3.2 Пәннің үлгілік оқу бағдарламасының мазмұны

Кіріспе

«Жалпы геология» пәнінің мазмұны мен міндеттері. Геологиялық ғылымдар және оларға іргелес ғылымдар. Геологияның ғылым ретінде пайда болуы, геологиялық білімдер дамуының негізгі кезеңдері. Диалектикалық материализмнің қалыптасуындағы геологияның маңызы.

Тақырып біткен соң оқушылар міндетті:

Білу:

- пәннің манызы мен мақсаттары

- ауыл шаруашылығында геологияның тәжірибелік манызы;

Меңгеру:

- диалектикалық материализмдың қалыптасуына геологияның манықын түзіндіру;

Қалыптастыралатын құзырлықтар:

Базалық:

- өмір бойы өзіндік білімді және әдеттерді жаңалау;

Бақылау сұрақтары:

1. Геология нені зерттейде? Геологиялық ғылымджар қандай топтарға бөлінеді?

2. Аймақты, тарихи, динамикалық геология қандай мақсаттарды шешеді?

3. Геологиялық білімінің негізгі даму сатыларын сипаттанық.

4. М.В. Ломоносов, А.П. Карпинский, В.А. Обручев, Сатпаев К.И – геология гылымдың дамуына қандай үлестерді қосты?

5. Геологияда ауылшаруашылығы қандай манызы қарастырылады?

1 Бөлім. Дүниежүзілік кеңістіктегі Жер Тақырып 1.1 Ғаламның құрылысы

Ғалам туралы түсінік. Метагалактика және оның көлемі. Галактика, галактикадан тыс тұмандықтар. Радиогалактика. Құс жолы. Жұлдыздар әлемі және жұлдызаралық орта. Жұлдыздардың және метагалактиканың эволюциясы.

Тақырып біткен соң оқушылар міндетті:

Білу:

- әлемдің, күн жүйесінің құрылысын.

меңгеру:

- әлем пайда болу болжамдарын түсіндіру

Қалыптастыралатын құзырлықтар:

Базалық:

- өмір бойы өзіндік білімді және әдеттерді жаңалау;

Кәсиби:

- кәсіби терминдарды дұрыс пайдалану, тәжірибе жұмыстарда ой-өрістерді қалыптастыру үшін геологиялық ақпараттарды жинау және жүйелеу;

Бақылау сұрақтары:

1. Әлем тұралы түсініктеме?

2. Күн жүйесі дегеніміз не?

3. Қандай денелер ода қарастырылады?

4. Радиогалактика дегеніміз не?

Тақырып 1.2 Күн жүйесінің құрылысы

Күн, оның құрылысы, Галактикадағы орны. Күн жүйесі, оның құрылысы заңдылықтары, аспан денелерінің қозғалысы. Планеталар және планетаралық кеңістік. Шағын және ірі планеталардың сипаттамасы. Күн жүйесі. Астероидтер, метеориттер, кометалар. Күн жүйесінің жаралуы туралы болжамдар. Ғарыш кеңістігін зерттеу әдістері. Жер құрылысын терең тану үшін ғарыш зерттеулерінің маңызы.

Тақырып біткен соң оқушылар міндетті:

Білу:

- Күн жүйенің құрылысын

-оның пайда болу болжамын

- планетаралық кеңістікті зерттейтін әдістер;

Меңгеру:

- Күн жүйе құрылысын түсіндіру, оның пайда болу болжамын;

- планетаралық кеңістікті зерттейтін әдістерді баяндау

Қалыптастыралатын құзырлықтар:

Базалық:

- керек ақпараттарды жинау және жүйелеу;

Кәсиби:

- кәсіби терминдарды дұрыс пайдалану, тәжірибе жұмыстарда ой-өрістерді қалыптастыру үшін геологиялық ақпараттарды жинау және жүйелеу;

Бақылау сұрақтары:

1. Күн жүйесінің құрамына қандай денелер жатады?

2. Онда планеталар қандай тәртіппен орналасқан?

3. Күн жүйесінің ішкі және сыртқы топ планеталардың өзара айырмашылығы неде?

4. Күн, метеориттер, кометалар, астероиттардың түсініктері.

5. Әлем кеністігін зерттеу үшін қандай әдестер қолданылады?

6. Кант Лапластың қағидасының мәні неде? Оның кемшілігі неде?