
- •«Тіршілік қауіпсіздігі » курсы бойынша жоғары оқу орындары студенттеріне арналған
- •I тарау . "Төтенше жағдайда тіршілік қауіпсіздігінің қамтамасыз ету"
- •I тарау. Төтенше жағдайларда тіршілік қауіпсіздігін қамтамасыз ету
- •Тж жөніндегі қр Агенттігі, оның мақсаты, құрамы және кұрылымдық аумақтық органдары
- •Тж жөніндегі қр орталық атқарушы органның өкілеттігі
- •Төтенше жағдайлар жөніндегі ведомствоаралық мемлекеттік комиссия
- •"Азаматтық қорғаныс туралы" Қазақстан Республикасының Заңы
- •Ақ және тж басқару органдары мен қызметтері
- •Төтенше жағдайлар туралы халық пен ұйымдарға хабарлау
- •Азаматтық қорғаныстың төтенше жағдай кезінде халықтың тіршілігі қамтамасыз етудегі орны мен міндеттері
- •Жоғары оқу орындарының Азаматтық қоғанысын ұйымдастыру
- •Шаруашылық объектісі Азаматтык қорғанысының ұйымдық құрылымы
- •Ақ құрамалары, оның мақсаты мен құрылу тәртібі
- •Бейбіт және соғыс уақытындағы Төтенше жағдайлар
- •Табиғаттағы тосын жағдай
- •Адамның табиғаттағы өзін-өзі ұстауының кейбір тәртіптері
- •Халықаралық жер үсті белгілері (белгі көлемі 3x0,5 м)
- •Адамға радиацияныц әсері.
- •Сәулелену дозасы туралы түсінік
- •Сәулеленудің негізгі дозалық шектері және жол берілетін деңгейі
- •Радиация көздері, табиғи радиоактивтілік, жердің радиоактивтік ластануы
- •Аумақтың радиоактивті ластануы
- •Адамға сәуле алудың қауіпі
- •Хайуанаттардағы сәулелену ауыруы
- •Қатты әсер ететін улы заттар
- •Қәуз-бен зақымданған кезде алғашқы (дәрігерге дейінгі) көмек шаралары
- •Ауа температурасының қәуз (ксі) алгашқы бултыныц таралу теңдігіне ықпал ету коэффициентіиі", маңызы
- •2 М Ім/с (сагаттар, әэуліктер, айлар) биіктіктегі желдіқ жылдамдыгы кезінде төгілу алаңынан қәуз – дің булану уақыты
- •Ауырлықтың белгілі бір деңгейіне дейін қоргалмаған жеке қурамның зақымдалуы бақыланатын шект қәуз-дің таралу аймагы тереңдігінің улесі
- •Радиоактивтік, улағыш, қатты әсер ететін заттармен және бактериал дық құралдармен зақымданған кезде алғашқы медициналық көмек
- •Улағыш заттардың жіктелісі
- •Организмнің әртүрлі уз топтарымен зақымдану белгілері
- •Қатты әсер ететін улы заттардың (қәуз) организмді зақымдауы
- •Ііітарау. Төтенше жағдайлардағы ахуалды бағалау радиациялық, химиялық барлау және дозиметрлік бақылау приборлар
- •Химиялық барлау приборлары
- •Зақымдану ошағындағы радиациялық ахуалды бағалау
- •Зақымдану ошағындағы химиялық ахуалды бағалау
- •Іv тарау. Төтенше жағдайларда халықты, аумақ пен ұйымдарды қорғау саласындағы азаматтық қорғаныс шаралары халықты қорғаудың непзгі принциптері мен қорғау әдістері
- •Халықты, қоршаған орта мен ұйымдарды төтенше жағдайлар кезіндегі корғаудың негізгі принциптері
- •2. Қорғаныс шараларын жүргізу сипаты мен көлемін анықтаудағы салыстырмалы көзқарас.
- •3. Қорғаныс әдістері мен кұралдарын аныктаудағы кешенді көзқарас.
- •Халықты қорғаудың негізгі әдістері
- •Халықты қорғаудың ұжымдық құралдары
- •Панаханалар
- •Радиациядан қорғайтын орын (рқо)
- •Қарапайым үлгідегі панаханалар (қп)
- •Қорғаныс ғимараттарын толтыру және оған келіп-кету тәртібі
- •Бейбіт және соғыс уақытында қорғаныс ғимараттарын қүтіп ұстау және пайдалану тәртібі
- •Қоныстандыру және көшіру Көшіру және қоныстандырудьщ принциптері және көшіру әдістері
- •Көшіру органдары, олардың кұрылымдары мен міндеттері
- •Көшіру шараларын жоспарлау
- •Материалдық құндылықтарды көшіру тәртібі
- •Қоныстандыру мен кешіруді қамсыздандыру
- •Жеке қорғаныс құралдары
- •Газқағардьщ алдыңғы бөлігін қиыстыру тәртібі
- •Қосымша патрондар
- •О қшаулағыш газқагарлар
- •Өнеркәсіптік газқағарлар
- •Өнеркәсіптік газқағарларынын жіктелісі
- •Теріні корғау құралдары
- •Теріні қорғаудың қарапайым құралдары
- •Жеке корғаныстын медициналық құралдары
- •Қарапайым панаханалар
- •Бейбіт уақытта корғаныс гимараттарын күтіп ұстау және пайдалану
- •Корғаныс ғимаратын панахана, рк,о режиміне келтіру
- •Қорғаныс ғимараттарын толтыру және оған келіп – кету тәртібі.
- •Малға арналған жемді коймада және дала жағдайында сактау
- •Малды ветеринарлық тазалау
- •Зілзала және оньің салдарымен күрес
- •Халық, аумақты және ұйымдарды осы заманғы зақымдау қүралдарынан қорғау жөніндеп ақ шаралары
- •V бөлім. Тж жағдайларына басіиы қүрамы- на, ақ қүрамаларын даярлау және халықты
- •Тосын жағдайда іс-әрекеттер халықты үйрету мәселесіндегі насихатгың ролі
- •VI тарау. Тж ұйымдары жүмысының тұрақтылығы Ұйым жүмысы түрақты негіздері
- •Шаруашалақ нысандарының жүмыс істеу тұрақтылығы
- •ҚжШбж жүргізу тәсілдері мен амалдары
- •Жаракат алғандар мен ауруларды тасымалдау
- •Автомобиль шанагывда тасымалдау
- •Санитарлық зембілдер
- •Пайдаланылған әдебеттер
Қорғаныс ғимараттарын толтыру және оған келіп – кету тәртібі.
Қорғаныс ғимараттарын толтыру тәртібі АК,-ның "Баршаның назарына!" ескерту дабылы жүргізіледі.
РКО-да паналаушылар улағыш заттардан корғайтын жеке қорғаныс кұралдарын киюге тию.
Адамдар оған коменданттың нұскауы бойынша орналасады. Баласы бар адамдар олар үшін арнайы белгілеген жерге, әдетте ауа ететін жерлерге жакын орналастырылады.
Қорғаныс ғимаратына келген адамдар өзімен бірге жеке корғаныс құралдарын (газкагар, респиратор, макта-дәкі танғышын), азык-түлік пен су корын, басқа да аса кажетті заттар мен құжаттарды алып жүруге тиіс.
Қорғаныс гимаратындагы демалыс әрбір адамның жатып тыныстау үшін кезекпен ұйымдастырылады.
РКО-ға паналағандар өндірістік немесе аумақтық белгі бойынша орналасады (цех, участок, бригада, уй). Топтар орналасатын жер көрсеткіштермен танбаланады әрбір топта баскарушы тағайындалады.
Баласы бар адамдар белек орынға немесе олар үшін арнайы белгіленген жерге орналасады.
Паналаушылар нарларға орналасады. Қғ екіярусты немесе үшярусты нарлармен жабдыкталған кезде жататын орынды пайдалану үшін кезек белгіленеді.
СУДЫ, АЗЫҚ – ТҮЛІКТІ , ЖЕМ МЕН СУ КӨ3ДЕРІН ТЖ
ЖАРДАЙЫНДА ҚОРҒАУ ЖӘНЕ ЗАЛАЛСЫЗДАНДЫРУ.
АДАМДАРДЫ САНИТАРЛЫК, ТАЗАЛАУ ЖӘНЕ МАЛДЫ
ВЕТЕРИНАРЛЫҚ САҚТАНДЫРУ, ТЕХНИКА МЕН
АВТОКӨЛ1КТ1 АРНАЙЫ ТАЗАЛАУ
Су мен азық – түлік тағамдарын үй жағдайында корғау
Үй жағдайында азық-түліктің , жеке қорын корғау үшін қорапша, жәшік және өзге қақпағы тығыз жабылатын ыдыс, сондай-ақ тоназытқыш пен койма пайдаланылады.
С
ары
май, маргарин, нан, ет пен бал шыны тыста
немесе ағаш жәшікте целлофанда,
жылтыр қағазға пергаменте немесе жай
кағазга мұқият оралып салынады. Сұйық
тағамдар мен ауыз суы металл, шыны
ыдыста, бетонда, термоста, шелмекте,
шәйнекте, графинде сақталады. Әр отбасыға
азық – түліктің консервіленген шағын
қорын ұстау ұсынылады. Шаруашылық
мақсат үшін суды пленкамен тыгыз
жабылған бөшкеде, шелекте және жуынатын
белмеде сактауға болады.
Су көздерін, су ұстағыш скважиналарды, құдықтарды, бұлақтарды, суғару және сумен жабдықтау сукөздерін корғау
Ауылды жерлерде сумен жабдыктау кездері ретінде жер үсті сулары (өзен, канал, көл,жасанды суат) және жер асты сулары (шыңырау, топырак, бұлақ) кызмет етеді. Шағын ашық суаттар — көлдер, суқоймалары бірден закымданады.
Су шығыны үлкен және тез ағатын, яғни су жылдам ауысатын өзендер, каналдар белгілі уақытта ағын суды, кейде тіпті арнайы тазартусыз пайдалануға мүмкіндік береді. Жер асты сулары РЗ, УЗ жэне БК,-дан барынша сенімді корғалған. Ауылды жерлерде сумен жабдықтау ашык су көздерінен, сонымен жер асты көздерінен жүргізіледі. Сол үшін су құбырлары шыңырау құдықтары (скважиналар) шахталы құдықтар, бұлактар пайдаланылдаы.
Су құбырларын қорғау.
Ашық сукөзінде орналаскан ауылды су құбыры су қоршауынан , су көтеру, су айдау турағы мен тарату торабынан тұрады.
Бір қатар жагдайда су беру үшін бірінші және екінші кетерімдеп айдау станциясы орнатылады, олардьщ кемепмен су айдау резервуарына, содан соң тарату торабына туседі.
Жер астында орнатылған су құбырының әуресі аз. Әдетте су шыцырау скважинасынан таза су резервуарына, сол аркылы торапка туседі.
Ашық сукездеріндеп су коршауын қорғау төмендегенінше жүргізіледі
— бас ғимарат пен жапсарлас су бассейінен қорғауды күшейту
— қарсылас жақтын зақымдау құралдарын қолдану белсенді есептеме бойынша темен болатын терендете су қоршау құбырын орналастыру
— инфильтрациялық улгіде су қоршауын орнату.
Жабык сукездершдеп су коршауын коргау төмендегенінше жүргізіледі
— скважина тереңнен балшықпен немесе цементпен мұқият кымтау
— труба түстері мен баска жерлерде судың ағуын тоқтату.
Су коры бар резервуарларды коргау:
— байкау (жондеу) люктерін қымтау жене желдеткіш трубаларда шаңнан қорғайтын және газ сузгілерін орнату жолдарымен жүргізіледі
Шахталық құдықтарды қоргау
Шахталық құдықтарды қорғау үшін тығыз жабылатын қақпағы, қымтағыш тығыны бар биік трубалар (кемінде 1 м) орнатылады.
Ластанған судың етуді болдырмау үшін құдық терегше терендш 0,5 м жэне радиусы кем!нде 1,5 — 2м балшык культ жасайды. Балшыкты ныгыздап, үстіне қалыңдығы 10 см кум немесе қиыршық тас себеді Құдық тещрепндеп балшык кулыпты бетоннан немесе асфальттан да жасауга болады.
Құдықтың үстіне калкы немесе павильон орнату ұсынылады.
Бұлақтарды қорғау
Бұлақ суын қорғау қаптаж салу аркылы жүргізіледі. Қаптажды салу кезінде бұлақ шығатын жерде шұңқыр казады. Шұңқырдың кабырғасы беютшед! УЗ, РЗ, БК, зақымдануынан коргау үшін құрылысқа балшық жағады шұңқырды жабады, суокшаулағыш орнатады және топырақпен кемеді.
Тасу үшін шұнқырдан суды ағызғыш труба бойынша жібереді. Су беруге арналған алаңның табалдырығы болуға керек (бетон, асфальт жэне т.б.). Шұнкыр жабыныньщ қабырғасының салу үшін берене, тақтай, темір-бетон мен плита жүзіп пайдаланылады.