Парентеральды вг объектілердің әдістері және дезинфекцияның құралдары ескертуде сипатталған.

Медициналық қызметкерлердің арасында кәсіптік жұғу қауіпі http://dent-lux.kz/uploads/posts/2012-04/1334997114_5.jpghttp://dent-lux.kz/uploads/posts/2012-04/1334997204_6.jpghttp://dent-lux.kz/uploads/posts/2012-04/1334997155_7.jpg

Ерекше манипуляцияларды және науқастармен байланысқан инвазивті қатынастарды істейтін медициналық қызметкерлердің арасында парентеральды инфекциялармен кәсіптік жұғу қауіпі 0,5 – 1%. Оларға жатады: хирургтар, акушерлер, стоматологтар, зертханалық қызметтің қызметкерлері. Қан құю кезде жұғу қауіпі 100%.

Жыл сайын қан инфекция қоздырғыштарды мың медициналық қызметкерлер жұқтырады.

Қорғау құралдарды қолдану. Науқастын биологиялық сұйықтармен әр қайсы қатыныстарда кәсіптік жұғуын жою үшін қорғау құралдарды қолдану керек.

• Науқастын шырышты қабаттармен, зақымдалған терімен және биологиялық сұйықтармен қатынаста болғанда қолғаптарды кию керек.

• Егер рәсімді жүргізген кезде қан немесе биологиялық сұйықтар шашыраса, онда бетің, көздердің және ауыз қуысындағы шырышты қабаттарын қорғау үшін жұмыс істегенде арнайы экрандарды немесе көзілдіріктерді кию керек.

• Қаннан және биологиялық сұйықтардан персоналдын киімін және терін қорғау үшін хирургиялық халаттарды, су болмайтын фартуктерді, жеңқаптарды кию керек

Дезинфекция. Нормативті құжаттар бойынша қан және биологиялық сұйықтар аралас медициналық құралдарға, ыдыс-аяқтарға, төсек жапқыштарға дезинфекция жүргізу керек.

Нұсқаулар. Аппаты жағдайларда жедел алдын алу шараларды жүргізу бойынша ір жұмыс орнында нұсқамалық-әдістік құжаттар (аппаты жағдайларды тіркеу журналы) болу керек .

Медициналық көмек көрсетуінде, науқастарға қызмет ұсынған кезде және биоматериалдармен жұмыс істегенде қан арқылы жұғатын инфекциялардын алдын алу шаралары Шанышқылы және кесетін құралдармен (инелермен, скальпельмен, қайшылармен және басқалармен) манипуляциларды жүргізген кезде сақтық шараларды сақтау керек; қауіпсіз технологияларды қолдану керек. Кәсіптік қатынастарды жою үшін қанмен және биологиялық сұйықтармен жұмыс істеген кезде жеке қорғау құралдарды (хирургиялық халаттарды, қолғаптарды, бетперделерді, қорғау көзәйнектерді, кішкентай қалқандарды, жеңқаптарды, фартуктерді, бахилдарды) қолдану керек. Қолдағы жаралармен, экссудативті тер зақымдануымен, сулы дерматиттермен медициналық қызметкерлер жұмыстан босатылады және науқастарға көмек көрсетуге, олардын күту құралдармен жұмыс істеуге рұқсат жоқ. Қан және биологиялық сұйықтарды алған кезде жарақат болмау үшін сынық шеттермен шыны заттарды қолдануға болмайды. Тамырдан екі жақты инемен, ине ұстауғышпен қанды вакутейнерге алуға болмайды. Қан және сарысу алу бойынша барлық манипуляцилар резінке грушамен, автоматты пипеткалармен, дозаторлармен орындалу керек. Қанмен, биологиялық сұйықтармен, тіндермен, мүшенің бөлшіктермен әр қайсы сыйымдылықтар алған жерде резінке немесе пластмасс пробкалармен қатты жабылып контейнерге салыну керек. Емдеу ауруханаларда қан және басқа биоматериалдар контейнерге, бикстерге немесе пеналдарға (олдардын астына төрт қабатты құрғақ салфетканы салу керек) салынған штативтарда тасымалдайды (егер ыдыс сынса немесе төңкерілсе). Мекемелерден алыс орналасқан зертханаларға емдік мекемелерден қан және биоматериалдар контейнерде (бикстерде, пеналдарда) тасымалдану керек, тасымалдау кезінде өз еркінмен қақпақшыларды ашуға болмайды (құлып, пломбировка қойылады). Операция кезінде «бейтарап орын» әдісі қолдану қажет.

• Медициналық көмек көрсетуінде науқастын биологиялық сұйықтармен әр қайсы медперсоналдын терінің, шырышты қабаттарының зақымдануы АИВ немесе басқа жұқпалы аурулардын қоздырғыштары бар материалдармен қатынас ретінде саналады.

Қауіп реципиентке тиетін қандағы вирустік бөлшектердің концентрациядан, қан мөлшерден, қанмен кәсіптік қатынастардын жиілігітен және түрлерден, халық арасында ауру таралуынан байланысты.

Медициналық қызметкерлер өткір құралдармен жұмыс істегенде қанмен қатынас әртүрлі кезеңдерде болу мүмкін: тікелей жұмыс істегенде, жұмыс біткеннен кейін, кәдеге жаратқан кезде.

Жедел көмек көсеткенде, талдау үшін қан алған кезде, әсіресе күндіз медициналық қызмет көрсетуінде және манипуляция жүрген кезде қанмен қатынас оқиғалардын саны көбейеді. Осындай кезде қосымша сақтық шаралар сақтау қажет.

Зертхана қызметінің қызметкерлер үшін ұсынылатын құралдардан келесілер қауіп білдіреді: скарификаторлар, қан алу және тамыр арқылы дәрілерді құю үшін инелер.

Іші бос ине жұмсақ тіндерге терең тисе онда АИВ таралу қауіпі 0,4% жуық болады.

Инфицирленген қан инфекциялардын таралуы тек зақымдалған терімен немесе шырышты қабаттармен қатынас болған кезде мүмкін.

Егер зақымдалмаған терімен қатынас болса онда инфицирленуі аз мөлшерде болу мүмкін (қауіп 0,05% жуық болу мүмкін).

АИВ-пен кездейсоқ қатынас болғаннан кейін көмек көрсету – қатынастан кейін алдын алу (ҚКА). (Қатынастан кейін алдын алу бойынша Европалық аймақтар үшін ДДҰ клиникалық хаттамасы, 2006 жыл).

Бірінші көмек

АИВ-пен мүмкінді қатынастан кейін бірінші көмек – қатынастан кейін шұғыл қолданылатын іс-әрекеттер. Олардын мақсаты – инфицирленген биологиялық сұйықтармен (әсіресе қанмен) және тіндермен қатынастын уақытын қысқарту және жұғу қауіпін төмендету үшін жараны дұрыс емдеп-тұмдау керек.

Инемен немесе басқа өткір құралмен жарақатталса онда іс-әрекеттердін тізімі келесі.

1. Жарақатанған орынды сабынмен жуу.

2. Қан еркін жарақаттан ағу үшін жарақатты ағымды судын астында ұстау керек (бірнеше минут ұстау керек немесе қан қую тоқтамағанша).

3. Егер ағымды су болмаса онда жарақаттанған орынды дезинфицирленген гельмен немесе қол жууға арналған ерітіндімен өндеу.

Қатты әсер ететін құралдарды қолданбау керек: спирт, ағартатын сұйықтар және йод, олар жарақат қабығының тітіркену мүмкін және жарақат жағдайын нашарлау мүмкін.

Жарақаттанған орынды сығуға немесе ұқалауға болмайды.

Шаншудан кейін жарақаттан қанды соруға болмайды.

Қан немесе басқа биологиялық сұйықтар шашыраған кезде іс-әрекеттердің тізімі келесі.

Жарақатталмаған теріге шашыру

1. Кір орынды тез жуу.

2. Ағымды су болмаса гельмен немесе қол жууға арналған ерітіндімен өндеу.

Қатты әсер ететін құралдарды қолданбау керек: спирт, ағартатын сұйықтар және йод, олар жарақат қабығының тітіркену мүмкін және жарақат жағдайын нашарлау мүмкін.

Күшсіз құралдарды қолдануға болмайды, мысалы 2 – 4% хлоргексидин глюконат ерітіндісі.

Жарақаттанған орынды сығуға немесе ұқалауға болмайды.

Байлауышты тағуға болмайды.

Көздерге шашыраса

1. Көзді сумен немесе физиологиялық ерітіндімен жуу керек. Басынды шалқайып отырып, әріптесті көзге суды немесе физиологиялық ерітіндіні қуюды сұрау керек, өйткені су немесе физиологиялық ерітінді ағып тұру керек және қабақтардын астына су барып тұру керек, ол үшін уақыт сайын оларды тарту керек.

2. Тазарту кезінде қыстырма линзаларды шешпеу керек, олар қорғау кедергіні құрады. Көздерді тазарғанан кейін қыстырма линзаларды шешіп өндеу керек; солан кейін олар қауіпсіз болып саналады және болашақта қолдануға болады.

Көздерді сабынмен немесе дезинфицирленген ерітіндімен тазалауға болмайды.

Ауызға шашыраса

1. Ауызға түскен сұйықты тез түкіріп тастау керек.

2. Ауызды жақсылап тұрып сумен немесе физиологиялық ерітіндімен шайқау керек және тағы түкіріп тастау керек.

3. Шайқауды бірнеше рет қайталау керек.

Тазарту үшін сабынды немесе дезинфицирленген ерітіндіні қолдануға бомайды.