41.Қазақстан Республикасының мемлекеттік стандарттары (қрст).

Қазақстан Республикасының мемлекеттік стандарттары салааралық мәні бар және болашақта көп ретті қайта өндірілетін немесе қолданылатын өнімдерге, үрдістерге, қызметтерге, нормалар мен ұйымдастырушылық-әдістемелік және жалпы техникалық сипаттамалы талаптарға зерттелініп құрастырылады.

Мемлекеттік стандарттау объектілеріне келесілер жатады:

• Ұйымдастырушылық- әдістемелік және жалпы техникалық объектілер;

• Ірі қожалықтар комитетін құраушы элементтер;

• Мемлекеттік ғылыми-техникалық объектілер;

• Кен, оның ішінде қолдану өнімдері;

• Ғылым мен техниканың жетістіктері;

• Қазақстан Республикасының ішкі тұрғындар мен өндірістерді қанағаттандыратын өнімдері.

Қазақстан Республикасының мемлекеттік стандарттарына келесілер жатады:

• өнім, үрдіс және қызметтерге қойылатын міндетті талаптар;

• өнім сапасына қойылатын талаптардың бақылау міндетті әдістері;

• бұйымдардың типті конструкциялары мен параметрлік қатарлар;

• өнімнің негізгі пайдалану қасиеттері;

• өнімді шығару, пайдалану техникалық бірлігін қамтамасыз ететін ережелер.

Мемлекеттік стандарттар стандарттау объектілеріне қойылатын талаптардың міндетті түрде орындалуына арналған және онымен қатар ұсынылатын талаптардан тұрады.

42.Қазақстан Республикасының Мемлекеттік технико-экономикалық ақпараттар классификаторы.

Ақпараттар технологиясы дамуымен ақпараттарды топтастыру мен кодирлеу әдістері туралы сұрақ актуалды болды. Қазақстан Республикасының қолданылып жүрген топтастырғыштар қазіргі нарық экономикасы жағдайында тиянақты жетілдіруді керек етеді. Жалпы мемлекеттік топтастырғышсыз ведомствоаралық ақпарат ағыны проблемасын келісіп шешуге болмайды. Топтастырғыш және кодирлеу объектісі ретінде сипаттамалық ақпарат, банк қызметі, сауда және сыртқы экономикалық іс-әрекеттері жатады. Техникалық- экономикалық және тұрмыстық ақпараттарды топтастыру мен кодирлеудің бірыңғай жүйесін (ТКБЖ) құру, жалпы жұмыстарын басқару мен бағыттауды стандарттау, метрология және сертификаттау бойынша комитеті іске асырады. Бұл жүйенің негізгі принциптері, ережелері және талаптары ҚР СТ 5.0-95 «ҚР МСЖ. Техникалық –эконоикалық және тұрмыстық ақпаратты топтастыру және кодирлеудің бірыңғай жүйесі» стандартында берілген.

ТКБЖ-ның бекіту дәрежесі мен қолдану саласына байланысты келесі категорияға бөлінеді:

• мемлекеттік - МК;

• салалық - СК;

• ұжым топтастырғышы – ҰК.

Техникалық – экономикалық және тұрмыстық мемлекеттік топтандырғыш Стандарттау, метрология және сертификаттау комитетімен бекітілінеді және тіркеледі. Мысалы ҚРМТ01-99-сабақтар топтандырғышы: Сапалық топтастырғыштар өзіне сәйкес ҚР министрліктерінде ведостваларда бекітіліп тіркеледі. Ұжым топтастырғыштарын мекеме төрағасы бекітеді.

43.Қазақстан Республикасының ұйымдар стандарты және стандарттау бойынша ұсыныстары.

Қазақстан Республикасының «Стандарттау туралы» заңына сәйкес ішінде стандарттау, метрология және сертификаттау саласындағы кеңестер бар ұсыныстар іс-әрекетінің бір түрін ұйымдастыру мен жүзеге асыру тәртібін бекітеді. Ұсыныстардың қарастырылуы, безендірілуі, жазылуына негізгі талаптар Қазақстан Республикасының мемлекеттік стандарттау, метрология және сертификаттау комитеті іске асырады.

44.Мемлекеттік бақылау объектілері. Мемлкеттік бақылауды жүргізетін қызметкерлер. Қазақстан Республикасының стандарттау органдары мен қызметеріне келесілер кіреді:стандарттау органдары мен олардың қызметтері келесілер кіреді: стандарттау органдары мен олардың қызметтері, салалық стандарттау қызметі; стандарттау органдары мен қызметтерінің құқы мен міндеттері мемстандартпен бекітілген, зерттеп дайындалған типті ережелермен анықталады. Қазақстан Республикасындағы Мемлекеттік қадағалау қызметін жүргізілетін қызметкерлерге келесілер жатады:

1. ҚР бас мемлекеттік инспекторы;

2. бас мемлекеттік инспекторының орынбасары;

3. облыс бас мемлекеттік инспекторлары;

4. облыс бас мемлекеттік инспекторының орынбасарлары;

5. мемлекеттік инспекторлар;

Мемлекеттік қадағалау жүргізетін тұлғалар аттестациядан өтуі керек. Тексеруді инспекторлардың өздері немесе солармен құрған комиссия іске асырады.Мемлекеттік қадағалауды жүргізу әдістемелері Қазақстан Республикасының келесі стандарттарында көрсетілген: ҚРСТ 1.16-2000, ҚРСТ 1.20-2001, ҚРСТ1.24-2004 ҚРСТ1.25-2001.

45. Мемлекеттік бақылауды жүргізетін қызметкерлер құқығы. Мемлекеттік бақылауды жүргізетін қызметкерлерге:

1) Мемлекеттік бақылау және қадағалау бойынша Қазақстан Республикасының мемлекеттік бас инспекторы – уәкілетті орган басшысы;

2) Мемлекеттік бақылау және қадағалау бойынша Қазақстан Республикасының мемлекеттік бас инспекторының орынбасарлары – уәкілетті органдар басшыларының орынбасарлары;

3) Мемлекеттік бақылау және қадағалау облыс және қаланың бас инспекторлары – территориальды органдар басшылары;

4) Мемлекеттік бақылау және қадағалау облыс және қаланың бас инспекторларының орынбасарлары – территориальды органдар басшыларының орынбасарлары;

5) Мемлекеттік бақылау және қадағалау мемлекеттік инспекторлары – территориальды органдардың барлық категориялы мамандары;

Ресми нұсқау құқығы мемлекеттік бас инспекторға жатады.

Ресми нұсқаулар пішінің және тәртібін, олардың берілуін уәкілетті орган бекітеді.

Мемлекеттік бақылау және қадағалауды жүргізетін мемлекеттік органның қызметкер жағымен берілген ресми нұсқаулар барлық жеке және заңды тұлғалармен орындалуы міндетті.Техникалық реттеу саласында нормативтік құқықтық актілермен белгіленген талаптардың сақталуын мемлекеттік қадағалау мен бақылауды өкілетті орган, оның аумақтық органдары, ҚР заңына сәйкес мемлекеттік қадағалау мен бақылау жүргізуге өкілетті басқа да мемлекеттік органдар мен олардың лауазымды тұлғалары жүзеге асырады.