Он екінші сабақ. Лексикалық тақырып: Істелген жұмыс уақытының есебі Грамматикалық тақырып: Синоним.

1 Тапсырма. Мәтінді мазмұндаңыз, аударыңыз.

Жұмыс істелген көрсеткіші, жұмысшылар мен қызметкерлердің еңбекақысын жұмыс істеген уақытына қарай есептеуге, оларға өндірілген өнімнің өнімділігін есептеуге және жұмысшылар мен қызметкерлердің белгіленген мөлшерін (нормасын) орындау барысын анықтауға, сонымен қатар жұмыс істегені жайлы стстистикалық көрсеткіштерді алуға, жұмыс күнінің балансын жасауға қолданылады. Жұмыс істелген уақыт есебі жұмысшылар мен қызметкерлердің жұмысқа келуі, олардың жұмыс істегені, жұмыстың тоқтап қалуы және де жұмысқа келмеген жұмысшылар мен қызметкерлердің санаттары (категориялары) бойынша табельді алфавит бойынша реттік нөмірі санына қарай жүргізіледі. Жалпы табельдер жұмыс істеген уақыты бойынша жұмысшылар мен қызметкерлердің еңбекақысын есептеуге арналған. Табельдерде кәсіпорының әр құрылымының өкілдері бойынша жұмысшылар мен қызметкерлердің жұмысқа келмегені, жұмыстың тоқтап қалғанына байланысты белгіленген белгімен көрсетіледі.

Ол үшін әріптік, мысалы:

- іс-сапрындағы жұмысшы-қызметкерлер үшін -І

- демалыстағы жұмысшы-қызметкерлер үшін -Д

- жұмыстан себепсіз кешіккен жұмысшылар үшін -С

тағы басқа да белгілер қолданылады.

Табельде жұмысшылар мен қызметкерлердің тек қана жұмысқа келгені немесе келмеген күнін белгілеп қана қоймай, олардың жұмысқа кешіккенінің, мерзімінен тыс жұмыс істеген уқытын, жұмыс істеудің белгіленген уақытын, тағы басқа себептерді есептеу үшін белгілер қойылады. Табельдер мен оларға негіз болған құжаттар еңбекақы есептеуге және жұмысшы қызметкерлердің жұмыс істеген уықытын есептеу үшін пайдаланылады. Сонымен қатар цехтар мен бөлімшелер бойынша жинақтақталған деректер істелген уақыты жайлы статистикалық есеп беруге пайдаланылады. Бұл көрсеткіштер еңбектің өнімділігін анықтау үшін ғана емес, сонымен қатар жұмыс уақытының пайдалану нәтижесін

Лексика-грамматикалық тапсырмалар

2-тапсырма. Мәтіннен таныс емес сөздерді жазып алыңыз, аударыңыз.

3-тапсырма. Мәтін бойынша сұрақтар дайындаңыз.

4-тапсырма. Берілген сөздердің синонимдік қатарын анықта.

1. Валюта, …

2. Борышкер, …

3. Деректер, …

4. Маңызды, …

5. Жәрдем беруші, …

12. Соөж. Еңбекақы есебі

Мәтінді мазмұндаңыз.

Жұмысшылар мен қызметкерлердің өндірген өнімдері мен істеген жұмыстарына толтырылған алғашқы құжаттар мен жұмыстарына толтырылған алғашқы құжаттар мен жұмыс уақытының табельдері оларға еңбекақы есептеу және оны төлеу үшін ұйымның цехынан, бөлімшелерінен, бригадаларынан кәсіпорынның әкімшілігі белгіленген мерзімде бухгалтерияға келіп түседі. Еңбекақыны есетеу үшін толтырылатын бұл алғашқы құжаттар мен табельдердің дұрыс толтырылуы, лауазымды тұлғалардың қолдарының қойылуы мұқият тексеріледі. Сондай-ақ бұл құжаттағы еңбек ақының олардың жұмысшылар мен қызметкерлерге еңбекақы төлеу және сыйақы есептеу қағидаларына сәйкес келуі және шифрларының дұрыс қойылуы тексеріледі. Тексеріліп болғаннан кейін бұл құжаттар бойынша кәсіпорынның жұмысшылары мен қызметкерлеріне еңбекақы есептеледі.