- •1. Прадмет вывучэння гісторыі Беларусі ў кантэксце цывілізацыйнага развіцця агульнарускай і еўрапейскай гісторыі.
- •2. Фармацыйны і цывілізацыйны падыходы да вывучэння гісторыі. Перыядызацыя сусветнай гісторыі і гісторыі Беларусі.
- •3. Перыядызацыя сусветнай гісторыі і гісторыі Беларусі.
- •4. Гістарыяграфія гісторыі Беларусі.
- •5. Крыніцы вывучэння гісторыі Беларусі.
- •6. Пачатак рассялення славян на тэрыторыі Беларусі і славянізацыя балтаў. Старажытнаруская народнасць.
- •7. Фарміраванне беларускага этнасу ў XIV – XVIII стст.: эканамічныя, палітычныя і рэлігійныя фактары.
- •8. Беларускі этнас ва ўмовах складвання і развіцця рынкавых адносін у XIX – пачатку хх ст. Фарміраванне беларускай нацыі.
- •9. Паходжанне назвы "Белая Русь" (Беларусь). Саманазвы беларускага этнасу: рускія, русіны, "тутэйшыя", беларусы.
- •10.Зараджэнне і развіццё беларусазнаўства.
- •11. Беларускае нацыянальнае адраджэнне ў пачатку XX ст.
- •12. Асноўныя тэндэнцыі развіцця Еўропы ў Сярэднявеччы.
- •13. Станаўленне ранніх дзяржаўных утварэнняў на ўсходнеславянскіх землях. Кіеўская Русь.
- •14. Першыя дзяржавы-княствы на тэрыторыі Беларусі. Полацкае і Тураўскае княствы.
- •15. Феадальная раздробленасць на тэрыторыі Беларусі (XII - першая палова XIII ст.)
- •16. Утварэнне вкл.
- •17. Асноўныя тэндэнцыі развіцця сусветнай гісторыі ў Новы час.
- •18. Уключэнне беларускіх зямель у склад вкл. Роля ўсходнеславянскіх зямель у працэсе дзяржаўнага будаўніцтва вкл.
- •19. Утварэнне Рэчы Паспалітай.
- •20 Вопрос.
- •21. Эпоха Адраджэння, Рэфармацыя, Асветніцтва на беларускіх землях.
- •22. Крызіс Рэчы Паспалітай і яе падзелы. Уключэнне беларускіх зямель усклад Расійскай імперыі.
- •23.Асноўныя напрамкі палітыкі самадзяржаўя ў Беларусі (апошняя чвэрць XVIII – пачатак XIX ст.).
- •24.Беларускія землі ў перыяд Айчыннай вайны 1812 г.
- •25. Польскае паўстанне 1830-1831 гг. І яго наступствы.
- •26. Паўстанне 1863-1864 гг., яго ўплыў на палітыку ўладаў у Беларусі.
- •27. Адмена прыгоннага права. Рэформы 60-70-х гг. XIX ст. І асаблівасці іх здзяйснення на Беларусі.
- •28. Сацыяльна-эканамічнае развіццё Беларусі ва ўмовах прамысловага перавароту (1861 г. – пачатак хх ст.).
- •29. Сталыпінская аграрная рэформа.
- •30. Узнікненне агульнарасійскіх і беларускіх партый (канец XIX – пачатак XX ст.).
- •31. Рэвалюцыя 1905-1907 гг. І пачатак расійскага парламентарызму.
- •32. Першая сусветная вайна і яе наступствы для Беларусі
- •33. Беларусь у перыяд Лютаўскай рэвалюцыі 1917 г.
- •34. Устанаўленне Савецкай улады ў Беларусі. Першыя рэвалюцыйныя пераўтварэнні.
- •35. Праблемы фарміравання беларускай дзяржаўнасці ў 1917 – 1918 гг. Абвяшчэнне бнр.
- •36. Утварэнне бсср.
- •37. Беларусь у перыяд савецка-польскай вайны.
- •38. Утварэнне ссср. Узбуйненне тэрыторыі бсср у 20-я гг. Хх ст.
- •39.Усталяванне савецкай грамадска-палітычнай сістэмы ў бсср.Дэфармацыі ў грамадска-палітычным жыцці бсср.
- •40. Асаблівасці нэпа ў бсср.
- •41.Індустрыялізацыя і калектывізацыя ў бсср.
- •42.Станаўленне беларускай савецкай культуры. Палітыка беларусізацыі.
- •43.Дасягненні і супярэчнасці развіцця культуры і навукі ў 30-я гг. XX ст.
- •44. Грамадска-палітычнае становішча Заходняй Беларусі ў складзе Польскай дзяржавы (1921 – 1939 гг.).
- •45. Сацыяльна-эканамічнае жыццё Заходняй Беларусі (1921 – 1939 гг.).
- •46. Нацыянальна-культурнае жыццё Заходняй Беларусі (1921 – 1939 гг.).
- •47. Рэвалюцыйны і нацыянальна-вызваленчы рух на заходнебеларускіх землях(1921 – 1939 гг.).
- •48.Пачатак Другой сусветнай вайны. Аб’яднанне беларускага народа ў складзе бсср.
- •49.Пачатак Вялікай Айчыннай вайны.Абарончыя баі на тэрыторыі Беларусі
- •50.Устанаўленне нямецка-фашысцкага акупацыйнага рэжыму і яго мэты. Фашысцкі генацыд народа ў перыяд акупацыі Беларусі
- •51. Баявая дзейнасць беларускіх партызан і падпольшчыкаў у гады Вялікай Айчыннай вайны
- •52. Пачатак вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Аперацыя “Баграціён”
- •53.Вынікі Вялікай Айчыннай вайны для беларускага народа і яго ўклад у Перамогу над фашызмам.Захаванне памяці аб гераізме савецкага народа
- •54.Бсср на міжнароднай арэне ва ўмовах супрацьборства дзвюх сацыяльна-палітычных сістэм пасля Другой сусветнай вайны (1945-1991гг.)
- •55 Вопрос
- •56.Асноўныя тэндэнцыі развіцця эканомікі бссРу1946-1985
- •57.Грамадска-палітычнае жыццё ў сссРіБсср(1945-1985гг.)
- •58. Адукацыя, навука і культура бсср у 1946 – 1991 гг: дасягненні і праблемы
- •59. Палітыка перабудовы (1985 – 1991 гг.) і яе вынікі.
- •60. Абвяшчэнне Рэспублікі Беларусь. Распад ссср і ўтварэнне снд.
- •61. Станаўленне і развіццё палітычнай сістэмы Рэспублікі Беларусь.
- •62. Распрацоўка і рэалізацыя беларускай мадэлі сацыяльна-эканамічнага інавацыйнага развіцця краіны (канец хх – пачатак ххі ст).
- •63. Адукацыя, навука і культура Рэспублікі Беларусь. Узаемаадносіны дзяржавы і царквы, адраджэнне рэлігійна-канфесійнага жыцця.
- •64. Геапалітычнае становішча Рэспублікі Беларусь ва ўмовах сусветных глабалізацыйных працэсаў.
16. Утварэнне вкл.
Время образования – середина 13 в.
Первоначальная территория – Верхнее и Среднее Понёманье (Литва) Первые сведения о Литве в письменных источниках относятся к 1009 г.
Это была многоэтническая страна (преимущественно балты и славяне).
Причины образования:
Внешнеполитическая – защита от рыцарей крестоносцев с запада и ордынцев с юго-востока.
Внутриполитическая – необходимость преодолеть феодальную раздробленность перед угрогой внешней опасности.
Экономическая – отделение реместа от сельского хозяйства и преодоление натурального характера хозяйства; Возникновение городов с укрепленными детинцами (крепостями).
Этническая – складывание восточно-славянской общности.
Начало 13 в. - борьба с немецкими рыцарями-крестоносцами (распространение христианской веры).
1202 г. - немецкие рыцари высадились в устье Западной Двины.
Укрепление политических связей между княжествами.
1240 – битва на реке Неве (воин-полочанин Яков).
1242 – ледовое побоище или битва на Чудском озере.
Борьба с ордынскими набегами начинается в 1240-41. Завоеватели установили свою власть и управляли через выдачу местным князьям грамот – ярлыков на право сбора дани и передачи ее хану.
Процесс образования ВКЛ начался в середине XIII в. вместе с возвышением Новогрудского княжества. Этому способствовали его удаленность от района борьбы с крестоносцами и монголо-татарами, высокий уровень развития сельского хозяйства, ремесла и торговли.
В условиях феодальной раздробленности, когда Полоцк утратил свое доминирующее положение, объединительным центром белорусских земель стал Новогрудок. Этот крупный экономический и культурный центр не был, затронут ни крестоносцами, ни монголо-татарами. Согласно предположению некоторых историков, именно Новогрудское княжество и его население сыграли важную роль в объединении белорусских земель и образовании первоначального княжества Литовского. Также существует версия, что определяющую роль в образовании княжества сыграли литовские феодалы, захватившие белорусские земли.
Летопись сообщает о Литве Миндовга, одного из местных балтских князей, вынужденного в результате междоусобной борьбы направиться с остатками своей дружины с балтской территории в соседний Новогрудок. Здесь этот князь-язычник принял христианство и сделал город своей резиденцией. В Новогрудке в 1253 г. состоялась коронация Миндовга. Он был в 1230-е — 1263 гг. великим князем государства, начало которому положило объединение литовских (части балтских) и части белорусских, в т. ч. новогрудских земель.
После смерти Миндовга в конце XIII в. великим князем стал Витень, по свидетельству летописи, «...учинивший себе герб и всему княжеству Литовскому печать — вооруженный рыцарь на коне с мечом, что теперь называют Погонею». Витеню удалось достигнуть единства нового государства, в состав которого вошла значительная часть белорусских земель.
Пути включения белорусских земель в состав ВКЛ: Приглашение наместников великого князя (Полоцк 1307, сохранял свое самоуправление – вече), Браки (Витебское княжество 1320, сохранял свое самоуправление – вече), Военный (украинские земли, Берестейская земля, Мстиславское княжество 1359).
Усиление единовластия при Гедимине. 1323 – столица ВКЛ Вильно. Увеличение территории в 3 раза, включала 80% современной Беларуси.
Полное название княжества при Гедимине – «Великое княжество Литовское, Русское и Жемайтское.