастыру |
2 минут |
Сәлемдесу,әнұран әндету. |
2 |
Өткен сабақты сұрау |
4 минут |
Халық күйшілері. |
3 |
Жаңа сабақты түсіндіру |
10 минут |
Ықылас Дүкенұлы |
4 |
Музыкалық тыңдау |
3 минут |
«Ерден», «Қасқыр», «Аққу» |
5 |
Әндету |
8 минут |
«Қобызым» әні
|
6 |
Шығармашылық жұмыс |
3 минут |
№ 4 тапсырма |
7 |
Музыкалық сауат ашу |
10 минут |
Дыбыс ұзақтығын бекіту. |
8 |
Қорытындылау |
5минут |
Қобыз сарыны |
9 |
Бағалау |
3минут |
«5», «4», «3». |
10 |
Үйге тапсырма |
2 минут |
Күйлердің шығу тарихы. |
Сабақтың барысы:
-Иә, саламатсыңдарма балалар ?
Бүгінгі біздің өтетің жаңа сабағымыздың тақырыбы:
Қобыз сарыны Ықылас Дүкенұлы.
Ықылас Дүкенұлы атадан балаға мұра болып келе жатқан қобызшылар әулетінен шыққан.Өз әкесі Дүкенде , оның әкесі Алтынбек те асқан қобызшы болған.
Қорқыттан қалған дәстүрлі қобыз тартуды қайта жаңғыртып , жандандырған Ықыластың күй өнері Ашай , Әйкен ,
Сүгір сынды шәкірттері арқылы жалғасын тапты.
Ертеден келе жатқан қобыз үнін бүгінге жеткізушілердің бірі болған Ықылас – «Айрауық» , «Аққу» , «Асанқайғы» , «Ерден» , «Бозторғай» , «Қасқыр» , «Саржан төре» , «Шақыру» сынды күйлер қалдырған ірі композитор.
Музыкалық шығарманы тыңдау:
Ықыластың күйі «Ерден» , «Қасқыр» , «Аққу».
Ертеде Найман елінің Ерден деген батыры болыпты.Ол тек батырлығымен ғана танылмай дәулескер қобызшы болған деседі. Ерденнің Әйменді деген жалғыз ұлы қайтыс болып қайғы жұтып , қасірет шеккен халі бүкіл Бағаналы елін дағдартады.
Көңіл айтуға келген Ықылас «Өлімнің жолы ауыр ғой , өлгеннің артынан өлмек жоқ , тірі адам тірлігін істейді» деп , азалы шаққа қаншалықты араша түскісі келіп төрдегі
қобызды ала салады да шалып -шалып жібереді.Жай шалмайды , үш күн бойғы Ерденнің «беу , жалғызым , құлынам!» деп күрсіне егілген сөзін сөйлете сызады. Қыл қобыз ішегін тарта жылап , азалы жанның зарын төгеді.
Ықыластың осы жолы Ерден алдында тартқан көңіл айту күйі
ел арасында «Ерден» деген атпен тарап кетеді.
Шығармашылық жұмыс: № 4 тапсырма.
Мына күйлердің авторлары кімдер ?
«Аман бол , шешем , аман бол» 6. «Сауыншы»
«Топан» 7. «Салтанат»
«Сылқылдақ» 8. «Ерден»
«Құс қайтару» 9. «Желмая»
«Бес жорға» 10. « Көңіл ашар»
Дауыс ашу жаттығулары:
* Әнді баяу , ойлана , тыңдап ,сөзін анық айтуғы тырысамыз.
* Мәтініне көңіл бөл , ән не туралы айтылуда?
Әндету:
Қобызым әні
Қарағайдың түбінен
Қайырып алған қобызым.
Үйеңкінің түбінен
Үйіріп алған қобызым.
Аққайынның безінен
Айырып алған қобызым.
Қара еменді қақ жарып,
Ойып алған қобызым. О-о-о-о.
Ортекенің мүйізін
Тиек қылған қобызым.
Желмаяның терісін
Шанақ қылған қобызым.
Қылқұйрығын тұлпардың
Қияқ қылған қобызым .
Ақ түйенің сүтіне
Шылап алған қобызым . О-о-о-о.
Қарағайды қоздатып ,
Бұлап алған қобызым .
Құлағынды бұрайын ,
Қияқ шалып сынайын .
Ойлағаным болмаса ,
Қайырып жерге ұрайын!-
Қорытындылау:
* Ықылас кім?
* Ол қандай аспапта ойнаған?
* Ықыластың қандай күйлері бар?
* «Ерден» күйін кімге арнаған?
* «Қобызым» әнің талдау.
Үйге тапсырма :
Ықылас Дүкенұлының шығармашылығын әнгімелеу.
№ 4-ші тапсырманы орындау.
«Қобызым» әнің жатқа әндету.
Тыңдаған музыкалық шығармаларға сурет салу.
Бағалау: «5» - «4» - «3» -
Мерзімі: Сыныбы: 2/4
Тоқсандық тақырыбы: Дәстүрлі күйшілік өнер
Сабақтың тақырыбы: Ғасырлар тоғысындағы күйшілер.
Сабақтың мақсаты: Халық күйі арқылы қазақтың көне әдет-
ғұрыптарын, салт – дәстүрлерін баланың
бойына сіңіру, күйді тыңдата білуге баулу.
Білімділік мәні: Халық күйлерін, аңыз - күйлерінің шығу
тарихын насихаттау.
Дамытушылығы: Музыкалық қабілеттерін ашу, есте сақтау
қабілеттерін қалыптастыру, әнді
сүйемелдеумен әндету әдісін дамыту.
Тәрбиелік мәні: Оқушыларды мейірімділікке, адамгершілікке
халық күйлері арқылы тәрбиелеу .
Сабақтың әдісі:Жаңа сабақ.,әңгімелеу,талдау, тыңдау ,әндету ,т.б.
Көрнекілігі: Видео, DVD, магнитафон таспалары,
ән тексті, суреттемелер,т.б.
Пәнаралық байланысы: Әдебиет ,тарих , жаратылыстану .
Пайдаланған әдебиеттер: Музыка оқулығы 5сынып «Атамұра»
бағдарламасы бойынша.
Авторлары: А.Жайымов ,Б.Ысқақов ,Ж .Еңсепов ,Ж .Сәрсембенов.
№ |
Сабақ барысы |
уақыты |
Жоспары |
1 |
Ұйымдастыру |
2 минут |
Сәлемдесу,әнұран әндету. |
2 |
Өткен сабақты сұрау |
4 минут |
Халық күйшілері |
3 |
Жаңа сабақты түсіндіру |
8минут |
Сүгірдің күйшілік мектебі . |
4 |
Музыкалық тыңдау |
3 минут |
«Салтанат», «Телқоңыр» |
5 |
Әндету |
5 минут |
«Анаға сәлем» әні |
6 |
Шығармашылық жұмыс |
3 минут |
№ 3 сөзжұмбақты шешу |
7 |
Музыкалық сауат ашу |
10 минут |
Дыбыс ұзақтықтары |
8 |
Қорытындылау |
5минут |
Ғасыр тоғысындағы күйшілер. |
9 |
Бағалау |
3минут |
«5»-, «4»-, «3»-. |
10 |
Үйге тапсырма |
2 минут |
Сүгір шығармашылығы. |