Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
студ юрид пси пх.rtf
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
1.51 Mб
Скачать

1.Глоссарий

Аномия – қоғамда қалыптасқан негізгі құқықтық-адамгершілік ережелерін сыйламау;

Амбивалетті – эмоциялық жағдайлардың қосарлануы;

Апперцепция – адамның өткен тәжрибесінен қабылдау процесінің тәуелділігі;

Аффект –тез, бірақ күшті және өте қарқынды өтетін психикалық жағдай;

Агрессия – басқаның пікірін күшпен басып тастау үшін шабуыл жасау;

Адаптация – организм функцияларының орта жағдайларына бейімделу;

Азарт – құмарлық;

Амбиция – шамданушылық;

Акцентуация – мінез-қылықтың екпінденуі

Деонтология – «деон» (грек.) Міндетті, яғни кәсіби міндетті, міндеттілік;

Психика - жан, барлық тірі организмдерге тән қасиет;

Психикалық қасиеттер мен жағдайлар – қажеттіліктер, мотивтер; мақсаттар, қызығушылық, ерік, сезім мен эмоция, бейімділікпен қабілеттілік, білім мен сана;

Методологиялық бөлім – заң психологиясының даму тарихы мен әдістерін, міндеттерін, жүйесін зерттейді;

Құқықтық психология – заң психологиясының бір бөлімі – құқық негізін жүзеге асыруды, жеке адамның құқықтық әлеуметтенуінің психологиялық заңдылықтарын; құқықтық әлеуметтенудегі ақауларды зерттейді;

Криминалдық психология – қылмыскердің жеке басының психикалық ерекшеліктерін қылмыстық тәртіптін мотивін басқа қылмастардың (зорлау, жеткіншектердің қылмысы және т.б.) мотивін зертейді;

Оперативтік–тергеу психологиясы – заң психологиясының тергеу бөлімі: қылмысты зертту және әшкерелеудің психологиялық аспектілерін зерттейді;

Пенитенциарлы психология – қылмыстық айып жазалауды еңбек колонияларында өтеу;

Виктимология – жәбір шеккен адам жайлы ілім;

Фрустрация – босқа әлек болу;

Иллюзия – сағым;

Галлюцинация – елестетушілі;

Доминантты – басыңқы жетекші бағыты;

Графология – адамның жазу ерекшелігін зерттеп мінез-құлқын білу;

Дефект – ақау, кемістік, мүшкілдік;

Деятельность – қызмет, іс-әрекет, жігерлілік;

Дилетант – үстірт (ғылымды немесе өнерді тек үстірт біліп істейтін адам)

Латентті – жасырын;

Конформистік – келісе беретін, өзіндік көзқарас жоқ;

Девианттық – мінез-қылықтың бұзылуы, ауытқуы;

Легалистік – ресмилендіру;

Оппортунистік – бәрімен келісе алатын;

Криминогенді – қылмыстық себепті;

Фобия – қоқу, үрейі ұшу;

Община - ұжым, ұйым;

Мафия- жасырын қылмыстық, террористік;

Коррдинаторлар – қылмыстық әлемннің (элитасы) қаймақтары;

Гангстер – бандиттер тобының адамы;

Рэкет – қорқыту мен зорлау арқылы жүретін жанжал;

Эгоист – өзімшіл;

Коррупция – қызметкердлердің, қоғам қайраткерлерінің сатылғыштығы;

Релевантты – тән, маңызды;

Стресс – Г.Сельенің анықтамасы бойынша «жалпы бейімделу синдромы»;

Флэш-эффект – бұрынғы эмоциялық жағдайларға байланысты кенеттен ырықсыз пайда болатын жарқын бейнелер;

Аддиктивті қылық әрекет – шындықтан қашу мен қажетті эмоцияларды алу мақсатында белгілі бір заттарды қолдану немесе арнайы белсенді қылық-әрекет жасауды білдіреді;

Антиәлеуметтік қылық-әрекет– қылық-әрекеттің антиәлеуметтік, құқыққа қарсы, аморальды-адамгершіліксіз формасында болатын заңдар мен адамдардың құқықтарына қысым көрсетілетін әрекеттерді білдіреді.

Суицидті қылық-әрекет - өзін-өзі өлтірумен сипатталады;

Конформды қылық-әрекет – дербестіліктен бөлектенген адамға тән. Бұндай қылық-әрекет түріне ие адам сыртқы авторитеттерге бейімделген, бағытталған болады;

Нарцистік қылық-әрекет типіне жататын адам өзін басқалардан жоғары, керемет сезіну сезімімен басқарылады;

Фанатикалық қылық-әрекет – белгілі бір идеяға, көзқарасқа деген соқыр бағыттылықпен ерекшеленеді;

Аутистикалық қылық-әрекет – адамдардан, қоршаған шындықтан бөлектенуімен, өзіндік фантазия әлеміне енуімен сипатталады.