Қ азақстан Республикасының білім және ғылым министрліг

Қостанай мемлекеттік педагогикалық институты

Қоғамдық ғылымдар кафедрасы

САЯСАТТАНУ

(SYLLABUS)

II кредит

Барлық мамадықтар үшін

Костанай 2010

Автор:

Амантаева Айгүл Бағытжанқызы

Аға оқытушы

Рецензент:

Әлібек Т.Қ., тарих ғылымдарының кандидаты, доцент

Силлабус қоғамдық ғылымдар кафедрасының отырысында бекітілген (2010 ж. 10 қыркүйек 1-ші хаттама).

Қостнай мемлекеттік педагогикалық институтының оқу - әдістемелік кенесінде шығаруға ұсынылған (29.09.2010ж 1-ші хаттамасы).

© Қостанай мемлекеттік педагогикалық институты

Студенттер үшін оқу бағдарламасы (sillabus) «Саясаттану» пәні бойынша

• Курстың аты: «Саясаттану»

• Курстың коды: POL 2108

• Кредит саныв: 2

Лектор

Аға оқытушы – Амантаева Айгүл Бағытжанқызы

Байланыс ақпараты: қоғамдық ғылымдар кафедрасы.

202 Дәрісханасы.

Телефон 54- 58- 74. Ішкі. 145.

Жұмыс оқу жоспарының көшірмесі

Пәнің коды	Пәнің	Курс	Семестр	Кредит саны	Дәрістер	Пректикалық сабақтар	ОСӨЖ	СӨЖ	Сағаттрадың барлығы
POL 2108	Саясаттану	1,2	2,3	2	15	15	30	30	90

Пререквизиттер, постреквизиттер жәнее курстың қысқаша анықтамасы:

Саясаттану - сөзі /политтология/ гректің «политика» деген сөздерінен шыққан, саясат туралы ғылым деген мағынасын білдіреді.

Басқа қоғамдық ғылымдардың ішінде саясттанудың орны ерекше. Себебі, адамзат тарихында саясат негізгі рөл атқарады. Оның дұрыс- бүрыстығы, бірге сайып келгенде, адамдардың, халықтардың тағдырымен тығыз байланысты. Мысалы, мемлекет агрессиялық, яғни басқыншылық соғыс саясатының жүргізсе, оның салдары бірнеше дылдарға созылатын қайғы -қасіретте соқтыратыны даусыз. Керісінше мемлекет ғылыми дәлелдеген тиімді бейбіт жүргізсе, еліне қолайлы, қалқына жайлы боларыда белгілі. Адамзат саясаттың сиқырлы сырын, құбылмалы құбылысын өте ерте заманнан түсініп білгісі келеді. Ежелгі Шығыс, антикалық дәуірдің ойшылдары.

Бүгінгі танда АҚТТТ-тің, шығыс елдерінің барлық жоғарғы оқу орындарында саясаттану жеке пән ретінде факультеттерде міндетті түрде оқытылады, әлемнің ең ірі университтері оған мамандар дайындайды. Мысалы, АКДІ-та саясаттанудың мамандырылған 25 саласы бойынша білім береді. Шет елдерде эсіресе бүл ғылымның қолдамбалы түрі кең өріс алған. Оны бітірген маман маңызды саяси шешімдердің жобаларын сараптауға, партиялар немесе басқа бірлестіктердің сайлау алдвндағы бағдарламаларын талдауға, үкіметтік дағдарыстар мен халықаралық қатынастардағы шиеленіс жағдайларының себебін ашуына кейіннен пайдаланады. Бұрынғы Кенес елінде бұл ғылымды партияға, халыққа қарсы, буржуазиялық ғылым деп айдар тағылып, оқытпаған болады. Себебі, Кенес өкіметі шын мэнінде, саяси сауатты адамдарды даярлауға мүдделі болмады. Ондай жағдайда тоталитарлық жүйе 70 жылдың артық дәуіренің қүр алиағанда болар еді. Бірақ бүдан ол кезде саяси ғылымға еш көңіл болімбеген екен деген ой тумауға тиіс. Саясат мэселелері қаралып, зерттеліп жатты. Алайда, олар ғылыми коммунизм, тарихи м атериализм, коммунистік партия тирихы сияқты коммунистік идеология негізделген пэндердің шінберінен шықпайтын және ең алдымен қандай әлеуметтік саяси үрдістерсоциализмнен коммунимзге экелуге мүнкін, сонын жолдарын іздейтін. Саясаттнуға деген көз қарас 80 жылдың екінші жартысында бұрынғы КСРО- дағы түбегейлі реформаларға, қоғамның демократиялануына, тоталитарлық жүйенің керуіне байланысты өзгерді. 1989 жылы жоғарғы аттестациялау комиссиясында саясаттанудан эксперименттік кенес жұмыс істей бастады. 1990 жылы КСРО-ның ғылым және техника бойынша мемлекеттік комитеті «саяса ғылымдар» деген атпен саяси ғылым қызметкерлерін ресми түрде бекітті. 1989-99 жж Балтық бойы елдерінде, 90 жылдың бастап ТМД басқа елдерінде саясаттану оқытыла бастады. Қазір Қазақстанның барлық ЖОО бұл ғылым жеке пән ретінде, Әл- Фараби ҚМУ және Абай АПУ бұл салада арнайы политологтарды дайындайды.

Пәнді оқытудың мақсаты.

Саясаттың басты мақсаты – бұл адам, қоғам және мемлекет арасындағы үйлесімдікті іздеу. Саясат – қоғам, мемлекет және әрбір азаматтың тіршілігінің негізі. Әсіресе саясаттың ролі мен маңызы, қоғамның негізгі құндылықтары мен идеалдырының өзгеріске ұшыраған, өтпелі тарихи кезеңдерінде ерекше мәнге ие болады. Мұндай түбегейлі өзгерістерді жас егемен Қазахстан Республикасы да басынан кешіруде. Қоғамның рухани және интеллектуальдық жағынан жаңғырып, әлеуметтік және гуманитарлық құндылықтарын қайта қарап қалыптастыруда, саясаттану ғылымның өзектілігі даусыз. Қазіргі қоғамның саяси шындығын шынайы түрде ашу саясаттанудың басты мақсаты болып табылады.

Пәнді оқытудың міндеттері.

Саясаттану курсы студенттерге билік, азаматтық қоғам, құқықтық мемлекет, саясат, саяси жүйе түрлері, саяси режимдер, саяси мәдениет, қазіргі қоғамның саяси институттары мен қоғамдық даму мәселелерін түсінуге көмектеседі.

Саясаттанудың бір бөлімі – саяси ойлар студенттерге саясатты белгілі бір тарихи кезеңдердегі саяси парадигмаларын анықтауға мумкіндік береді.

Саясаттануды оқып үйренуші студент кең көлемде білімді ғана емес сонымен бірге ғылыми талдау әдістерін үйреніп, қоғам мен мемлекеттің болашақтағы саяси дамуын болжай алатын, қазіргі саяси құбылыстарға шығармашылық талдау, зерттеу жасай білетіндей болуы керек.