6.Пульсті есептеу орындары баға беру.

Жүректен шыкқан қысымының әсерінен күре тамыр қабырғаларында болатын түрткі сияқты тербеліс күре тамырдың соғуы пульс деп аталады.

Тамыры соғып тұрған артерияны 3 саусақпен сипап тауып,оны орташа күшпен басып қысады.

Тамыр соғуын анықтаитын орындар:

1.Самай күре тамыр артерясы.

2.Ұйқы күре тамыры.

3.Кәрі жілік күре тамыры.

4.Ұршық күре тамыры.

Тамырдың соғуының белгісі оның жиілігімен.ырғағымен,кернеу күшімен толуымен анықталады.

Пульстің күре тамыр сипаттамасы:

1.Ырғағы егер тамырдың соғуы бірінен кейін бірі бірдей уақыт аралығында болса,тамырдың соғуы ырғақты немесе дұрыс дейміз. Ырғағының өзгеруін –аритмия дейді.

2.Жиілігі-1мин.ішіндегі пульс толқын-ның саны. қалыпты жағдайда тамыр соғу жиілігі 1мин-та 60-80 ретке дейін өзгеріп отырады. Пульс жиілігі 80 нен жоғары-тахикардия, төмендеуі-брадикардия.

3.Кернеу күші-тамырдың соғу тербелісінің таралуын түгел тоқтатуға қажетті күшпен анықтайды.Тамырдың қатты соғуы дәрежесін шамамен ең жоғары қан қысымының мөлшерімен шамалауға болады:қан қысымы неғұрлым жоғары болған сайын,соғұрлым қатты соғады.

4.Толуы-тамырлардың қанмен толуы.Тамырдың жақсы толуы кезінде саусақтың астынан тамырдың қатты соғуы толқынын,ал нашар кезінде тамырдың әлсіз соғуын көрсетеді.

Білек арт-ында анықтау:

1.Білезік буыны тұсынан оң жақ саусақ-мен ұста.

2. 1-саусақты білектің сыртынан орналастыр

3. 2-4 саус.ырғақты соғатын сәулелі артер-ны сипап сезіп, оны білек сүйегіне бас.

4. 1мин.ішінде П толқын-ын анықта.

5. оң ж/е сол жақты салыстыра отырып анықта, қ.ж. олар біркелкі

6. Пульсті ауру тарихына жаз.

Ұйқы арт-да:Арт-ны қатты қыспай екі жақтан кезекпен тексер. Пульсті төстік-бұғана, емізік тәрізді б/е-ң жоғарғы ж/е ортаңғы 3/1 бөлігі-ң арасынан, ілгері мойын жақ беткейінен сипап көрінеді.

Сан арт-да: пульсті созылған сәл сыртқа бұрылған санның шет маңайында тексереді.

Тізе асты арт-да: пульс науқас етпетінен жатқан жағдайда тізе асты шұңқырында тексер/ді.

Асықты жілік-ң сыртқы арт-да: пульсті ішкі тобықты кысып отыра тексереді.

Табан сыртының арт-да: пульсті бірінші кеңістік аралық проксимальды табанының сыртқы беткейінде тексереді.

7. Дене қызуын өлшеу.Графикалық тіркеу.

Дәрігерлік термометрді түбіне бір қабат мақта салып, дезинфекцияланатын ерітінді, 0,5 пайыз хлорамин ерітіндісі құйылған стаканға салып сақтау керек.

Температураны өлшеу алдында термометрді жақсылап сүртіп,35 градусқа,сілкіп , сырқытқа береміз.Қолтық астын алдын ала құрғақ сүлгімен сүрту керек.себебі дымқылдық сынапты суытады да,термометр төмен температура көрстееді.

Термометр мен дене арасында іш киім қалмау керек.Өлшеу уақыты кем дегенде 10минут.

Өте жүдеген және ауыр жағдайдағы науқастар температурасы тік ішек арқылы өлшенеді.Дәреті жүрмеген немесе іш өткенде,тік ішек аурулары болса өлшенбейді.

Тік ішекке термомерт салмастан бұрын вазелинмен немесе кез-келген маймен оны майлап,содан кейін науқасты қырынан жатқызып, термометрді жартысына дейін кіргізу керке.Қос құйымшақ бірінің үстіне бірі тығыз жатуы тиіс.Тік ішек арқылы өлшеген сайын термометрді жылы сумен мұқият жуып,спиртке немесе қолда бар ерітіндіге салып залалсызд-у керек.Балалардың температурасын шат қыртысынан өлшейді.Ол үшін баланың аяған ұршық буынынан термометр тері қыртысында болатын етіп біршама бүгеді.

Науқаспен қарым-қатынас орнатамыз.қолды жуып,кептіру.термометрді алып, қолтық астын қарау сырқаттың қолтығын салфеткамен құрғатып сүртіп саламыз.20мин кейін термометрді алу.сынап бағанысының көрсеткішін анықтап қызуды белгілейтін журналға жаз ,содан соң графикалық қисық сызық сызу қағазына белгіле.термометрді қолданып болғаннан кейін сілкіп сынабын түсіріп 1% хлормин ерітіндісі құйылған лотокқа 30 мин салып,ағынды суда шайын салфеткамен сүртіп футлярға салып қоямыз.Өлшеу орындары:қолтық асты, ауыз қуысы, тік ішікте, балалардын шат қыртысынан өлшейді.тік ішекте және қыныпта қолтық және шаттың терісінен 1® жоғары болады

8. Асқазан сөлін тексеру әдісі(фракциялық): ашқарынға тексеріледі.Жіңішке 2 тесігі бар ұшында резеңке түтікшіні алдыңғы күре тіс пен құлақ сырғалығынжәне кіре тіспен кіндік аралықпен өлшеп алынады. Резеңке түтікті жұтқанан кейін асқазанан сұйықтықты шприцпен сорылып алынады,бұл бірінші үлес 15 мин өткенен соң шприцпен тағыда сорып алады 1 сағатта солай 4 үлес алынады.ал 2 кезең байқау тағамын беруден кейін басталады.түтікше арқылы байқау тағамын ( капуста сорпасы ,ет сорпасы,гистамин,инсулин) Асқазанға еңгізеді де 15 мин сайын әр пропорция алынады.солай 2-ші сағатта қалған 4 үлес алынады. Жалпы 8үлес жылы күйінде лобароторияға жолдама жазып жеберіп қышқылдығын текскркді.жалпы қышқылдығы:46-60 титробірлік,бос тұз қыш.:20-40титробірлік,байланындағы қыш.:-20титробирлік.Қышқылдын жоғалауын: гиперсекреция,төмендеуі:гипосекреция.көрсеткіші:тазалау және диагноз қою.кері әсері:асқазаның жарасында.

9.ФГДС тексеруге науқасты дайындау.Зерттелетін ағзалар:өңеш,асқазан,он екі елі ішек.

Іс-әрекеті: пациентті өткізетін тексеріс-ң мақсатымен таныстыру. 3-5күн шлаксыз диета.2күн бұрын ішті бомсататын дәрі-р беру. Екі рет тазалау клизмасын жасау н\е фортранс беру. Дәрігердің тағайындауы бой-ша примедикация жасау. Тексер-тен кейін екі сағ.бойы пациенттің жағдайын бақылау.