
- •Мазмұны
- •Қысқартулардың тізімі
- •1 Модуль ең қауіпті әсер тиетін халықтың денсаулығын қорғау
- •1 Бөлім. Денсаулықтың анықтамасы және мейірбике процессіндегі ең қауіпті әсер тиетін халықтың денсаулығын сақтау
- •1 Сабақ
- •2 Сабақ
- •2.6 Денсаулықтың негізгі деңгейлер, қалыптар мен белгілер.
- •3 Сабақ
- •Студенттің өзіндік жұмысына арналған тапсырмалар.
- •4 Сабақ
- •2 Сүрет. Қауіптің төмендеуі, психологиялық орнылықтылықтың ұйымдастыру
- •5 Сабақ
- •3 Сүрет. Мейірбике үдерістің бес сатысы
- •6 Сабақ
- •2 Бөлім. Денсаулық қорғау саласында адамның құқықтары. Денсаулық сақтау саласында халықаралық заң шығаратын актілер. Заң шығарудың қалыптары және олардың түсініктемесі
- •7 Сабақ
- •1. Азаматтық және саяси құқықтар туралы Халықаралық пакт (асқхп).
- •2. Әйелдерге қатысты құқығын шектеуді жою бойынша Конвенция (әқжк).
- •3. Нәсілдің құқығын шектеуді жою бойынша Конвенция (нқжк).
- •4. Азапты, қатыгездікті, рақымсызды немесе намысын кемсітуін және басқа қатынастардың мен жазалардың түрлерін қолдануға қарсы Конвенция (ақк)
- •4. Науқасқа бағытталған медициналық қызмет туралы Декларация, 2007 ж.
- •6. XXI ғасырда денсаулық қорғау қағидалар туралы Джакарттық, 1997 ж.
- •9(1) Тармақ асқхп
- •14 Тармақ мқк
- •6 Тармақ денсаулыққа құқық туралы Хартия
- •8 Тармақ Денсаулыққа құқық туралы Хартия
- •5 Тармақ Денсаулыққа құқық туралы Хартия
- •8 Сабақ
- •Қазақстан Республикасының конституциясы
- •29 Тармақ
- •«Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі» Қазақстан Республикасының Кодексі
- •3. «Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласын дамытудың 2011 - 2015 жылдарғаарналған «Саламатты Қазақстан» мемлекеттiк бағдарламасы туралы» жарлық
- •8.3 Алдын-алу шараларына құқықкелесі заң шығару құжаттарда жазылған:
- •29 Бап қр Конституцияның денсаулық сақтауына құқығын тіркейді:
- •8.4 Қолжетілімдігіне құқық төмен берілген қр заң шығару құжаттарда жазылған:
- •8.5 Ақпаратқа құқық келесі қр заң шығару қужаттарда берілген:
- •8.6 Өзгешілікке және құпиялыққа құқық келесі қр заң шығару қужаттарда берілген:
- •9 Сабақ
- •1 Модульдің оқытушыға араналған белгілер
- •1 Модульге анықтамалық әдебиеттің тізімі
- •2 Модуль ең қауіпті әсер тиетін халықпен жұмыс істегенде қолданылатын коммуникациялар
- •1 Сабақ
- •1 Сүрет. Коммуникацияның сипаттамасы, түрлері, қабілеттері
- •2 Сабақ
- •3 Сабақ
- •3.1 Қауіпті бағалау жүйенің әлеуметтік көрінісі (қбжәк). Ақпаратты блок (25 минут)
- •2 Оқытушыға араналған белгілер
- •2.4 Талқылауға арналған сұрақ
- •2.7 Оқиғалық есеп
- •2.8 Талқылауға араналған сұрақ (3 сұрақ)
- •3.6 Талқыдауға арналған сұрақ
- •2 Модульге аррналған анықтамалық әдебиет
- •2 Модульге ескерту
- •3.3 Стигма мен дискриминация жөнінде әлеуметтік өзгерістеріне коммуникациялардын өзгеру туралы халықаралық тәжірибе
- •3.4 Туберкулез мәселесі бойынша насихат, коммуникация мен әлеуметтік мобилизация: «Туберкулезді тоқтатайық» кампаниядан алынған тәжірибе
- •3.7 «Атақтылар» жаттығу (20 минут)
- •3 Модуль психобелсенді заттектерден тәуелділігі. Клиника және ем
- •1 Сабақ
- •1.6 Оқиғалық есептер (50 минут)
- •2 Сабақ
- •1 Сүрет. Нейротрансмиттердің әсері
- •2.8 Оқытушының басқаруымен жүргізілетін студенттердің өзіндік жұмысына арналған тапсырмалар
- •3 Сабақ
- •3.1 Науқастын профилі. Ақпаратты блок (25 минут)
- •I кезең. Апиындық абстинентті синдромның емі, ұзақтығы 7 күннен аса емес.
- •II кезең. Постабстинентті бұзылыстардын соматопсихикалық түзетуі (30 күнге дейін)
- •III кезең. Рецидивке қарсы ем (6 айдан астам емес)
- •4 Сабақ
- •I және II түрінің биполярлы бұзылыс
- •3 Модульге оқутышыға арналған белгілер
- •3 Модульге арналған анықтама әдебиеттің тізімі
- •3 Модульдің ескертуі
- •2.8 Өсөж-ге мәлімет. Тәуелділіктің патогенезі
- •3.1 Науқастын профилі
- •3.7 Оқытушының басқаруымен жүргізілетін студенттердің өзіндік жұмысына арналған тапсырмалар Апиын қолдаушы терапия бойынша директива (Explain this is a translation of Dutch guideline).
- •Науқастын келешегі
- •Медициналық қызметкердін келешегі
- •Терапия үрдісінде науқастын және медициналық қызметкердің арасында қарым-қққатынастар
- •4 Модуль жұқпалы ауруларды (аив-инфекцияны, с вирусты гепатитті және туберкулезді) жүргізүдің мейірбике процессі
- •1 Бөлім. Аив-инфекция жүргізуінде сейірбикелік үдеріс
- •1 Сабақ
- •I клиникалық саты
- •II клиникалық саты
- •III клиникалық саты
- •IV клиникалық саты
- •2 Сабақ
- •Иеқ алмасу терапияны алу мүмкіндігін ұсынуы.
- •2.5 Жжби алдын алу. Ақпаратты блок (25 минут) («Жыныс жолымен таралатын инфекциялардын алдын алуының глобальды стратегия және олармен күресу», ддұ мәліметтері, 2006-2015 жж.
- •3 Сабақ
- •2 Бөлім. С вирусты гепатитті және коинфекцияны (аив және с вирусты гепатит) жүргізуінде мейірбике үдерісі
- •4 Сабақ
- •5 Сабақ
- •Вирусты гепатиттердің серологиялық маркерлердің мәліметтері ескертудегі кестеде ұсынылған.
- •6 Сабақ
- •Парентеральды вг объектілердің әдістері және дезинфекцияның құралдары ескертуде сипатталған.
- •2. Қатынаста болған адамдарға кеңес жүргізу
- •3. Қка көрсетілімдер жоқ болған кезде тактика
- •4. Қка басталу уақыты және ұзақтығы
- •5. Қка үшін арв дәрілерді таңдау
- •6.4 Оқытушының басқаруымен жүргізілетін студенттердің өзіндік жұмысына арналған тапсырмалар
- •7 Сабақ
- •100 000 Халыққа, 2002-2011 жж.
- •8 Сабақ
- •9 Сабақ
- •10 Сабақ
- •Туберкулезге қарсы вакцинация. Туберкулезге қарсы вакцинацияның мақсаты тмб инфицирленбеген адамда жасанды иммунитетті құру, ол туберкулез қоздырғышқа тұрақтылығын жоғарлайды.
- •11 Сабақ
- •1000 Науқас астам модельдің шаралардын шектеуінде көмек алды, оларға диагностикалық, ем және кеңес көмек көрсетілді.
- •12 Сабақ
- •4 Модульдің оқытушыға арналған белгілер
- •Жаттығу «Мен және аив-инфекция»
- •2.4 Талқылауға арналған сұрақ
- •3.1 Рольдік ойын «Өмірден алынған күн …»
- •5.4 Оқиғалық есептер
- •6.4 Оқиғалық есептер
- •4 Модульге арналған анықтамалық әдебиеттің тізімі
- •4 Модульге арналған ескертулер
- •1.6 Оқытушының басқаруымен жүргізілетін студенттердің өзіндік жұмысына арналған тапсырмалар
- •5.3 Вирусты гепатиттердің серологиялық маркерлар. Ифт талдаулардын интерпретациясы
- •6.3 Парентеральды вг объект дезинфекцияның әдістері және құралдары
- •7.5 Қр туберкулезге қарсы көмектің құрылымы
- •9.1 Қақырықты жиау техникасы
- •12.2 Өкпе туберкулезде жедел жағдайлар
- •5 Модуль ең қауіпті әсер тиетін халықпен жұмыс істеген кезде (аив, с гепатит және тәуелді аурулар) өзгешелікті тәсілдемелері мен байланыс жолдардын әдістері
- •1 Сабақ
- •2 Сабақ
- •3 Сабақ
- •4 Сабақ еқәх топтардын коммуникация тәсілдерінің ерекшеліктері, кеңес жүргізуінің дағдылары
- •5 Сабақ
- •6 Сабақ
- •1. Науқасқа бағытталған оңтайлы, этикалық медициналық күтімді қамтамасыз ету мақсатымен CanMeds барлық рөлін атқаруымен кеңесшілер ретінде жұмыс істеу.
- •2. Олардын жұмысына сәйкес клиникалық дағдыларды, білімдерді мен тәжірибені алу және қолдау.
- •3. Науқастын толық зерттеуін орындау.
- •4. Алдын алу және терапия әдістерін тиімді қолдану.
- •5. Диагностикалық пен терапиялық кәсіптік дағдыларды кәсіби және лайықты жерде қолдану.
- •6. Басқа медициналық қызметкерлерге кеңес үшін бару, бірақ олардын білімдері шектеулі екенін сіз есептеу керексіз.
- •7 Сабақ
- •8 Сабақ
- •Әйел жүкті емес және жақын арада жүктілікті жоспарлап жатқан жоқ
- •Әйел жүкті емес, бірақ жақын арада жүктілікті жоспарлап жүр. Кеңес жүргізуінде келесі тақырыптар туралы айту керек:
- •Жүкті әйел, бірақ ол өз жүктілік туралы әлі соңғы шешімді қабылдаған жоқ. Кеңес жүру кезінде айту керек:
- •9 Сабақ
- •1 Сүрет. Вирустік жүктеме деңгейінің және cd4 лимфоциттердін саның үлгілі өзгерістер
- •9.2 Аре қағидалары, аре басталуына көрсеткіштер, аре тиімді мониторингі
- •9.6 Оқытушының басқаруымен жүргізілетін студенттердің өзіндік жұмысына арналған тапсырмалар
- •5 Модульдің оқутышыға арналған белгілер
- •1.6 Оқиғалық есептер
- •5 Модульге арналған анықтамалық әдебиеттің тізімі
- •5 Модульге арналған ескертулер
- •3.5 Тесттен кейін кеңестің қабылдаулары.
- •Эпидемиологиялық мәліметтер
- •5.5 Оқытушының басқаруымен жүргізілетін студенттердің өзіндік жұмысына арналған тапсырмалар
- •Оқытушының басқаруымен жүргізілетін студенттердің өзіндік жұмысына арналған тапсырмалар
- •1.Науқастармен және олардын отбасылармен өзара түсінушілікке, сенімге мен этикалық түсінушілікке жету.
- •2. Ақпаратты, науқастарға, олардын отбасыларына, әріптестерге және басқа мамандарға үшін болжамды мұқият жинау және қисынды келтіру.
- •3. Науқастарға, олардын отбасыларына, әріптестерге және басқа мамандарға маңызды ақпаратты және түсініктемені нақты тарату.
- •4. Бірге күту жоспарын жасау үшін науқастарға, олардын отбасыларына, әріптестерге және басқа мамандарға тиісті мәселелер, себептер және жоспарлар бойынша өзара түсінішілікке жету.
- •5. Медициналық мәселелер бойынша жазбаша немесе ауызша тиімді ақпаратты ұсыну.
- •1. Медициналық қызметкерлердін мультикәсіптік топтардын жұмысында тиімді қатысу.
- •2. Алдын алу, талқылау және кәсіптік арасындағы егестерді шешу мақсатымен басқа медициналық жұмысшылармен тиімді жұмыс істеу.
- •1. Медициналық мекемелердің және жүйелердің жұмыстын тиімділігіне әсер ететін шараларға қатысу.
- •2. Өз жұмысынды және мансапты тиімді басқару.
- •3. Денсаулық сақтау жүйесінде ресурстарды дұрыс қолдану.
- •4. Қажет болған кезде лауазымды адамның міндеттерін атқару және басшының міндеттерін өзіне алу.
- •1. Әрдайым оқу арқылы өз кәсіптік дағдыларды қолдау және нығайту.
- •2. Ақпаратты мен оның түпнұсқаларды сынаумен бағалау және оларды тәжірибеде қолдау.
- •3. Науқастарды, олардын отбасыларды, студенттерді, резиденттерді, басқа медициналық қызметкерлерді, халықты және басқаларды оқыту.
- •4. Жаңа медициналық білімін мен тәжірибені ұйымдастыруына, таралуына, қолдауына және талдау жүргізуіне өз салымын енгізу.
- •1. Науқастар, маман, қоғам жөнінде этикалық міндеттерді көрсету.
- •2. Кәсіптік жаңартуында қатысу арқылы өз науқастар, маман, қоғам жөнінде міндеттерін көрсету.
- •3. Дәрігер денсаулығын қамтамасыз етіп ем ұстаушылықтын көрсету және орнықтылықты тәжірибені қолдау.
- •7.4 Оқытушының басқаруымен жүргізілетін студенттердің өзіндік жұмысына арналған тапсырмалар Науқасқа қызмет етудің кешендік жоспар
- •Қызмет алу құқығына критерийлерге сәйкестік
- •8.6 Оқытушының басқаруымен жүргізілетін студенттердің өзіндік жұмысына арналған тапсырмалар
- •9.6 Оқытушының басқаруымен жүргізілетін студенттердің өзіндік жұмысына арналған тапсырмалар
5.4 Оқиғалық есептер
№1 есеп. Жауаптар: 1) В вирусты гепатит. 2) ЖҚТ, қанның биохимиялық талдауы (билирубин, АЛТ, АСТ, тимол сынама, сілтілі фосфотаза, глюкоза, ГГТП), гепатит маркерлерге қан – ИФТ. 3) Жедел бауыр жетіспеушілігі, 2 сатысы (прекома II).
№2 есеп. Жауаптар: 1) 1 жыл бұрын болған ауруды, ақырындап бастаған ауруды, қолайсыздық сезімін, бауыр уланудын симтордарды, объектілік тексерудің мәліметтерін, сарғыштану пайда болуды, гепатомегалияны, геморрагиялық синдромды және эпид.анамнезді есептеуімен – ұзақ уақыт бойы инелік есірткілерді тамыр арқылы қабылдауы және қан биохимикалық талдауында өзгерістер Созылмалы С вирусты гепатит диагноз қоюға мүмкіндік береді.
2) диагнозды дәлелдеу және ВГ этиологиясын нақтылау үшін зертханалық зерттеулерді – қан алып ВГ маркерларға талдау жүргізу және бауырға мен көкбауырға УДЗ жасау қажет.
3) Ем: № 5 диета, төсек тартып және сақтану тәртібі, дезинтоксикациялық ем, гепатопротекторлар, вирусқа қарсы ем.
№ 3 есеп. Жауап: жас жігіт жұқтырылмаған деп айтуға болмайды, өйткені серонегативті кезең орташа есептегенде үш аптадан бастап алты айға дейін созылу мүмкін. Сондықтан талдауларды 3 – 6 айдан кейін қайталау керек.
№ 4 есеп. Жауап: донор серонегативті кезеңінде болды, оның ұзақтығы үш аптадан бастап алты айға дейін. АИВ таралу қауіпін төмендету үшін карантизация мерзімдері сақталмаған, қанды ең аз сақталатын мерзімі үш ай болып саналады, олар мерзімді дұрыс сақтамаған, сондықтан олар ифицирленген қанды құйды.
№ 5 есеп. Жауаптар: 1. ССВГ. 2. АИВ-инфекцияға міндетті түрде зерттеу, өйткені ИЕҚ – күдікті топ болып табылады. 3. Қанды ВГ маркерлерге, қанды ИФТ АИВ-инфекцияға тексеру.
6.4 Оқиғалық есептер
№ 1 есеп. Жауап: Біріншіден қолғапты шешпей қолдарды жуу керек.
№ 2 есеп. Жауап: Дезинфекцияны жүргізу.
№ 3 есеп. Жауаптар: 1) стерилизация тәртібі сақталмаған; 2) КФ стерилизаацияланған қораптын ішіндігісімен қолдануға болмайды; 3) қайтадан стерилизацияны жүргізу үшін ОСД әмбебеп төсеуін ОСД жіберу.
№ 4 есеп. Жауап: ештене істемеу керек, науқасты 6 айдан кейін қайтадан тексеру.
№ 5 есеп. Жауаптар: 1) жұғу мүмкіндіктен кейін 2 сағаттын ішінде немесе 36 сағаттан астам емес титрлерді анықтау қажет; 2) егер медициналық қызметкерге вакцина жасаланбаса, онда иммуноглобулинді егу керек; 3) операция бөлімшеде қорытынды дезинфекция жүргізіледі, жарақатталған адамдарға мед.бақылау жүргізу (дәрігер, мейірбике).
4 Модульге арналған анықтамалық әдебиеттің тізімі
Правила медицинского освидетельствования на выявление заражения вирусом иммунодефицита человека. Утверждены приказом Министерства здравоохранения Республики Казахстан № 575 от 11 июня 2002 года.
Приказ МЗ РК №648 от 26 декабря 2006 года «О внесении изменений и дополнений в приказ МЗ РК от 11 июня 2002 года № 575 «Об утверждении Правил медицинского освидетельствования на выявление заражения вирусом иммунодефицита человека».
Положение о кабинетах анонимного тестирования на ВИЧ и психосоциального консультирования по ВИЧ-ИНФЕКЦИИ. Утверждено приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан № 227 от 9 марта 2004 г.
Периодические протоколы (стандарты) диагностики, лечения и предоставления медицинской помощи при ВИЧ-инфекции и СПИДе, утвержденные приказом министра здравоохранения Республики Казахстан №150 от 12 февраля 2004 года.
Добровольное консультирование и тестирование (ДКТ). Технический обзор. ЮНЭЙДС, октябрь 2001 г.
Добровольное консультирование и тестирование на ВИЧ. Справочник для консультантов и тренеров. Family Health International, ООБФ «За будущее без СПИДа», Одесса, 2008.
Положение об организации деятельности пунктов доверия для потребителей инъекционных наркотиков. Утверждено приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан № 228 от 9 марта 2004 года.
Периодические протоколы (стандарты) диагностики, лечения и предоставления медицинской помощи при ВИЧ-инфекции и СПИДе, утвержденные приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан № 150 от «12» февраля 2004 года.
Профилактика ВИЧ среди потребителей инъекционных наркотиков в странах c переходной экономикой и развивающихся странах. Тематические исследования. ЮНЭЙДС, 2006.
Профилактика ВИЧ-инфекции среди потребителей инъекционных наркотиков. Практическое руководство. Открытый институт здоровья, Москва 2006.
Руководство по снижению вреда среди потребителей инъекционных наркотиков при работе пунктов доверия. Федорова Н. А. с соавторами, Алматы, 2006.
Услуги аутрич для потребителей наркотиков. Информационный документ. УООННП, Региональное представительство по России и Белоруссии.
Злоупотребление наркотиками и ВИЧ-ИНФЕКЦИИ: извлеченные уроки. Сборник тематических исследований. Центральная и Восточная Европа и государства Центральной Азии. УООННП, ООН, Нью-Йорк, 2001 год.
Потребители инъекционных наркотиков и доступ к лечению ВИЧ. Заявление о позиции. Глобальная сеть людей, живущих с ВИЧ-инфекцией и Международное сообщество женщин, живущих с ВИЧ-инфекцией . Амстердам/Лондон 2005.
Заместительная поддерживающая терапия в ведении пациентов с опиоидной зависимостью и в профилактике ВИЧ-инфекции и СПИД. Совместная позиция. ВОЗ, УООННП, ЮНЭЙДС, 2004.
Балабаев Т. Распространенность ВИЧ-инфекции среди потребителей инъекционных наркотиков в РК. Денсаулық сақтау дамыту журналы № 4 (65), 2012. стр. 54-65.
Постконтактная профилактика ВИЧ-инфекции. Клинический протокол для Европейского региона ВОЗ.
А. Волик, Н. Киценко. Аутрич и консультирование. Киев, 2007 г.
Женщины и СПИД: Точка зрения ЮНЭЙДС. Женева, октябрь 1997.
Секс-бизнес и ВИЧ/СПИД. Технический обзор. ЮНЭЙДС, июнь 2002 г.
Профилактика ВИЧ и инфекций, передаваемых половым путем, среди работников секс-бизнеса в Восточной Европе и Центральной Азии. ЮНЭЙДС, 2006.
Проведение аутрич среди секс-работниц, Р. Монтгомери, «СПИД инфосвязь», Москва, 2003 г.
Аутрич для коммерческих секс-работниц. Методические рекомендации. РОО «СПИД инфосвязь». Москва, 2004.
Особенности диагностики, лечения и профилактики ВИЧ-инфекций и инфекций передающихся половым путем у лиц, оказывающих сексуальные услуги за плату. Руководство для доверенных врачей в программах профилактики. РОО «СПИД инфосвязь», 2006.
Модуль семинара «Организация аутрич-работы среди женщин, вовлеченных в секс-бизнес» для сотрудников проектов неправительственных и государственных организаций. «СПИД Фонд Восток-Запад», Алматы, 2006.
Как сделать секс-работу безопасной. Сеть проектов по секс-работе, 1997 г. Перевод и адаптация – МБФ «Международный Альянс по ВИЧ/СПИД в Украине», 2008.
Проблемы секс-бизнеса в контексте общественного здравоохранения. Сборник статей, «СПИД Фонд Восток-Запад», Киев, 2009.
СПИД и сексуальные отношения между мужчинами. Технический обзор. ЮНЭЙДС, май, 2000.
Краткое заявление по вопросам политики: ВИЧ и сексуальные отношения между мужчинами. ЮНЭЙДС, август, 2006.
ВИЧ и мужчины, имеющие половые контакты с мужчинами в Азии и Тихоокеанском регионе. ЮНЭЙДС, сентябрь, 2006.
Медицинские потребности и проблемы мужчин, имеющих сексуальные отношения с мужчинами. «СПИД Фонд Восток-Запад», Киев, 2006.
Социальная работа с людьми, практикующими однополые сексуальные отношения: Теория. Методики. Лучшие практики. Международный Альянс по ВИЧ/СПИД в Украине, Киев, 2009.
Перспективы внедрения принципов общественного здравоохранения в профилактику и лечение инфекций, передаваемых половым путем, в странах Восточной Европы и Центральной Азии. Отчет о совещании ВОЗ. Берлин, Германия, 11–13 октября 2001 г.
Глобальная стратегия профилактики инфекций, передаваемых половым путем, и борьбы с ними, 2006-2015 гг. ВОЗ, 2007.
Практическое руководство по профилактике и лечению инфекций, передаваемых половым путем. Американский международный союз здравоохранения. Одесса, 2002.
Руководство по социальному сопровождению с целью профилактики ВИЧ-инфекции. CDC, сентябрь 1997 г.
Рекомендации по организации программ социального сопровождения для уязвимых групп. Практическое пособие для социальных работников. «СПИД Фонд Восток-Запад», Алматы, 2007.
Социальное сопровождение в области ВИЧ-инфекции: стандарты предоставления услуг. «СПИД Фонд Восток-Запад», Москва, 2007.
Сборник рекомендаций по социальному сопровождению ВИЧ-инфицированных. Американский Международный Союз Здравоохранения. Москва, 2008.
Снижение стигмы и дискриминации в связи с ВИЧ: важная часть национальных программ по СПИД. Материал для национальных участников мер в ответ на ВИЧ. ЮНЭЙДС, 2008.
Стигма, дискриминация и нарушения прав человека в связи с ВИЧ. Тематические исследования успешных программ. ЮНЭЙДС, 2005.
Стигма и дискриминация в связи с ВИЧ-инфекцией. Концептуальная основа и основополагающие принципы деятельности. ЮНЭЙДС, 2002 – 2003.
Декларация принципов толерантности. Утверждена резолюцией 5.61 Генеральной конференции ЮНЕСКО от 16 ноября 1995 г.
Источник: Дж. Бартлетт, Дж. Галлант, П. Фам «Клинические аспекты ВИЧ-инфекции». 2012. М.: Р. Валент, 2012.
43. Источник: ВИЧ-инфекция: клиника, диагностика, лечение и профилактика. Учебное пособие для иностранных студентов, обучающихся по медицинским специальностям высшего профессионального образования. М.: Р. Валент. 2010.
Перельман М.И., Богадельникова И.В. Фтизиатрия. Учебная литература для студентов мед. ВУЗов, Москва, 2010.
Перельман М.И. Аударған проф. Т.Ә. Момынов., Фтизиатрия, Жоғарғы медицина оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық, Алматы, 2012.
Руководство по контролю над туберкулезом в Республике Казахстан под ред. Исмаилова Ш.Ш., Алматы, 2010.
Методические рекомендации по мониторингу и оценке противотуберкулезных мероприятий в Республике Казахстан под ред Исмаилова Ш.Ш., Алматы, 2010
Муминов Т.А. Туберкулез легких и его дифференциальная диагностика (клинико-рентгенологический атлас). 2 тома. Алматы, 2012.
Рекомендации ВОЗ по лечению туберкулеза. Женева, 2006.
Сборник приказов МЗ РК № 131, № 218, № 404. Приложения (1-8). Астана, 2011.
Роль сети ПМСП в контроле над туберкулезом.Методические рекомендации, Алматы, 2008.
Методические рекомендации по использованию учетно-отчетной документации в противотуберкулезной программе Республики Казахстан, Алматы, 2008.
Фтизиатрия. Национальное руководство под ред. М.И. Перельмана. М., 2007.
Левашов Ю.Н. с соавт. Руководство по легочному и внелегочному туберкулезу. М., 2006.
Браженко О.Н., Браженко О.В. М. Фтизиопульмонология, 2006.
Свистунова А.С., Чернеховская Н.Е., Чуканов В.И. Туберкулез и внутренние болезни, М., 2005.
Сумин Г.О. Неотложные состояния, М., 2005.
Король О.И., Лозовской М.Э. Туберкулез у детей и подростков. – М., 2005
Худзик Л.Б. с соавт. Туберкулез у детей и подростков. М., 2004.
Лечение туберкулеза: Руководящие принципы для национальных программ. Женева: ВОЗ, 2006
Руководство по лечению туберкулеза с множественной лекарственной устойчивостью. Международное издание «Партнеры во имя здоровья». США, 2003
Организация борьбы с туберкулезом. Руководство по выполнению основного минимума стандартов, 2003.
Васильев А.В. Внелегочный туберкулез. Руководство для врачей. Санкт-Петербург, 2003. 568 с.
Исмаилов Ш.Ш. Диагностика, лечение и мониторинг полирезистентного туберкулеза в режиме «DOTS-плюс». Методические рекомендации. Алматы, 2002.
Ридер Г.Л. Эпидемиологические основы борьбы с туберкулезом, 2001.
Хоменко А.Г. Туберкулез. М., 1996.
Рабухин А.Е. Туберкулез органов дыхания у взрослых. М., 1976.
Помельцов К.В. Рентгенологическая диагностика туберкулеза легких. М., 1971.
Журналы «Проблемы туберкулеза и болезней легких», «Фтизиопульмонология».
Статистические обзоры по туберкулезу (2005 – 2012 гг.).
71. К. Томан. Туберкулез: Выявление и химиотерапия. 2004 (англ).