Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
мед.микроб. 2 часть каз.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
13.4 Mб
Скачать

14.4.3. Спора түзетін Clostridium туыстастығына жататын бактериялар

Clostridium туыстастығына жататын грам оң бактериялар, қозғалғыш (өте сирек жағдайда қозғалмайтын), домалақ немесе сопақша келген спора түзетін таяқшалар, сондықтан пішіні ұршық тәрізді болып келеді (грекше kloster - ұршық) (33- сурет). Дегенмен, тұрып қалған дақылдарда тинкториалдық қасиетін өзгертеді. Хемоорганотрофтар, қантты ыдырату және протеолитикалық қасиеттерге ие. Ерекше белгілері – көмірсуларды ашытады және анаэробты жағдайда майлы қышқылдар мен газ бөлінгенге дейін ыдыратады. Көптеген түрлері қатал облигатты анаэробтар, солардың ішінде аэротолерантты түрлері кездеседі. Анэробтардың 80 түрінің ішінде адамдар арасында 20 түрі патогенді болып келеді.

14.4.3.1. Анаэробты инфекция қоздырғыштары

Анаэробты инфекция – анаэробтар тудыратын жұқпалы ауру, жалпы интоксикациямен, тіндердің некроздануымен және олардың ыдырауымен сипатталады. Әдетте анаэробты инфекцияны жарақат инфекция деп түсінеді, бірақ анаэробтар кез-келген ағзалар мен тіндерді зақымдай алады.

Анаэробты инфекция қоздыратын облигатты анаэробтар 2 топқа бөлінеді: спора түзетін бактериялар (клостридиялар) және спора түзбейтін бактериялар (клостридиялық емес анаэробтар) (14.15-кесте).

14.4.3.1.1. Жарақаттық анаэробты инфекция қоздырғыштары. Газды гангрена.

Газды гангрена – жарақаттық, экзогендік анаэробты инфекциялар тобына жататын дерт болып табылады. Ағымының жылдамдылығы мен өлім-жітімнің жоғары болуымен ерекшеленеді. Аталған жарақат инфекция – патогенді клостридиялар жұққан жағдайда пайда болады.

Кесте 14.15.

Адамға патогенді клостридиялардың негізгі дифференциалдық белгілері

Түрі

Спора-лары

Аэроб жағд-да өсуі

Лецитин

Липаза

Желатн

гидролизі

Индол

Метаболизмнің негізгі өнімдері

C.botulinum:

I - топ

II - топ

III - топ

IV – топ

С*

С

С

Д*

-

-

-

-

-

-

+

-

+

+

+

-

+

+

+

+

-

-

-

-

ССҚ*, МҚ*, (иМҚ*), иВҚ*

ССҚ, МҚ

ССҚ, МҚ, ПҚ*

ССҚ, ПҚ,МҚ

C. tetani

С

-

-

-

+

ССҚ, МҚ, ПҚ

C.perfringens

Сб*

-

+

-

+

-

ССҚ, МҚ

C.difficile

С

-

-

-

-

ССҚ, МҚ, иМҚ, ВҚ* , иВҚ, иКҚ

C.sordelli

С

-

+

-

+

+

ССҚ

C.novyi A

С

-

+

+

+

-

ССҚ, ПҚ, МҚ

C.novyi B

С

-

+

-

+

-

ССҚ, ПҚ, МҚ

C.histoliticum

С

-

-

+

-

ССҚ

C.septicum

С

-

-

-

+

-

ССҚ, МҚ

C.bifermentans

С

-

+

-

+

+

ССҚ

C.sporogenes

С

-

-

+

+

-

ССҚ, МҚ, иВҚ

C.tertium

С

+

-

-

-

-

ССҚ, МҚ

C.ramosum

Д*/С

-

-

-

-

-

ССҚ

C.butiricum

С

-

-

-

-

-

ССҚ, МҚ

C.bryantii

Д/С/Т*

-

+

-

-

-

ССҚ, МҚ, СтҚ

Ескерту*: ССҚ- сірке су қышқылы, СтҚ– сүт қышқылы, Сб– субтерминалді, С– сопақша, Т – терминалді., Д – домалақ,

ВҚ - валериан қышқылы, иВҚ - изовалериан қышқылы, иКҚ– изокапрон қышқылы, иМҚ- изомай қышқылы, МҚ - май қышқылы.

Газды гангренаның клиникалық сипаттамасы жұмсақ тіндерде (бұлшық еттерде, тері асты май қабаттарында) үдемелі ісік пайда болып, олардың некроздануымен, сонымен қатар патологиялық ошақта газ түзуімен көрініс береді (14.16-кесте).

Кесте 14.16.