6 Сабақ

Сексуалды қауіп бағалау бойынша ұсынылған сұрақтар

Есірткелерді қабылдау қауіпін бағалау бойынша ұсынылған сұрақтар

1. Өзіңізде болған сексуалды қатынастар туралы айтыныз.

2. Өткен шақта өз сексуалды белсендік туралы айтыныз.

3. Жыныс жолымен арқылы таралатын АИВ немесе басқа инфекцияның қауіпіна ұшырдыныз ба, қалай ойласыз? (қандай белсендік қауіпқа ұшыру мүмкін, толық жазыныз)

4. Сіз қашан соңғы рет секспен айналыстыныз?

5. Ол кім болды – сіз оны жақсы білесіз бе, әлде ол кездейсоқ қатынас болды ма?

6. Соңғы үш айда сізде қанша сексуалды серіктесініз болды?

7. Сізде соңғы рет сексуалды серіктесініз қашан болды?

8. Сіз еркектермен, әйелдермен немесе осы екеулермен секс қатынастарыныз бар ма?

9. Өз серіктесімімен (серіктестермен) сіз сексуалды белсендігінің қай түрін қолданасыз?

Қынапты? Ауызды? Тік шекті? (мүмкін нақтылау қажет шығар)

10. Сізде ЖЖБИ болды ма (мысалы, хламидиоз, герпес, гонорея), немесе сіз ЖЖБИ зерттеу өттіңіз бе?

11. Сіздің сексуалды серіктестеріңіз АИВ немесе ЖЖБИ қауіпқа ұшырды ма, әлде жоқ па, білесіз бе?

12. Сіздің сексуалды серіктесіңіз (серіктестерініз) басқа еркекпен секс қатынаста болды ма?

13. Сіздің сексуалды серіктестерініз инелік есірткелерді қабылдады ма?

14. Сіз секс жұмысшы ретінде жұмыс істедініз ба?

15. Сіз секс жұмысшылардын клиент ретінде болдыныз ба?

16. Секс кезінде өзің қорғау үшін, сіз не істедініз?

13. Сіз қашан соңғы рет қорғаусыз секспен айналысқасыз?

14. сіз мүшеқаптарды қолданасыз ба? Жиі ма?

1. Спирт ішімдігі немесе есірткелер сіз үшін себеп ретінде ұсынылғанынызды сездініз бе?

2. Соңғы аптада сіз қанша рет спирт ішімдіктерін немесе есірткені қабылдадыныз?

3. Сіз инелік есірткелерді қабылдадыныз ба?

4. Инъекция түрінде сіз қандай есірткелерді қабылдадыныз?

5. Сіз есіртке инъекцияларды жиі жасайсыз ба?

6. Сіз есіртке инъекцияларды жалғыс немесе компанияда жасадыныз ба?

7. Инъекциялар үшін сіз жалпы инелерді немесе басқа құралдарды қабылдадыныз ба?

8. Инъекцияларды қалай қауіпсіз жасау керек екенін білесіз бе?

9. Сіз инъекциялардын қауіпсідігін қалай сақтайтынынызды түсіндірінізші?

10. сізде артық мөлшерлеу болды ма?

11. Есірткі әсерімен сіз спирт ішімдіктерді қабылдайсыз ба?

12. АИВ қалай таралатынды білесіз бе?

13. Сіздің сексуалды серіктесіңіз инелік есірткелерді қабылдай ма, әлде жоқ па? Сіз сол туралы қаншалықты білесіз?

14. Спирт ішімдіктердің немесе есірткелердің қабылдауы сіздің сексуалды тәрбиенізге қалай әсер етеді?

15. Сіз инелік есірткелерді қабылдау туралы уайымдайсыз ба?

Өзінді АИВ, СВГ жұғуынан қалай қорғауға болады?

1. Қауіпті тәртіптен бас тарту:

• Сенімділікті сақтауымен және серіктестің статусы АИВ-ке, СВГ нәтижесі теріс болған жағдайда тек қана бір жыныстық серіктеспен сексуалды қатынастар;

• инелік есірткелерді қабылдауынан бас тарту;

• бір реттік құралдарды немесе дезинфекцияны өтпеген құралдарды қолданбаусыз медициналық және косметикалық рәсімдерді жүргізуінен бас тарту;

• қан қуюдан бас тарту (жасанды қан алмасушыларға айырбастау);

2. Жұғу қауіпің төмендету:

• Тығыз жыныс қатынаста мүшеқаптарды әрқашан және дұрыс қолдану;

• есірткелерді енгізу үшін бір реттік құралдарды қолдану/инелік есірткелерді таблеткаларға алмасу;

• медициналық мекемелерде инвазивті рәсімдерді (қанмен байланысты қатынас) жүргізуімен жалпы қауіпсіздік шараларды қолдану;

• донор қанның тесттілеу;

• антиретровирусты дәрілерді (тегін және қол жетілімді) қабылдауымен АИВ-инфицирленген анадан туылған балада қауіпін төмендеуіне бағытталған алдын алуы;

• ана сүтімен емізуден бас тарту (АИВ-инфицирленген анадан туылған балаға үшін жұғу қауіпін төмендету), босануда қолданатын ерекше әдістерін қолдану.

Джени, 30-жастағы американың азаматшы:

«Мен гетеросексуалды әйел, менде балалар жоқ. Мен иелік есірткелерді қолданбаймын және гемофилиямен ауырмаймын. Соған қарамастан менде бірнеше гетеросексуалды еркектермен қауіпті жыныс қатынастар болды.

Осындай тәртіп өлімге ұшырайтының мен білемін, соңғы 10 жылда менде АИВ-ке 2 теріс нәтиже болды, соңғы 1996 жылда. АИВ-ке соңғы тест өткеннен кейін менде 5 қауіпті жыныс қатынас болды. Жергілікті отбасы АИВ-инфекцияны жұқтырмағанша мен соңғы уақытқа дейін осы тақырып туралы ойлаған жоқпын.

Мен өз тәртіп туралы ойлана бастадым, қалай мен өз өмірімді қауіп жағдайларға ұшырып жүрдім, мен басқа адамдардын өмірін қауіпқа ұшырағанымды ойладым, өйткені мен өз статус жайлы ештене білмедім. Соңғы екі аптада мен АИВ/ЖИТС туралы мәліметтерді оқыдым, вируспен жұғылған әйелдердің әңгімелерін және қалай олар аурумен күрескенінді оқыдым. Егер тағы бір тесттің нәтижесі теріс болса онда мен жаңа өмірді бастаймын деп құдайға сендім.

Бүгін таңертен мен АИВ-ке тест өтуіне бардым, құдайға шүкір нәтиже теріс болды».

"Мүшеқапты қолдану артықшылығы"

Мақсат: үгітті мәлім ретінде мүшеқапты қолданудын артықшылығы туралы ақпарат ұсыну.

Мазмұны. Кіші топтарда жұмыс істеу. Үгітті мәлім (плакат, ойын, радиодәріс және т.б.) ретінде тәртіптің қауіпсіз формаларды насихаттауын жүргізуге студенттерге ұсынылады, олар сосын презентация жасау керек.

Клиенттің мүшеқапты қолдауына қарсылылықтарына жауап беруге тырысу керек: өте қымбат, сезімталды төмендетеді, серіктесті реңжітуге қорқамын, инфекциялардан нашар қорғайды, мүшеқап арқылы секспен айналысқаны ол душты скафандрдағыдай сияқты жууну және т.б.

Европа аймағының мемлекеттерде кең таралған АИВ жұғу жолдарда маңыз айырмашылықтар бар. Батыс Европада еркектер басқа еркектермен секс қатынаста болғандардын арасында АИВ-тің жаңа оқиғалары байқалады. Орта мен Батыс Европада осы топтардын арасында АИВ-тің көп жаңа оқиғалар байқалады*.

АИВ-қатынастарды бақылауында кеңесшілер келесі шараларды білу қажет:

• АИВ-инфекцияның этиологиясы және таралу жолдары;

• АИВ-инфекцияның табиғи этиологиясы және дамуы;

• АИВ-инфекция таралуының алдын алу әдістері;

• күдікті топтан адамдардын кеңес беруінің қағидалары мен әдістері;

• жұқпалы аурулардын қағидалары;

• ЖЖБИ болашақта таралуын төмендетін мүмкіндігі; дұрыс бақылау жүргізілген кезде осындай оқиғалар байқалады және зерттеу жүргізіледі;

• дәлелденген инфекциямен барлық науқастарға медициналық қызметкер қалай олардын серіктеске хабарлау керек екенін айту керек;