- •Лекция тезистерi және оларға дайындалуға арналған әдiстемелiк нұсқаулар
- •1.Тақырып: Казақстан Республикасы қылмыстық құқығының түсiнiгi, мiндеттерi, жүйесi, қайнар көздерi және қағидаттары
- •1.Қазакстанның қылмыстық құқығының түсінігі, міндеттері және жүйесі.
- •2.Қазақстанның қылмыстық құқығының қайнар көзі.
- •3. Қазақстанның қылмыстық құқығының қағидаттары.
- •2 Тақырып: Қылмыстық заң
- •1.Қылмыстық заңның түсінігі және оның маңызы.
- •2. Қылмыстық заңның құрылымы.
- •3.Қылмыстық заңның кеңістіктегі күші.
- •4. Қылмыстық заңның мезгілдегі күші.
- •3 Тақырып: Қылмыстың ұғымы
- •1.Қылмыстың ұғымы және белгілері.
- •2. Қылмыс санаттары.
- •4 Тақырып: Қылмыстық жауаптылық және оның негiздерi. Қылмыс құрамы
- •1.Қылмыстық жауаптылықтың түсінігі.
- •2. Кылмыстык жауаптылықтың негіздері.
- •3.Қылмыс құрамының түсінігі және оның мәні.
- •4. Қылмыс құрамының элементтерi мен белгiлерi.
- •2. Қылмыстың объектiлерiнiң түрлерi.
- •6 Тақырып: Қылмыстың объективтiк жағы
- •1. Қылмыстың объектiвтік жағының түсінігі.
- •1.Қылмыстың объектiвтік жағының түсінігi
- •2.Қылмыстың объективтiк жағының түрлерi.
- •4.Қоғамдық қауiптi салдардың/зардаптың/ түсiнiгi.
- •6.Қылмыс құрамының объективтiк жағының факультативтiк белгiлерi.
- •7 Тақырып: Қылмыстың субъектiсi
- •1. Қылмыс субъектiсiнiң түсiнiгi.
- •2. Есi дұрыстық – қылмыстық жауаптылықтың шарты. Есi дұрыстықтың түсiнiгi.
- •3. Жасқа толу – қылмыс субъектiсi белгiлерiнiң бiрi.
- •4. Қылмыстың арнаулы субъектiсi.
- •8 Тақырып: Қылмыстың субъктивтiк жағы
- •2. Кiнәнiң түсiнiгi және нысандары.
- •3. Қасақаналық және оның түрлерi.
- •4. Абайсыздық және оның түрлерi.
- •5. Қылмыстық ниет және мақсат.
- •6. Кiнәнiң қосарланған (аралас) нысаны.
- •9 Тақырып: Iс-әрекеттiң қылмыс екенiн жоятын мән-жайлар
- •2. Қажеттi қорғану.
- •3. Қол сұғушылық жасаған адамды ұстау кезiнде зиян келтiру.
- •4. Аса (мәжбүрлi) қажеттiлiк.
- •5. Орынды тәуекел ету.
- •6. Күштеп немесе психикалық мәжбүрлеу.
- •7. Бұйрықты немесе өкiмдi орындау.
- •10 Тақырып: Қылмыс iстеу сатылары
- •1. Қылмыс iстеу сатыларының түсiнiгi, түрлерi және оның мәнi.
- •2. Қылмыс iстеуге дайындалу.
- •3. Қылмыс iстеуге оқталу.
- •4. Аяқталған қылмыс.
- •5. Қылмыс iстеуден өз еркiмен бас тарту.
- •11 Тақырып: Қылмысқа қатысу
- •2. Қылмысқа қатысушылардың түрлерi.
- •3. Қылмысқа қатысудың нысандары.
- •12 Тақырып: Қылмыстардың көптiгi
- •1.Қылмыстардың көптiгiнiң түсiнiгi және олардың жекелеген қылмыстардан айырмашылығы.
- •2. Қылмыстың бiрнеше мәрте жасалуы.
- •3. Қылмыстардың жиынтығы.
- •4. Қылмыстардың қайталануы.
- •Тақырып бойынша қайталау-пысықтау сұрақтары:
- •4.Көп қылмысты бірқатар актілерден құралатын жеке қылмыстардан,ұзара созылған және созылмалы қылмыстардан ажырату.
- •13 Тақырып: Жазаның түсiнiгi және мақсаттары
- •1. Жазаның түсiнiгi.
- •14 Тақырып: Жазаның жүйесi мен түрлерi Мақсаты: Жазаның жүйесi мен түрлерiн студенттерге түсіндіру
- •15 Тақырып: Жаза тағайындау
- •2. Жаза тағайындаудың жалпы негiздерi.
- •3. Қылмыстардың жиынтығы бойынша жаза тағайындау.
- •4. Үкiмдердiң жиынтығы бойынша жаза тағайындау.
- •5. Белгiлi бiр қылмыс үшiн көзделген жазадан гөрi неғұрлым жеңiл жаза тағайындау.
- •6. Аяқталмаған қылмыс үшiн, қатысып жасалған қылмыс үшiн және қылмыстардың қайталануы жағдайында жаза тағайындау.
- •7. Шартты түрде соттаудың түсiнiгi.
- •16 Тақырып: Қылмыстық жауаптылықтан босату
- •2. Шын өкiнуiне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату.
- •3.Қажеттi қорғану шегiнен асқан кезде қылмыстық жауаптылықтан босату.
- •5. Жағдайдың өзгеруiне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату.
- •6. Ескiру мерзiмiнiң өтуiне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату.
- •7.Рақымшылық жасау актiсi негiзiнде қылмыстық жауаптылықтан босату.
- •17 Тақырып: Қылмыстық жазадан босату
- •1.Қылмыстық жазадан босатудың түсiнiгi.
- •2. Жазаны өтеуден мерзiмiнен бұрын шартты түрде босату.
- •3. Жазанның өтелмеген бөлiгiн неғұрлым жеңiл жаза түрiмен ауыстыру.
- •4. Ауруға шалдығуына байланысты жазадан босату.
- •5. Айыптау өтуiне байланысты жазаны өтеуден босату. Үкiмiнiң ескiру мерзiмiнiң
- •6. Ескiру мерзiмiнiң өтуiне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату.
- •7. Сотталғандықтан арылу және жою.
- •18 Тақырып: Кәмелетке толмағандардың қылмыстық жауаптылығы
- •1. Кәмелетке толмағандардың қылмыстық жауаптылығының жалпы мәселелерi.
- •Кәмелетке толмағандардың жас ерекшеліктерін ескере отырып оларға жаза тағайындау барысында ең алдымен тәрбиелік әсері бар мәжбүрлеу шараларын қолданады.
- •3. Кәмелетке толмағандарды жазадан босату және оларға тәрбиелiк әсерi бар мәжбүрлеу шараларын қолдану.
- •19 Тақырып: Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шаралары
- •1. Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларының түсiнiгi және оларды қолдану негiздерi мен мақсаттары
- •2. Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларының түрлерi.
- •3. Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын ұзарту, өзгерту және тоқтату.
2. Қылмысқа қатысушылардың түрлерi.
Қазақстан Республикасының Қылмыстық заңдары қылмысқа қатысушылардың 4 түрін ажыратады: орындаушы, ұйымдастырушы, айдап салушы және көмектесуші. Қатысушыларды бұлайша жіктеудің негізінде қылмыстың жасалу барысындағы қылмысқа қатысушылардың әрқайсысының қатысу дәрежесі мен сипаты сияқты объективті шарт жатыр.
Қылмысты тікелей жасаған немесе оны жасауға басқа тұлғалармен (бірлесіп орындаушылармен) бірге тікелей қатысқан, сондай-ақ, жас ерекшелігіне, ақыл-есінің дұрыс еместігіне және де қылмыстық заңдарда қарастырылған басқа да жағдайларға байланысты қылмыстық жауапқа тартуға болмайтын тұлғаларды пайдалану арқылы, сол сияқты, әрекетті абайсыздықтан жасаған тұлғаларды пайдалану арқылы қылмыс жасаған адам орындаушы деп танылады.
Қылмыс жасауды ұйымдастырған немесе оның орындалуына басшылық еткен, сол сияқты ұйымдасқан қылмыстық топ немесе қылмыстық қауымдастық (қылмыстық ұйым) құрған не оларға басшылық жасаған тұлға ұйымдастырушы деп танылады.
Басқа тұлғаны сөз байласу, сатып алу, қорқыту арқылы немесе басқа тәсілмен қылмыс жасауға көндірген тұлға айдап салушы деп танылады.
Қылмыстың жасалуына жәрдемдесіп қолдау көрсеткен тұлға, сол сияқты қылмыскерді, каруды немесе қылмыс жасаудың өзге құралдарын, қылмыстың ізін не қылмыстық жолмен табылған заттарды жасыруға күні бұрын уәде берген тұлға, сондай-ақ, осындай заттарды сатып алуға немесе өткізуге күні бұрын уәде берген тұлға көмектесуші деп танылады.
3. Қылмысқа қатысудың нысандары.
ҚК-тің 31-бабы адамдар тобының қылмысқа бірлесіп қатысуының төмендегідей төрт нысанын ажыратады.
Бірінші нысан қылмысты алдын-ала сөз байласпай бірлесіп орындаушылық.
Адамдар тобының алдын-ала сөз байласу арқылы қылмыс жасауы — бірлесіп қатысудың екінші. нысаны болып табылады. Бірлесіп қатысудың бүл түрінің бірінші түрден айырмашылығы— бүған бірге орындаушылық та, топтағы орындаушылар мен ұйымдастырушылар да, айдап салушылар да және көмектесушілер де кіруі мүмкін.
Ұйымдасқан топ болып қылмыс жасау — бірлесіп қатысудың үшінші нысаны болып табылады. Бірлесіп қатысудың бұл түрінін, ерекшелігі — мұндай топқа қатысушылардың арасындағы өзара байланыстың тұракты сипатта болуға тиіс екендігінде.
Төртінші нысаны және ең кауіпті түрі - қылмыстық қауымдастықта/сыбайластықта (кылмыстық ұйым) қылмыстар жасау болып табылады. Бұл түрдің қажетті белгілері:
а) топтың беріктігі;
ә) топты құрудың мақсаты — ауыр және аса ауыр қылмыстар жасау болып табылатындығы.
Тақырып бойынша қайталау-пысықтау сұрақтары:
Қылмысқа қатысу ұғымы.
Қатысушылардың түрлерi,олардың бөліну критерийлері.
Қылмысқа қатысудың нысандары.
4 Қылмысқа қатысушының шектен шығушылығы.
12 Тақырып: Қылмыстардың көптiгi
Мақсаты: көп қылмыстардың ұғымын, әлеуметті және заңдылық сипаттамасын, түрлерін түсіндіру, көп қылмыстың жекелеген қылмыстардан айырмашылығын білу
Жоспары:
Қылмыстардың көптiгiнiң түсiнiгi және олардың жекелеген қылмыстардан айырмашылығы.
Қылмыстың бiрнеше мәрте жасалуы.
Қылмыстардың жиынтығы.
Қылмыстардың қайталануы.
Тақырып бойынша дайындалуға ұсынылатын әдебиеттер:
негiзгi: [1,2,3,4] қосымша: [5,6,7,8,9,10]