- •1. Прадмет вывучэння гісторыі Беларусі ў кантэксце цывілізацыйнага развіцця агульнарускай і еўрапейскай гісторыі.
- •2. Фармацыйны і цывілізацыйны падыходы да вывучэння гісторыі. Перыядызацыя сусветнай гісторыі і гісторыі Беларусі.
- •3. Перыядызацыя сусветнай гісторыі і гісторыі Беларусі.
- •4. Гістарыяграфія гісторыі Беларусі.
- •5. Крыніцы вывучэння гісторыі Беларусі.
- •6. Пачатак рассялення славян на тэрыторыі Беларусі і славянізацыя балтаў. Старажытнаруская народнасць.
- •7. Фарміраванне беларускага этнасу ў XIV – XVIII стст.: эканамічныя, палітычныя і рэлігійныя фактары.
- •8. Беларускі этнас ва ўмовах складвання і развіцця рынкавых адносін у XIX – пачатку хх ст. Фарміраванне беларускай нацыі.
- •9. Паходжанне назвы "Белая Русь" (Беларусь). Саманазвы беларускага этнасу: рускія, русіны, "тутэйшыя", беларусы.
- •10.Зараджэнне і развіццё беларусазнаўства.
- •11. Беларускае нацыянальнае адраджэнне ў пачатку XX ст.
- •12. Асноўныя тэндэнцыі развіцця Еўропы ў Сярэднявеччы.
- •13. Станаўленне ранніх дзяржаўных утварэнняў на ўсходнеславянскіх землях. Кіеўская Русь.
- •14. Першыя дзяржавы-княствы на тэрыторыі Беларусі. Полацкае і Тураўскае княствы.
- •15. Феадальная раздробленасць на тэрыторыі Беларусі (XII - першая палова XIII ст.)
- •16. Утварэнне вкл.
- •17. Асноўныя тэндэнцыі развіцця сусветнай гісторыі ў Новы час.
- •18. Уключэнне беларускіх зямель у склад вкл. Роля ўсходнеславянскіх зямель у працэсе дзяржаўнага будаўніцтва вкл.
- •19. Утварэнне Рэчы Паспалітай.
- •20 Вопрос.
- •21. Эпоха Адраджэння, Рэфармацыя, Асветніцтва на беларускіх землях.
- •22. Крызіс Рэчы Паспалітай і яе падзелы. Уключэнне беларускіх зямель усклад Расійскай імперыі.
- •23.Асноўныя напрамкі палітыкі самадзяржаўя ў Беларусі (апошняя чвэрць XVIII – пачатак XIX ст.).
- •24.Беларускія землі ў перыяд Айчыннай вайны 1812 г.
- •25. Польскае паўстанне 1830-1831 гг. І яго наступствы.
- •26. Паўстанне 1863-1864 гг., яго ўплыў на палітыку ўладаў у Беларусі.
- •27. Адмена прыгоннага права. Рэформы 60-70-х гг. XIX ст. І асаблівасці іх здзяйснення на Беларусі.
- •28. Сацыяльна-эканамічнае развіццё Беларусі ва ўмовах прамысловага перавароту (1861 г. – пачатак хх ст.).
- •29. Сталыпінская аграрная рэформа.
- •30. Узнікненне агульнарасійскіх і беларускіх партый (канец XIX – пачатак XX ст.).
- •31. Рэвалюцыя 1905-1907 гг. І пачатак расійскага парламентарызму.
- •32. Першая сусветная вайна і яе наступствы для Беларусі
- •33. Беларусь у перыяд Лютаўскай рэвалюцыі 1917 г.
- •34. Устанаўленне Савецкай улады ў Беларусі. Першыя рэвалюцыйныя пераўтварэнні.
- •35. Праблемы фарміравання беларускай дзяржаўнасці ў 1917 – 1918 гг. Абвяшчэнне бнр.
- •36. Утварэнне бсср.
- •37. Беларусь у перыяд савецка-польскай вайны.
- •38. Утварэнне ссср. Узбуйненне тэрыторыі бсср у 20-я гг. Хх ст.
- •39.Усталяванне савецкай грамадска-палітычнай сістэмы ў бсср.Дэфармацыі ў грамадска-палітычным жыцці бсср.
- •40. Асаблівасці нэпа ў бсср.
- •41.Індустрыялізацыя і калектывізацыя ў бсср.
- •42.Станаўленне беларускай савецкай культуры. Палітыка беларусізацыі.
- •43.Дасягненні і супярэчнасці развіцця культуры і навукі ў 30-я гг. XX ст.
- •44. Грамадска-палітычнае становішча Заходняй Беларусі ў складзе Польскай дзяржавы (1921 – 1939 гг.).
- •45. Сацыяльна-эканамічнае жыццё Заходняй Беларусі (1921 – 1939 гг.).
- •46. Нацыянальна-культурнае жыццё Заходняй Беларусі (1921 – 1939 гг.).
- •47. Рэвалюцыйны і нацыянальна-вызваленчы рух на заходнебеларускіх землях(1921 – 1939 гг.).
- •48.Пачатак Другой сусветнай вайны. Аб’яднанне беларускага народа ў складзе бсср.
- •49.Пачатак Вялікай Айчыннай вайны.Абарончыя баі на тэрыторыі Беларусі
- •50.Устанаўленне нямецка-фашысцкага акупацыйнага рэжыму і яго мэты. Фашысцкі генацыд народа ў перыяд акупацыі Беларусі
- •51. Баявая дзейнасць беларускіх партызан і падпольшчыкаў у гады Вялікай Айчыннай вайны
- •52. Пачатак вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Аперацыя “Баграціён”
- •53.Вынікі Вялікай Айчыннай вайны для беларускага народа і яго ўклад у Перамогу над фашызмам.Захаванне памяці аб гераізме савецкага народа
- •54.Бсср на міжнароднай арэне ва ўмовах супрацьборства дзвюх сацыяльна-палітычных сістэм пасля Другой сусветнай вайны (1945-1991гг.)
- •55 Вопрос
- •56.Асноўныя тэндэнцыі развіцця эканомікі бссРу1946-1985
- •57.Грамадска-палітычнае жыццё ў сссРіБсср(1945-1985гг.)
- •58. Адукацыя, навука і культура бсср у 1946 – 1991 гг: дасягненні і праблемы
- •59. Палітыка перабудовы (1985 – 1991 гг.) і яе вынікі.
- •60. Абвяшчэнне Рэспублікі Беларусь. Распад ссср і ўтварэнне снд.
- •61. Станаўленне і развіццё палітычнай сістэмы Рэспублікі Беларусь.
- •62. Распрацоўка і рэалізацыя беларускай мадэлі сацыяльна-эканамічнага інавацыйнага развіцця краіны (канец хх – пачатак ххі ст).
- •63. Адукацыя, навука і культура Рэспублікі Беларусь. Узаемаадносіны дзяржавы і царквы, адраджэнне рэлігійна-канфесійнага жыцця.
- •64. Геапалітычнае становішча Рэспублікі Беларусь ва ўмовах сусветных глабалізацыйных працэсаў.
24.Беларускія землі ў перыяд Айчыннай вайны 1812 г.
Ситуация в Беларуси накануне войны была связана с намерением российского императора Александра I возродить ВКЛ под управлением России, чтобы не допустить поддержки французского императора Наполеона Бонапарта помещиками западных губерний. По поручению российского императора был подготовлен проект, получивший название «план Огинского». Один из его создателей Михал Клеофас Огинский с 1802 по 1822 г. проживал в селении Залесье на Сморгонщине, где и написал знаменитый полонез ля минор, который позже получил название «Прощание с Родиной». «План Огинского» предусматривал автономию — широкое внутреннее самоуправление, дававшееся возрожденному ВКЛ, однако он так и не был реализован.
Отношение населения Беларуси к войне 1812 г.: большинство шляхты поддержано Наполеона, т.к. хотела вернуть РП; крестьянство на начальном этапе относилась безразлично, на конечном этапе воевало против французов.
В июне 1812 г. 600-тысячная армия (с войны ушло 20 тысяч) французского императора Наполеона Бонапарта вступила в пределы Российской империи, начав боевые действия на территории Беларуси. 12 июня 1812 г. – французские войска форсируют Неман в районе Ковна вместе с Домиником Радзивиллом (выставил на войну уланский полк за свои деньги). Первоначально французская сторона планировала разгромить русские армии в приграничных боях, обосноваться в Вильно и вынудить Россию пойти на заключение мира. Но этот план не осуществился.
18-20 июня – бой под Клястицами (Я. П. Кульнев)
9-11 июля – бой под Солтановкой (Н. Раевский)
Разбить русские войска на территории Беларуси не удалось. Отступив, они объединились под Смоленском.
В оборонительных боях под Полоцком отличился один из лучших кавалерийских генералов русской армии Яков Кульнев, отряд которого одержал победу над наполеоновскими войсками. Смертельно раненный ядром, генерал перед смертью приказал снять с себя мундир с боевыми наградами, чтобы противник не узнал о такой большой утрате. Под Могилевом значительные силы французской армии сдерживал корпус генерала Николая Раевского. Примером героизма для солдат стал поступок самого генерала, который вместе с двумя несовершеннолетними сыновьями поднял своих воинов в атаку.
Четырехмесячную осаду французских войск выдержал гарнизон Бобруйской крепости, в проектировании и строительстве которой участвовал уроженец Беларуси, капитан российской армии, военный инженер Теодор Нарвут, в дальнейшем историк и археолог. Здесь командующий 2-й российской армией генерал Петр Иванович Багратион обеспечил своим солдатам необходимый отдых.
Осознав, что план молниеносного разгрома российской армии провалился, Наполеон склонялся к мысли закончить боевые действия в Витебске и начать здесь мирные переговоры с Александром I. Однако французская армия могла сохранить свою боеспособность, только двигаясь вперед. А впереди были Бородинская битва в августе 1812 г., захват Москвы и бегство из нее. Руководство российской армией в это время осуществлял фельдмаршал Михаил Илларионович Кутузов. Под его командованием началось изгнание французских захватчиков.
Во время отступления наполеоновской армии осенью 1812 г. боевые действия во второй раз прокатились по белорусской земле. Решающая битва произошла под Борисовом возле деревни Студёнка. Здесь в ноябре 1812 г. при переправе через Березину на другом берегу оказалась только десятая часть «великой армии» Наполеона.
Положение Беларуси во время войны характеризовалось тем, что здесь столкнулись армии двух великих держав. Польская и ополяченная шляхта надеялась на воссоздание Наполеоном Речи Посполитой и Великого Княжества Литовского. Шляхтичи приветствовали приход Наполеона и поступали на службу в его армию. Приказом Наполеона 19 июня было создано Временное правительство ВКЛ, которое занималось прежде всего обеспечением французской армии провизией для солдат, кормом для скота.
Войска русской армии были укомплектованы рекрутами, набранными также из белорусских губерний. Их было значительно больше по сравнению с теми жителями Беларуси, которые находились в составе войск Наполеона.
В начале войны крестьянство Беларуси связывало с приходом Наполеона надежду на освобождение от крепостной зависимости, потому что в соседней Польше личная зависимость крестьян от помещиков была им ликвидирована. Однако Наполеон не пошел на освобождение белорусских крестьян. Бесконечные реквизиции (принудительное изъятие имущества и скота в пользу армии) и грабеж вызвали массовое сопротивление крестьянства, а также городских жителей. В таких условиях в Беларуси развернулось партизанское движение. Особенную активность в борьбе с французскими войсками проявили жители деревни Жарцы под Полоцком (возглавлял Максим Марков). Царским правительством некоторые из них были награждены крестами и медалями.
Война 1812 г. привела к значительному опустошению Беларуси. Погибло большое количество людей, были разрушены многие города и села, почти наполовину сократилось поголовье домашнего скота, уменьшились посевные площади.
Политика российских властей по отношению к жителям белорусских губерний: царь снова при условии присяги на верность даровал шляхте, которая воевала против России, прошение при условии, что каждый шляхтич в течение 2 месяцев возвращается из-за границы; крепостное право сохранялось.