КІРІСПЕ

Еліміздің экономикасындағы басты мәселелердің бірі - Мұнай – газды өңдіру саласы болып табылады. Қазақстан Республикасының президенті Н.Ә.Назарбаев халыққа жолдауында айта кеткендей; «Қазақстан пайдалы қазбаларға өте бай, әсіресе мұнай-газ саласы да. Сондықтан да, бұл саладағы өңдірісті жылдам да, әрі тиімді етеп өңдіру қажет. Алдымыздағы 20-30 жылдың ішінде альтернативті энергоресурстарын үнемі пайдалануымыз мүмкін».

Қазақстандағы мұнай-газ саласының дамуына қарай, қазіргі уақытта, мұнай-газ ісі ғылымы да қарқынды дами бастайды. Әр түрлі, ресурстарды пайдалана отырып, ғылымның алға жылжығаның байқаймыз. Дүние жүзіндегі зертханаларда экологиялық таза, сұранысқа тиімді энергоресурстар шығарылыуда. Қазіргі уақыттың өзінде жанар майды қажет етпейтін автокөліктер ойлап шығарылыуда,адамзат атом реакторлары және термоядролық реакцияларды қолдануды жүзеге асырды.

Қазақстан Республикасының алдына қойған мақсаттарының бірі:

1. Қарқындылығы жоғары кен орындарды игеру

2. Кен орындарды жылдам да,әрі тиімді етіп игеру

3. Мұнай және газ саласындағы алдынғы қатарлы геологиялық бақылауды және жаңа кен орындардың ашылыуын жүзеге асыру.

Қазақстандағы мұнай-газ кен орындарының ішіндегі ең ірі кен орындардың бірі–Жаңажол кен орны. Еліміздің эконоикасының дамуына үлкен үесін қосуда.

Дипломдық жобамның тақырыбы бар ортадан тепкіш электр сораптық қондырғымен жабдықталған скважиналардың жұмысы.

Жаңажол кен орнында жоғары өнімді скважиналарда тиімді пайдалану үшін батырмалы ортадан тепкіш сораптар қолданылады. ЭОТСҚ мұнай скважинасынан қабаттық сұйықты шығару үшін арналған және сұйықты алуды көбейту үшін қолданылады.

1 Геологиялық бөлім

1.1 Кен орнының жалпы мағлұматтары

Жаңажол кен орны Ақтобе облысы Мұғалжар ауданында орналасқан.Кен орын 1978 жылы №4 ұңғымен ашылған.Онда тұз асты түзілімдерінің жоғарғы корбонатты қабаттарынан өнеркәсіптік маңызы бар мұнай ағымы алынған.

Бұл кен орын Ақтөбе облысының Мұғалжар ауданына жатады.Кен орын Қандыағаш қаласынан оңтүстікке қарай 130 км қашықтықта орналасқан.Облыс орталығы Ақтөбе қаласынан солтүстікке қарай 240 км жерде орналасқан, қала мен кен орын тас жол арқылы байланысып жатыр.Аудан бойынша халық саны көп емес.

Ең жақын теміржол станциясы шығысқа қарай 100 км шамасында орналасқан.Жақын жерде Жанажол совхозы солтүстік-шығысқа қарай 15 км қашықтықта орналасқан.Жем станциясы Жана Жол кен орнынан солтүстік батысқа қарай 35 км жерде Кеңқияқ кен орны игерілуде. Гурьев-Орск құбыр желісі 100 км қашықтықта өтеді.

Жана Жол кен орны 1982 жылдан бері игеру сатысында. Игерудің негізгі сатысы жағарғы корбонатты қабат.

Жана Жол кен орнынан 130 км қашықтықтағы Қандыағаш қаласында СНПС «Ақтөбемұнайгаз» кәсіпорны орналасқан. Кен орын аумағында электр желісі, игеру ұңғыларын бұрғылау үшін жүргізілген.

Кен орынды қайта жандандыру 1960 жылы (Домбровский П Я, Мойсенюк Н.К) жүзеге асырып, 1961 жылы бұрғылауға өткізді. Ақтебе геофизикалы экспедитция ғалымдарының зерттеуі 1975-1980 жылы жүргізілді. Бұрғылау барысында 1-ші ұңғыма тереңдігі 3154м,ал 2-ші ұңғыма 1966 жылы 2433м терендікте болды. 1976 жылыдан 1978 жылдын 31 наурызына дейін жүргізілді. Осы бұрғылау нәтижесінде фонтанды бұрғылау алынды.

Жергілікті жер бедері әлсіз төбешікті жазық даладан тұрады және жыралармен бөлінген. Абсолют белгілер +125 тен 270 м-ге дейін ауытқиды. Минимал белгілер кен орнын территориясын оңт.батыстан шектеп жатқан Жем Жанажолінің ұзындығынына жатқызылған. Территорияның негізгі бөлігі жазақ дала. Климаты кенет континенталды ұзақ, салқын қысымен, қар қалындығы 20 см-ге дейін және салыстырмалы түрде қысқа жазымен сипатталады. Үлкен ауқымдағы жылдық және тәуліктік температура ауытқулары тен. Темперетура +40С-тан -40С-ге дейін, кеш көктемдік және ерте күздік суықтар болады.

Территорияның жазық болыуы жел күштерінің пайда болыуына жақсы жағдай тудырады. Қыста батыс бағыттағы желдер басым және борандар тудырады.Жаз мезгілінде солтүстік шығыс бағыттағы желдер басым болады, бұл ылғалдылықтың тез буланып кетуіне әсер етеді.

Гидрогеографиялық торап үш Жанажолмен көрсетілген. Оның ішіндегі ең ірісі Жем Жанажолі. Оның бастауы Мұғалжар тауларының батыс баурайынан шығады. Оның ұзындығы 712 км. Ол кен орыннан 2-14 км қашықтықта өтеді. Суы минералданған және техникалық қажеттіліктерге қолданылады. Тұрмыстық қажеттіліктерге құдық сулары алынады. Жем Жанажолі балыққа бай. Онда шортандар,майшабақтар, алабұғалар мекен етеді.

Тамды Жанажолі өз бастауын Шабаева ауылы жанындағы бұлақтан алып, Елек Жанажоліне келіп құяды.Өнеркәсіптік балықтар мекені болып келеді: сазан, алабұға,судак және т.б.

Бұлардан басқа төрт кешігірім Жанажолдер бар; Сазды,Ақжар,Қаракеш, Талды-су. Олардың тұрақты ағымы жоқ, сондықтан жиі кеуіп кетеді.

Өсімдік әлемі тек атмосфералық шөгінділер есебінен құралады.Өсімдік әлемі кедей және негізінен бетегелер тобынан құралған.

Жылдық орташа шөгінділер 170 мм. Қыс мезгілінде журдің қату тереңдігі 1,5-1,8м.

Сыртқы ауаның абсолютті минемалды температурасы +43С, -42С.Орташа айлық ауаның ылғалдылығы сағат 13:00-де.Салқын айда 77%,ыстық айда 29%

Қар қалындығы қыс мезгілінде 20 см. Өсімдік жабыны жартылай шөл далаға тән.