К

3 Сур. Сығылғандағы сыналған кірпіші

ірпіштің екі бөлігін түзеу және желімдеу үшін горизонтальды тегіске суланған қағазбен жабылған шыны төсейді және қағазға 3 мм қалыңдықта цементтік қоспа төсейді. Кірпіштің бір бөлігін цемент қоспасына жатқызады және аздап қосады, содан кейін кірпіш бөлігінің үстінгі жағын сол цемент қоспасымен жабады және оның үстіне кірпіштің екінші бөлігін төсейді, аздап қыса. Үстінгі жағында цемент қоспасымен жабады және суланған қағазды шынымен қысады. Цемент қоспасының артықтарын алып тастайды және шеттерін пышақпен түзейді. Осылай дайындалған үлгі қалып бойынша кубқа жақын болуы қажет.

Үлгілерді цемент қоспасы қату үшін 3-4 тәулікті зертханада ылғалды жағдайда ұстайды, содан кейін оларды сығып сынайды.

Сығып сынау алдында үстерінің параллельдігін бұрыштықпен тексереді, қатқан цемент қоспасымен жабылған және үлгінің көлденең кесу көлемін 1см² дәлдікпен өлшейді, кірпіш бөлімдерін желімдеу тегістігінде екі бір біріне перпендикулярлы өлшеулер нәтижесінің қосуына тең.

Үлгіні гидравликалық престің төменгі тірегіне орнатады, оның геометриялық орталығы тірек орталығымен сәйкес келетіндей етіп.

Сығу кезінде беріктілік шегін R_сығ=P/S, формуласы бойынша анықтайды.

P – бұзатын күш, КН;

S – үлгі көлемі, мм²

Зертханалық сынау журналына барлық бригадалардың өлшеу нәтижелерін енгізеді, сығу кезінде беріктілік шегінің орташа арифметикалығы және сынаудың минималды нәтижесін.

Иіліп сыну кезінде беріктілік шегін тұтас кірпішті гидравликалық прессте сынаумен анақталады, бір бірінен 200 мм ара қашықтықта орналасқан екі тірекке жатқызылған (4 сур.). Күшті кірпіштің ортасына бағыттайды.

4 сур. Кірпіштің иілуге сыналу схемасы

Үлгінің тіректерге тығыз және дұрыс жату үшін кірпішке цемент қоспасынан 20-30мм еніменен үш жол төсейді. Егер кірпіште жарықтар болса, онда жолдарда үлгінің төменгі жағында болатындай етіп сынау кезінде ең үлкен жарықтарға орналастырады.

Үлгілерді зертханада цемент қосылысының қатуы үшін

3-4 тәулік ұстайды.

Сынау алдында кірпіштің көлденең кесу өлшемін 1мм дәлдікпен өлшейді.

Майыстыру кезінде беріктілік шегін R_майыс=3pI/2bh² формуласы бойынша есептейді.

P – бұзатын күш

I – тіректер арасындағы ара қашықтық(1=200мм)

b – кірпіш ені, мм

h – кірпіш биіктігі, мм

Зертханалық сынау журналына барлық бригадалардың өлшеу нәтижелерін енгізеді, майыстыру кезінде беріктілік шегінің орташа арифметикалығы және сынаудың минималды нәтижесін.

Содан кейін, алынған нәтижелерде берілген қосымшамен салыстыра, кірпіш маркасын анықтайды (Бөлек үлгілердің орташа және минималды беріктілігі бойынша).

3. Кірпіштің су жұтуын анықтау

Құрал-жабдықтар және материалдар: кептіретін шкаф, суымен түтікше, әртүрлі таразылармен сауда таразысы.

Сусіңгіштікті анықтау үшін алдымен кірпішті 110-+5^оС температурасында тұрақты массаға дейін кептіріп аламыз,содан кейін бөлме температурасында кептіреміз, үгітілген кірпішті бір грамм дәлдікке дейін өлшейміз де, су құйыатын ыдысқа кірпішті саламыз содан кейін 1/3 бөлігінде су құямыз. 12 сағаттан кейін судың көлемін 2/3 есеге жеткіземіз ал тағы 12 сағаттан кейін түтікшенің ішіндегі үлгіні су 2 мм асып тұру керек.

Осындай қалпында 24 сағат ұстаймыз, содан кейін аламыз да дымқыл шүберекпен сүртеміз содан кейін 1грамм дәілдікке шейін өлшейміз.Өлшегенде таразыға аққан суды есептейді.

Кірпіштің сусіңгіштіктігн мына формуламен анықтаймыз:

W_m = m_сm_қ /m_қ ·100%

Өлшеген нәтежелер таблицаға жазылады

үлгінің №

Құрғақ кірпіштің салмағы m,г

Су сіңген кірпіштің салмағы m,г

Кірпіштің су сіңгіштігі Wm %

Маркасы 150 және одан жоғары маркалардың кәдімгі сазбалшық кірпішінің су сіңгіштігі 6% төмен болмауы керек,басқа маркалы кірпіштердің су сіңгіштігі 8% аз болмауы тиіс.

Кәдімгі сазбалшық кірпішТің маркалары

Қалыптау тәсілдері	Марка	Мықтылық шегі, МПа(кгс/см2),осы көрсеткіштен аз болмауы керек
		Сыққандағы мықтылық шегі		Игендегі мықтылық шегі
		Орташа 5 үлгіге	Жеке үлгіге міп	Орташа 5 үлгіге	Жеке үлгіге міп
Пластикалық тәсіл	300	30 (300)	25 (250)	4,4 (44)	2,2 (22)
	250	25 (250)	20 (200)	4 (40)	2 (20)
	200	20 (200)	17,5(17,5)	3,4 (34)	1,7 (17)
	175	17,5(175)	12,5 (125)	3,1 (31)	1,5 (15)
	125	12,5(125)	10 (100)	2,5 (25)	1,4 (14)
	100	10 (100)	7,5 (75)	2,2 (22)	1,1 (10)
	75	75 (75)	5 (50)	1,8 (18)	0,9 (9)