Пәннің құрылымы мен мазмұны

Апта

Тақырыптың аталуы

Сағат саны

Бағасы

1

1 дәріс. Кіріспе. Төменгімолекулалық биологиялық қосылыстар. Түрлері, топтастыруы, негізгі кластары. Химиялық байланыстар.

2

0

1 зертханалық сабақ. Зерханада жұмыс жасау жалпы ережелері. Техника қаупсіздігі және химиялық лабораторияда сақтық шаралары. Көмірсутектердің топтастыруы мен номенклатурасы

1

5

2

2 дәріс. Табиғи биологиялық алифатты қосылыстар Топтастыруы, құрылымы, қасиеттері.

2

0

2 зертханалық сабақ. Көмірсутектердің бром суымен әсерлесуі. КМnO₄ ерітіндісінің көмірсутектерге әсері. Бензол гомологтарының бүйір тізбектерінің тотығуы.

1

5

3

3 дәріс. Карбоциклды қосылыстар: құрылысы, қасиеттері. Табиғи карбоциклды қосылыстар.

2

0

3 зертханалық сабақ. Спирттер мен фенолдың суда ерігіштігі. Спирттер мен фенолдардың индика-торларға қатысы. Глицериннің мыс гидрооксидімен (2) сілтілік ортада әрекеттесуі. Этил спиртінің тотығуы.

1

5

1. СӨЖ (ауызша, конспект):

1. Химиялық байланыстар;

2. Органикалық қосылыстардың номенклатурасы;

3. Табиғи қосылыстардың биохимиялық классификациясы;

4. Гибридтелу, түрлері;

5. Органикалық қосылыстардың жіктелуі:

6. Табиғи биологиялық алифатты қосылыстар жіктелуі, құрылымы, қасиеттері.

10

4

4 дәріс. Гетероциклды қосылыстар. Жалпы сипаттамасы. Биологиялық манызды гетероциклды қосылыстар.

2

0

4 зертханалық сабақ. Фенолды темір хлоридімен түрлі түсті реакциясы. Этил спиртті алу. Натрий фенолятты алу және НСl әсерінен оның ыдырауы.

1

5

2. СӨЖ (ауызша, конспект):

1. Алифатты қосылыстар;

2. Алкандар, құрылысы, қасиеттері.

3. Реагенттердің түрлері.

4. Алкендер, алкиндер, құрылысы, қасиеттері;

5. Алифатты қосылыстардың табиғатта таралуы және қолдану аймақтары;

6. Реакциялардың түрлері.

10

5

5 дәріс. Монофункционалды табиғи қосылыстар. Гидроксил тобы бар қосылыстар. Түрлері, қасиеттері. Спирттер, енолдар.

2

0

5 зертханалық сабақ. Формальдегидтің мыс гидроксидімен (2) тотығуы. Ацетоннан иодоформ алу. Ацетонға Na нитропрусидімен түрлі-түсті реакция

1

5

3. СӨЖ (ауызша, конспект):

1. Алициклды қосылыстар. Құрылымы, қасиеттері.

2. Табиғи ароматы қосылыстар. Хюккель ережесі.

3. Циклды қосылыстардың арасында неге цикло-пропанның реакцияға қабилеті жоғары ?

4. Не себептен циклопентан мен циклогексан ең тұрақты заттар болып табылады?

5. Ароматты қосылыстар, қасиеттері. Хюккель ережесі.

6. Табиғи алициклды қосылыстар. Не себептен октатетрадиен ароматты заттардың тобына жатпайды, ал фуран, тиофен жəне пиррол ароматы заттарға тəң қасиеттерге ие. Құрылымдық формуларын келтірініздер.

10

6

6. дәріс. Фенолдар. Табиғи фенолдар. Түрлері, қасиеттері, биологиялық қызметі.

2

0

6 зертханалық сабақ. Карбон қышқылдарының диссоциациясы, тотықтырғыштарға тұрақтылығы. Қымыздық қышқылының қыздыру нәтижесінде ыдырауы. Карбон қышқылдарының алу Сірке-этил эфирін алу (этилацетат).

1

5

4. СӨЖ (реферат):

Реферат тақырыптары:

1. Табиғаттағы алифатты қосылыстар.

2. Табиғи карбоциклды қосылыстар.

3. Табиғи фенолдар.

4. Биологиялық манызды гетероциклды қосылыстар.

Медицинада қолданатын көмірсутектер.

10

7

6. дәріс. Карбонил тобы бар табиғи қосылыстар. Альдегидтер мен и кетондар, қасиеттері.

2

0

7 зертханалық сабақ.

1

5

1 Аралық бақылау

1

25

8

6. дәріс. Карбон қышқылдар, түрлері қасиеттері, түындылары. Тірі ағзада атқарын қызметі, таралуы.

2

0

8 зертханалық сабақ. Сүт қышқылына сапалық реакция (Уффельман реакциясы. Күкірт қышқылы-ның әсерінен сүт қышқылының ыдырауы. Ацетилса-лицил қышқылындағы фенол гидроксилінің болмайтындығы дәлел және оның гидролизі.

1

5

9

9 дәріс. Гетерофункционалды қосылыстар. Оксиқышқылдар. Қасиеттері, тірі ағзада атқаратын қызметі

2

0

9 зертханалық сабақ. Сілтілік ортада глюкоза мен мыс гидроксидінің (2) әрекеттесу. Сілтілік ортада мыс гидроксидінің - Cu(OH)₂ тотықсыздануы (Троммер реакциясы). Фелинг реакциясы. Тұз қышқылының фруктозаға әсері (Селиванов реакциясы).

1

5

5. СӨЖ. (ауызша):

1. Бренстед бойынша органикалық заттардың қышқылдығы мен негіздігі.

2. Монофункционалды қосылыстар, топтастыруы.

3. Реакциялық орталығы.

4. Карбон қышқылдыр, табиғатта таралуы. Спирттер, енолдар, табиғатта таралуы, биологиялық қызметі.

5

10

10 дәріс. Аминқышқылдар. Құрылымы, қасиеттері, биологиялық қызметі.

2

0

10 зертханалық сабақ. Дисахаридтердің тотықсыздырғыш қасиеттерін зерттеу, Селиванов реакциясы. Сахарозаның қышқылдық гидролизі. Дисахаридтердің гидроксил топтарын анықтау.

1

5

11

11 дәріс. Биологиялық белсенді пептидтер. Глута-тион. Окситоцин. Вазопрессин. Нейропептидтер. Құрылымы, биологиялық қызметі.

11 зертханалық сабақ. Крахмалға йодпен түрлі-түсті реакция (йодкрахмал реакциясы). Көмірсуларға  -нафтолмен реакциясы (Молиш реакциясы). Крахмалдың қышқылдық гидролизі.

1

5

6. СӨЖ. (ауызша):

1. Фенолдар, қасиеттері, туындылары. Табиғи фенолды заттар.

2. Табиғи пигменттер - фенолдар.

3. Хиноидты қосылыстар.

4. О-гетероциклды пигменттер, табиғатта таралуы, өсімдіктіктердің түстері.

5. Флавоноидтардың , өсімдіктердің түстері.

10

12

12 дәріс. Оксиальдегидтер мен оксикетондар. Қасиеттері, ағзада атқаратын қызметі.

2

0

12 зертханалық сабақ. Майлардығы қанықпаған май қышқылдарын анықтау. Антипирин мен амидопириннің азотты қышқылымен реакциясы.

Несеп қышқылын анықтау (мурексид пробасы).

1

5

13

13 дәріс. Таутомерия. Таутомерияның түрлері. Табиғи заттардың таутомерлы изомерлері

2

0

13 зертханалық сабақ. Метиламинді алу жолдары және оның қасиеттерін зерттеу. Анилин тұздарының түзілуі. Триброманилинді алу. Несепнәрдің гидролизі. Несепнәрдің азот қышқылының әсерінен ыдырауы

1

5

7. СӨЖ (конспект):

1. Полиоксиальдегидтер жəне полиоксикетондар, биологиялық манызы.

2. Моносахаридтердің стереоизомериясы, стереоизомерлердің түрлері, табиғата таралуы.

3. Моносахаридтердің туындылары, олардың биологиялық қызметі.

4. Стереоизомерия, стереоизомерлердің табиғата таралуы.

10

14

14 дәріс. Алкалоидтар. Топтастытуы. Табиғатта таралуы. Құрылымы, қасиеттері, биологиялық қызметі.

2

0

14 зертханалық сабақ. Несепнәрден биуреттің түзілуі. Нингидрин реакциясы. Ксантопротеин реакциясы.

1

5

8. СӨЖ (реферат немесе презентация):

тақырыптары:

1. Диагностикада көмірсутектердің туындыларын пайдалану (альдегидтер, кетондар).

2. Фенолды заттар – табиғи пигменттер.

3. Окситоцин жəне вазопрессин, құрылымы, ағзада атқаратын қызметі

4. Биологиялық активті пептидтер. Нейропептидтер, биологиялық қызметі.

5. Глутатион. Құрылымы, қасиеттері, биологиялық қызметі.

6. Пептидті токсиндер.

7. Антибиотиктер.

8. Алкалоидтер.

9. Хинин, құрылымы, стереоизомерлері биологиялық белсенділігі.

10. Цефалоспориндер. Құрылымы, қасиеттері, биологиялық белсенділігі.

11. Инсулин. Құрылысы, қасиеттері, биологиялық белсенділігі.

12. Кальцитонин. Құрылымы, қасиеттері, биологиялық белсенділігі.

13. Никотин. Құрылымы, қасиеттері, биологиялық манызы.

14. Табиғи заттардың биологиялық белсенділігі мен құрылымының өзара байланысы.

10

15

15 дәріс. Антибиотики. Классификация, распространение в природе, свойства. Биологическая функция. Связь химической структуры с химическими свойствами.

2

0

15 зертханалық сабақ.

1

5

2 Аралық бақылау

25