[Gl]Дәріс №5. Цикл операторлары.[:] Цикл операторлары.
Сұрақтар:
1. Шартты операция
2. While цикл операторы
3.FOR цикл операторы
4. Do while цикл операторы
1. Шартты операция
Шартты операция (? :) шартты өрнек жазуға мүмкіндік береді, яғни берілген шартқа байла-нысты әр түрлі мән қабылдайтын шартты өр-нектер құрады. Бұл операция үшорынды бо-лып табылады. Егер оның шарты (бірінші операнды) ақиқат болса, өрнек мәні екінші операндқа тең; егер жалған болса, онда — үшіншіге тең.
Мысалы:
max_ab = a > b? a : b;
2. While цикл операторы
Шарты алдын ала тексерілетін цикл схемасы:
Оның жазылуы:
While (шарт-өрнек)
{
1 оператор;
2 оператор;
......
N оператор;
}
Мұнда шарт-өрнекке кіретін айнымалы цикл ішінде өзгеріп отырады.
Мысалы:
/* y=f(x) функциясының мәндерін х х0-ден xk-ға дейін dx қадаммен өзгергенде анықтау керек for6.cpp*/
#include <stdio.h>
#include <conio.h>
main ()
{
float x,y,x0,xk,dx;
int k; int n; clrscr();
printf(“x0,xk,dx= “);
scanf("%f%f%f",&x0,&xk,&dx);
printf("----------------------\n");
printf(" x | y\n");
printf("----------------------\n");
x=x0;
while (x<=xk)
{ y=-2.4*x*x+5*x-3; printf("%6.2f | %6.2f\n",x,y);
x=x+dx;
}
printf("----------------------\n");
getch();
}
Мысалы:
/* 1-ден 100-ге дейінгі сандар қосындысы */
#include <stdio.h>
#include <conio.h>
main ()
{
int s=0,k;
clrscr();
printf("1-ден 100-ге дейінгі сандар қосындысы\n");
k=1;
while (k<=100)
{ s+=k;
k++;
}
printf("s= %d",s);
getch();
}
3.For цикл операторы
Параметрлі цикл схемасы:
Арифметикалық прогрессия сияқты For операторының жазылуы:
for(x=x0;x<=xk;x+=dx)
{
<1-оператор>;
<2-оператор>;
. . .
<n-ператор>;
}
Мұндағы өрнек1: x=x0; – цикл айнымалысының бастапқы мәні, өрнек2: x<=xk; – циклдің қайтала-ну шарты, өрнек3: x+=dx – цикл айнымалысының қадам мөлшеріне артуы.
Мысалы:
/* 1-ден n-ге дейінгі сандар қосындысы */
#include <stdio.h>
#include <conio.h>
main ()
{ int s=0,k;
int n;
clrscr();
printf(“n санын енгізіңіз:");
scanf("%d",&n);
printf("1-ден %d-ге дейінгі сандар қосындысы:",n);
for (k=1;k<=n;k++)
s+=k;
printf(" %d",s);
getch();
}
For цикл операторында өрн3 ретінде жалпы дұрыс жазылған кез келген өрнекті пайдалануға болады.
Мысалы:
for (d=0.1; d<50; d*=5)
printf(“%f”,d);
For цикл операторында бір немесе бірнеше өрнектерді жазбауға да болады, бірақ мұндайда ; символын міндетті түрде өз орындарына жазып отыру керек, мысалы:
x=2;
for(n=4; x<=100;)
x=x*n;
For цикл операторында құрама өрнектер-ді «,» операциясы арқылы жазуға да бола-ды,мұндайда бөлектенген өрнектер солдан оңға қарай есептеледі.
Мысалы:
int x,y;
for (x=1,y=9;x<=10; x++,y--)
printf(“%d%d\n”, x,y);
Мұнда өрн1 орнына екі өрнек жазылған (x=1,y=9;) және олар x,y айнымалыларын өзгерту үшін қолданылады. Ал соңында өрн3 орнына да екі өрнек (x++,y--)жазылған.
Мысалы:
/*көбейту кестесі */
# include <conio.h>
#include <stdio.h>
main ()
{int m;//көбейту кестесі шығарылатын сан