Арнаулы цементтер

Сазбалшықты цемент – сазбалшыққа бай біріккенше немесе балқығанша күйдірілген шикізат қоспасын ұсақ ұнтақтаудан шыққан тез қатаятын гидравликалық зат. Салбалшықты цемент сұрғылт жасыл, қоңыр немесе қара түсті майда ұнтақ болып келеді. Тығыздығы бос күйінде 1000-1300, тығыздалған қалыпта 1600-1800кг/м³. Бұл цементтің майдалығы портландцемент майдалығынан сәл жоғары болады. Ұстасу мерзімдері: басы 30 минуттен ерте емес аяғы – цементтің сумен араласу сәтінен бастап 12 сағат өткенде.

Сазбалшықты цементті қатаю процессі жылу шығаруымен қатар жүреді, бұл оның көп көлемдегі бетон жұмыстарында қолдануын шектейді, алайда бұл қасиет қыстыгүні құрылыс жұмыстарын жүргізудегі айтарлықтай пайдалы.

Сазбалшықты цемент 400,500 және 600 маркаларда шығарылады.

Бұл цементтің қатаюының алғашқы сәттерінде беріктігі қатты қарқынмен атады: 24 сағат өткенде ол маркалық беріктігінің 800-900%-не жетіп үлгереді. Сазбалшықты цементпен жасалған бетондардан су өтпейді, тұзды және сульфатты суларға төзімді, алайда төтеп береді. Олар ылғалды ортада жақсы қатаяды. Температура 25⁰С-тан асқанда бетонның беріктігі едәуір төмендейді, сондықтан сазбалшықты цементпен жасалған бетонға бумен және қыздырудың басқа қолтума тәсілдерін қолдануға болмайды. Сазбалшықты цементті потрладцементпен араластыруға болмайды, өйткені беріктігі төмендейді.

Сазбалшықты цементтің құнын жоғарылығы оны қолдануды жіктейді (ол портландцементтен 3-4 есес қымбат). Оны тез орындалуы тиіс және апат жұмыстарын қыстыгүні атқарылатын жұмыстарды оқшаулағыштың айрықша түрін жасауға қолданылады.

С у ө т п е й т і н ұ л ғ а й т қ ы ш ц е м е н т (СҰЦ) сазбалшықты цемент, гипсі және кальцийдің жоғары негіздері кальцийдің гидроалюминатын бірге ұнтақтап, мұқият араластырудан пайда болтын шапшаң ұстасып, шапшаң қатаятын гидравликалық біріктіргіш зат болып табылады. Цементтің ұстасуы 4 минуттен соң басталып, 10 минутен соң аяқталады.

СҰЦ тюбиктердің жіктерін, құбырлардың біріне-бірі кигізілген тұстарын бітеу мен судан оқшаулауға, су оқшаулағыш жабындар жасауға, темір бетон конструкцияларының жіктері мен жарылған тұстарын бітеуге жұмсалады. Оны 80⁰ С-тан жоғары температурада пайдаланатын конструкцияларда қолдануға болмайды.

С у ө т п е й т і н , о т ы р м а й т ы н ц е м е н т (СОЦ) – сазбалшықты цемент, жарты сулы гипс пен сөндірілген әкті мұқият араластыру арқылы алынатын шапшаң ұстасатын және шапшаң қатаятын гидравликалық біріктіргіш зат. Бұл цементтің ұстасуы І минуттен соң басталады да, 5 минут өткенде аяқталады.

Бұл цемент ылғалдылылығы жоғары (тунельдер, іргетастар және т.б.) пайдаланатын бетон және темірбетон конструкциялары қысым күшімен бүркіліп жасалатын сыртқы оқшаулағыш қабат жасауға жұмсалады.

Цементтерді тасымалдау мен сақтау цементтерді қолданылатын жерлеріне теміржол арқылы немесе автомобиль көлігімен жеткізіледі. Теміржолмен тасылмалғанда цементті бункер іспеттес вагон цемент тасығыштарға, цестерналар мен контейнерлерге, сонымен қатар жай жабық вагондарға сол күйінде немесе қағаз қабықтарына салып тиейді.

Цементті автоцемент тасығыштармен тасығанда олардың қақпақтарын ашып тиейді, түсіргенде цемент тасығышқа орналастырған компрессордан шығатын ауа қысымымен айдайды.

Сол күйінде әкелінген цементтерді силостық немесе бункерлік қоймаларда маркалары мен әрқилы заводтардан келген партияларымен бөлектеп үйеді. Түрлері мен маркалары бөлек цементтерді бірге қосып сақтауға болмайды. Қағаз қапшықтардағы цементтерді едені мен қабырғасы жер бетінен 30 см биіктікте көтеріңкі етіп жасалған төбесінен су өтпейтін қоймаларда сақтайды.

Цементтерді тасығанда да, сақтағанда да оларға ылғал тимеуін, бетон қоспаларының араласпауын қарастыру қажет.