Бетон және темірбетон бұйымдарының түрлері

Тұрғын үй және азаматтық ғимараттарға арналған бұйымдар.

Іргетастар мен ғимараттардың төменгі бөліктеріне арналған бұйымдар.

Іргетастық блоктар, подвал қабаттарының блоктары, қадалар және басқа бұйымдар. Іргетас блоктары М200, М250, М300 маркалы ауыр бетондар жасайды, оларға жайдақ денекерленген болат торкөздер салады.

Төле қабырғалары блоктарын бітеу және қуыс етіп, маркалары М10 және М150 ауыр бетоннан төрт қырлы өтіп, көлемдерін мынадай өтіп жасайды; ұзындығы 2,5м-ге дейін, қалындығы 500мм, биіктігі 700мм. Блоктардың екі басына кертік жасайды, блоктар монтажы орындалғанда кертіктер ерітіндіге толтырылады. Қуыс блоктар бітеулеріне қарағанды үндірек, өйткені оларға бетон аз кетеді.

Қадалардың қимасы 300х300мм төрт қырлы және ұзындығы 6-12м болады. Оларды М300 маркалы бетоннан жасайды. Ірі блокты және ірі панельді үйлерді салғанда құрылыстың мерзімі қысқарып, құны азаяды.

Ғимараттар қаңқасының бұйымдары.

Азаматтық бұйымдардың қаңқалары (сүйегін) темірбетон ұстындар мен көлденең ұзына бойына салынатын арқалықтарынан және М200-М500 маркалы ауыр бетондардан жасалатын басқа элементтерден құрайды.

Қабырғалық блоктар мен панельдер. Қабырғалық блоктардыы маркалары М50 және М100, тығыздығы 1200кг/м³-ден аспайтын ауыр бетондардан жасайды. Сыртқы және ішкі қабырға блоктарын бітеу және қуыс етіп жасайды. Блоктардың биіктігі мен енін ғимарат қабырғалары қанша қатар блоктардан қаланатынына (екі қатар үш қатар) және көтергіш механизмдердің мүмкіндігіне қарай белгіленеді.

Сыртқы қабырғаларын сырлауға әзір етіп, әрленген қалыпта шығарылады. Қабырғалық панельдер сыртқы және ішкі панельдер болып бөлінеді. От жағылатын ғимараттардың сыртқы қабырғаларын көбінесі бір қабаттан тұратын етіп, маркасы М50-М100, тығыздығы 700-1000кг/м³ жеңіл бетоннан, маркасы М35-М50, тығыздығы 550-700 кг/м³ ұякөз бойынан жасайды. Тұрғын үйлердің сыртқы қабырға панельдерінің ұзындығы 3600 және 7200мм (бір немесе екі бөлмеге) биіктігі 2900, қалындығы 400мм.

Ішкі қабырға панельдерін маркасын М150, М300 ауыр бетондардан жасайды. Олардың қалындығы конструкциялық ерекшеліктеріне, түсетін күштер мен бетон маркасына қарай 120-дан 160мм аралығында болады.

Қабатаралық жабын бұйымдарына жабындық төсеніштер мен панельдер жатады. Олардың түскен күшке төтеп беретін және дыбыс оқшаулағыш қасиеттері болуы тиіс. Ені бөлмеге тұтас жететін жабынды панель, ені одан азын плита деп атайды. Плиталардың ызындығы жабылатын аралық ұзындығына қарай 3-6,5м болады, қалыңдығы 220мм, ені 1,6-2,4м. Олардың маркалары М200, М300 ауыр бетондардан жасайды.

Болат шыбықтары алдын-ала керіліп тартылған плиталардың, панельдердің ұзындығы 9м-ге дейін болады.

Сатылар мен алаңқайлар М200, М300 маркалы бетондардан жасайды. Олардың көлемін қабаттар биіктігіне және саты ұясының еніне қарай ынғайлап жасайды.

Өнеркәсіп ғимараттарына арналған бұйымдар

Өнеркәсіп ғимараттарының іргетастары мен астынғы бөліктеріне арнап іргетас блоктарын, темірбетон қадаларын, ұстындар орнатуға арналған арнайы іргетастар, іргетастық арқалықтар және т.б. шығарады.

Ұстындар орнатуға арналған іргетастардың табаны 2м-ге, биіктігі 1м-ге жуық, маркалары М150-М300 етіп жасалады. Іргетастардың ортасында төртқырлы шұңқыр (стакан) болады. Стаканға үстін кигізеді.

Іргетас аралықтары көлдеңен қимасы трапеция немесе тавр пішінінде, М200-М400 маркадағы бетондар жасалады. Қимасының биіктігі 400-600, ұзындығы 4300 және 11960мм.

Ғимарат қаңқалары – ұстындар, кранастылық, торкөз аралықтар, жабын аралықтары және доғал жабындар.

Ұстындарды ғимараттардың биіктігіне қарай бітеу және торкөз (қостармақты) етіп жасайды. Оларды қималары шаршы, төртбұрыш және тавр пішінді, қимасы 300х300, 400х600мм және одан онан да артық етіп М200-М55 маркалы бетондардан жасайды. Кранасты арқалықтары орналасуына қарай шеткі қатарға орналасатын ұстындарды бір консольды, ортанғы қатар орналасатындарын қос консольды өтіп шығады. Қимасы тавр пішіндес кранастылық арқалықтардың үстіне көпірлік крандар жүретін рельстер орнатылады. Бұл арқалықтар М400 және М500 маркалы болат шыбықтары алдын-ала керіліп тартылған бетондардан жасалады. Арқалықтардың ұзындығы 6, 9, 12, 18м.

Фермалар мен арқалар ұзындығы 18 және 24м, М400-М600 маркалы бетондардан жасалады.

Өнеркәсіптік құрылыста қабатаралық жабындар тұрғын үй құрлысындағындай.

Әртүрлі бұйымдарға темірбетон құбырлар, құрастырмалы құдықтар мен коллекторлар, шырақтан бағандары, құрастырмалы қоршаулық бұйымдар жатады.