3. Табыстарды жоспарлау. Корпорация пайдасын жоғарылату үшін оны алдын-ала жоспарлау қажет. Жалпы барлық корпорацияда пайда алдын-ала жоспарланады.

Пайданы жоспарлау  – қаржылық жоспарлаудың белгілі  бір бөлігі болып табылады. Ол корпорация қызметінің барлық түрлері бойынша  жеке-жеке жүргізіледі. Негізгі істі қаржы менеджері атқарады. Мұның барлығы арнайы әдістерді қажет етеді. Қаржылық жоспарды өңдеу процесі  кезінде пайда көлеміне әсер ететін барлық  факторлар ескеріледі және әр түрлі басқару шешімдерін қабылдауға байланысты қаржылық нәтижелер қарастырылады.

Жалпы экономикасы  дамып келе жатқан елдердің корпорацияларында пайданы 3 жылдан 5 жылға дейін  алдын-ала жоспарлап алады. Ал экономикасы тұрақтанбаған елдерде аз уақытқа, яғни жарты жылға жоспарланып отырады.

Пайда жоспары  корпорацияның қаржылық моделі ретінде  көрінеді. Осы жоспарлаулдың жобасы бойынша әр түрлі басқару шешімдердің тиімділігі қарастыорылады. Мұнда еңбек шығынын азайту ретінде компьютерлік технологияны пайдалану қолданылады.

Жалпы табысты жоспарлаудың келесідей  негізгі әдістері бар: тікелей есептеу  және аналитикалық.

      Тікелей есептеу әдісі өнім ассортименті аз болған жағдайда қолданылады. Оның мәні табыстың өнім өткізуден түскен табыс пен өткізілген өнімінің өзіндік  құнының айырмашылығы ретінде есептелуінде.

      Табысты жоспарлаудың аналитикалық әдісі өнім көп ассортиментпен өндірілген жағдайда қолданылады. Бұл әдістің артықшылығы табысқа жекеленген факторлардың әсерін анықтауға үмкіндік береді. 

Бақылау сұрақтары:

Кәсіпкерліктің дамуындағы табыстың  орны анықтау керек.  Корпорацияның  табыстылығы абсолютті және салыстырмалы көрсеткіштермен сипатталады. Шартты есептер құрастырыңыз. Табыстылықтың абсолютті көрсеткіші ұғымын айтыңыз. Корпорация табыстарына есепті кезеңдегі  активтердің көбеюі /ақша қаражаттарының, басқа да мүліктердің келіп түсуін, кіріске алынуын/ және міндеттемелердің азаюы /өтелінуі/  негізінде капиталдың көбеюін /үлес қосушылардың жарналарынан басқа/ яғни экономикалық пайда табуды есептеп беріңіз.

Корпорация табысының  жіктелуі және рентабельділігін түсіндіріңіз.Негізгі  қызметтен алынған табыстарға корпорация жүйесінде не жатады? Ал корпорацияның негізгі емес қызметінен түскен табыстары дегеніміз не? Корпорациядағы таза пайдасын көздер бойынша бөліңіз.

      Корпорация  пайдасын жоғарылату үшін оны алдын-ала  жоспарлау қажет. Мысал келтіріңіз.

Табысты жоспарлаудың аналитикалық әдісі өнім көп ассортиментпен өндірілген жағдайда қолданылады. Бұл әдістің артықшылығын анықтаңыз. 

Негізгі оқу әдебиеттері

1. Кадерова Н.Н. Корпоративтік қаржы:Оқу құралы.-Алматы: Экономика, 2008.-376бет

2. Бұлақбай Ж.М. Корпоративтік қаржы.Оқу құралы.-Астана, 2010.-228бет

3. Закон РК  "О регистрации  сделок с ценными бумагами в РК" от 5.03.2008 г.

4. Закон РК  "Об акционерных обществах" от  10.07.2008 г. № 281-1

5. Закон РК № "О финансовом лизинге" от 5.07.2009 г.

6. Закон РК "О банкротстве" от 21.01.2007 г.

7. Бейли Р., Майерс С. Принципы корпоративных финансов. -  М.: Олимп-Бизнес, 2007 г.

8. Жуйриков К.К. Финансы хозяйствующих субъектов. Учебное пособие, тип «Комплекс», 2006г.

9. Жуйриков К.К. Финансы предприятия в условиях рынка. Алматы, изд. «Бастау», 2008г.

10. Жуйриков К.К., Раимов С.Р. Корпоративные финансы. Учебник.-Алматы:Алматинская академия экономики и статистики, 2009.-512с.