Оныншы сабақ.

Лексикалық тақырып:

Аудиторлық қызметтің Қазақстандағы даму бағыты

Грамматикалық тақырып: Аралас құрмалас сөйлем.

1 - тапсырма. Мәтінді мазмұндаңыз.

Аудит Қазақстан Республикасы заңында белгіленген талаптарға сәйкес қаржылық есеп берудің дұрыстығы мен объективтілігі туралы пікір білдіру мақсатында заңды тұлғалардың қаржылық қорытынды есебін тексереді.

Қәсіпкерлік қызметтің жаңа тұрі ретінде аудит Қазақстанда ХХ ғасырдың 90 ж. басында пайда болды. Аудит біздің елімізде жаңа құбылыс ретінде әлі қалыптасу үстінде болса да сол кезден бастап тез дами бастады.

ҚР “Аудиторлық қызмет туралы” заңына сәйкес аудиторлық фирманың жұмыс жасауының 4 міндетті шарты бар:

1. Аудиторлық фирма құрамында аудиторлар саны (ҚР аудиторының біліктіліқ куәлігі бар) 3 адамнан кем болмауы керек;

2. Жарғылық капиталда аудиторлардың немесе басқа аудиторлық мекемелердің үлесі 51% кем болмауы керек;

3. Аудиторлық фирманың басшысында ҚР аудиторының біліктілік куәлігі міндетті тұрде болуы керек;

4. ҚР қаржы министрлігі берген лицензияның болуы (банктік және сақтандыру аудиті үшін ҚР ұлттық банкі берген).

Халықаралық тәжірибеде аудит ішқі және сыртқы болып бөлінеді.

Ішқі аудит - мекеменің әкімшілік мүддесіне қарай шаруашылық іс әрекеті нәтижесін тексеру және бағалау бойынша ұйымдағы тәуелсіз қызмет. Ішкі аудитті осы мекемені тікелей өзінде істейтін аудиторлар немесе бухгалтерлер жүргізеді.

Сыртқы аудит – сыртқы тәуелсіз аудиторлармен немесе аудиторлық фирмалармен мекеменің қаржылық есебінің дұрыстығын әділ бағалау мақсатында келісім шарт негізінде жүргізіледіСыртқы аудит қызметін атқарушылар - жеке аудиторлар және аудит фирмалары.

Аудиторлық қызмет - ол мекемелердің қаржылық есебінің дұрыстығын тексеріп, ресми аудиторлық есеп беру.

Аудиторлық тексеріс міндетті немесе ерікті болуы мүмкін.

Жылдағы міндетті аудиторлық тексерістен өтуі қажет мекемелер шеңбері “Аудиторлық қызмет туралы ” ҚР заңының 4 бабында келтірілген.

Аудит қызметінің негізгі мақсаты – ол те жоғарғы деңгейдегі мамандар арқылы аудит қызметін көрсетті. Ондай қызмет атқару үшін тек қана білгір маман болып қана қоймай өте мәдениетті, тәрбиелі, әдепті, адал адам болуы қажет.

Лексика-грамматикалық тапсырмалар

2-тапсырма. Мына сұрақтарға ауызша жауап беріңіз.

1.Аудит ұғымына анықтама беріңіз.

2.Аудит нарықтық қатынастарда қалай қалыптасып жатыр?

3.Аудиттің мәні мен мақсаты не?

4.Аудиторлық тексеру не үшін қажет?

5. Сыртқы және ішкі аудит

3-тапсырма. Мәтіннен таныс емес сөздерді жазып алыңыз, аударыңыз.

4-тапсырма. Аралас құрмалас сөйлемді табыңыздар

Атаман үкіге еңкейіп, қолын суға малды да, бір қызыл сағанды мұз бетіне лақтырып тастады. Бұл өз алдына талдауды талап етеді. Өндірістік өзіндік құнға цехтық өзіндік құн жалпы өнеркәсіпті басқарумен, ұйымдастырумен және оған қызмет көрсетумен байланысты шығындар жатады. Уақыт керуеніне бөгет жоқ. Сол күндерден бір ырғағы ауыспаған, бір сөзі де өзгермеген. Істің қазіргі ұсқынына қарағанда, береке бітіммен тынатын түрі жоқ. Толық өзіндік құн өндірістік өзіндік құнды және өнімді өткізумен байланысты өндірістен тыс шығындар және өнімді өндіруге қатысы жоқ басқа да шығындарды қамтиды.

5-тапсырма. Терминдер мен сөз тіркестерін меңгеріңіз.

Тексеру-проверить (-ять)

Тексеруші-проверяющий

Басшылық-руководство

Келісім-соглашение, договор

Қаржы жағдайы-финансовое положение

Сарап-экспертиза

Негізі-основа

Жай-күй-состояние

Міндет-обязанность

Жағдай-положение, обстановка

Сарапшы-эксперт, исследователь

6-тапсырма. Аударып, сөйлемдер құрастырыңыз

Должностное лицо, независимый контроль, финансовые операции, хозяйственная деятельность, акционерное общество, финансовое состояние, проверка баланса.

7-тапсырма. Берілген сөйлемдерді аударыңыз.

Я работаю в бухгалтерии ОАО «Силует». Наша бухгалтерия готовый квартальный отчет, Извините, я готовлю годовой отчет. Мой отец работает в аудиторской компании. В нашей фирме проведена аудиторская проверка.

8-тапсырма. Аудит туралы кластер құрастырыңыз.

10. СОӨЖ.

Аудиторлық қортынды есеп беру.

Мәтінді мазмұндаңыз.

Аудитор тексерудің барлық қажетті процедураларын жүргізіп болғаннан кейін аудиттің жоспары мен бағдарламасынын барлық бөлімдерінің толық және сапалы орындалғаның, маңызды қателер мен тәртіп бұзушыларды анықтаудың құралы ретінде жоспардын ыңғайлылығын бағалауға тиіс.

Аудиторлық тексерудің аяғында процедуралардың ассистент орындаған бөлігінің орындалу сапасын тексеру үшін, сонымен бірге тексерудін аудиторлық қызметтің белгілеген стандарттарының талаптарын қанағаттандыратындығына көз жеткізу үшін барлық құжаттарын тағы да бір рет қарап шығу қажет.

Аудитор қорытынды жасамай тұрып тексеру нәтижелері бойынша клиент басшылығына ақпарат (хат) тапсыру орынды болып табылады.

Клиент басшылығына хат – бұл, кәсіпорынның басшысына, иесіне, қатысушыладың (акционерлердің) жалпы жиналысына жіберілген, аудиторлық тексеру барысы тұралы, айқындалған бухгалтерлік есеп жүргізудің белгіленген тәртібінен ауытқулар туралы, қаржылық қорытынды есептегі бұзушылықтар, анықталған кемшіліктерді жою жөніндегі ұсыныстар туралы толық мәліметтері, сонымен бірге аудиторлық тексеру жүргізу нәтижесінде алынған, және аудиторлық қорытынды жасауға негіз болатын басқа да ақпараттары бар құжат.

Хатың нысаны және жасалу тәртібі фирмааралық стандарттарда қарастылылуы тиіс.

Басшылыққа хат төмендегілерден тұрады:

• Аталуы

• Адрес иесінің атауы (аты)

• Кіріспе бөлім

• талдамалық бөлім

• Қорытынды бөлім

Басшылыққа хаттың кіріспе бөлімінде аудиторлық ұйымның реквизиттері, оның ішінде аудиторлық қызметі жүзеге асыруға берілген лицензияның номері, берілген мерзімі, аудиторлық тексеруге қатысушы аудитор және басқа тұлғалар туралы мағлуматтва, соныме бірге аудиторлық тексеру жұргізу негізгі және кәсіпоыр қызметінің жалпы сипаттамасы жазылады.

Басшылыққа хатта мыналар еңгізіледі;

• Экономикалық субъектідегі ішкі бақылаудын жағдайына тексеру жүргізу нәтижелері;

• Бухгалтерлік есеп пен қаржылық қорытынды есеп берудің жағдаына тексеру жүргізу нәтижелері;

• Қаржы-шаруашалық қызметті жүзеге асыру кезінде заңдардың сақталуына тексеру жүргізу нәтижелері;

• Салықтар және басқа да міндетті төлемдердін есептелуі мен төленуінің дұрыстығын тексеру нәтижелері;

• Активтердің жағдайын тексеру нәтижелері.

10. СӨЖ. Аудит Аудиторская проверка

Мәтінді аударыңыз.

Аудит (англ. аudit, лат.auditos-слушатель)-специфическая форма финансового контроля за деятельностью предприятий, фирм, организаций ф форме независимых ревизий, бухгалтерской отчетности, проводимых по желанию клиента. Кроме того, аудиторы консультирует клиентов по вопросам менеджмента и налогообложения. Услуги оказываются на коммерческой основе.

Аудитор (от лат. аuditor-слушатель)-лицо, проверяющее состояние финансово-хозяйственной деятельности акционерных компаний на основе контракта, заключенного с руководством проверяемой компании. Аудитор обычно получает специальное решение (полномочие) от государственных органов, наблюдающих акционерных компаний (например банков, страховых компаний). Основная задача – дать заключение о финансовом положении проверяемой компании, которое в установленном законом порядке публикуется в годовом отчете о деятельности данной компании сее официальном балансом и счетом прибылей и убытков.

Аудит Аудиторская проверка-квалифицированный анализ на основании бухгалтерской и иной хозяйственной документации предприятия, банка, дюбого учреждения, ведущего хозяйственную деятельность. Задача аудита –дать объективную оценку экономического состояния хозоргана.