123.Тромбоцитопениялық пурпура. Клиникасы, диагностикасы.

Клиникасы: ИТП көп жағдайда мектеп жасындағы қыз балалар арасында 2 есеге жуық жиі байқалады. Көбінесе вирустық инфекциядан 2-4аптадан соң тері,шырыш қабаттары қанталап, қанағу көрінеді.Пурпураның көрнекті сипаттары : 1) полихромдық, бір мезгілде терінің түрлі түсі қызыл көктен жасыл не сарғышқа дейін; 2) полиморфтық , петехийден көлемді экхимозға дейін қ , петехийден көлемді экхимозға дейін 3) симметрия сақталмауы 4) бірден, өз өзінен пайда болуы, көбінесе түнде. ИТП ның айқын белгісі қанағу. Мелена,гематурия, буынға қан құйылу сирек кездеседі. Миға қан құйылу да. Көкбауыр шамалы улкейеді, ол аурулардың 10% да байқалады.

Диагностикасы: Қананализинде тромбоцитопения, анемия, қан уақытының ұзаруы, қан ұйынды ретракциясы төмендеуі, эндотелиальды сынамалардың оң болуы, қан ұю қалыпты , тұрақты, капилляр ұстамдылығының кемуі, сүйек миында болымсыз мегакариоциттердің көбеюі, мегакариоциттерден тромбоциттердің ажырамауы.

2. Реваматикалық емес кардиттер. Клинико диагностикалық критерийлері.

-Миокардит клиникасына және аурудың жүрісіне қарай жедел, жеделдеу ағымды, созылмалы деп бөледі. Жедел кардит миокардитты түгел қамтып, өткізгіш жүйесін зақымдайды. Экстракардиаллдық белгілер: тәбеттің төмендеуі,сылбырылық, түнде тынышсыз уйықтау, құсқысы келу, жөтел, ентігу, бетінің бозаруы, жүректің жиі соғуы.Жүректе көлемінің үлкеюі, 1 тон дыбысының әлсіреуі, шоқырақты ырғақтың шығуы, ситолалық шудың естілуі. ЭКГ да алғашқыQRS комплексі вольтажының төмендеуі, Т тісшесінің инверсиясы, S T сегментінің депрессиясы. ЭхоКГ да миокард іргелерінің қалыңдауы, олардың гипо, дискенезиясы,систола соныңдағы жүрек көлемінің өзгеруі, миокардтың жиырылу қабілеьінің төмендеуі.

Диагностикасы: 1) Миокардит бұзылысы бар не жоқ екенін анықтау 2)миокардта өзгерістері бар болса, оның миокардит, миокардиодистрофия, болмаса миокардиосклероз екеніне жауап беру , оның миокардит, миокардиодистрофия, болмаса миокардиосклероз екеніне жауап беру 3)Миокардит, миокардиодистрофияның этиологиясы мен патогензін анықтау.

84. Созылмалы холецистит диагностикасы, ажырату диагностикасы.

Диагностикасы:

1)анамнез және аурудың клиникалық көрінісі

2) үздіксіз дуоденалды зондтау қорытындысы

3)ультрадыбыстық скандау мәліметтері

4) клиникалық және биохимиялық қан сынағы.

-Қан анализінде нейтрофильді лейкоцитоз, ЭТЖ жоғарлауы, сирек анемия кездеседі. Қан биохимиясында диспротеинемия, глобулиндер фракциясы жоғарлайды. Зәр анализінде микрогематурия, шамалы протеинурия, лейкоцитурия.

СХ тің эхографиялық белгілері:

- өт қабатының диффузды қалыңдауы және деформациясы

- ағза қабатының қалыңдауы және қатпарлығы

-ағза сиымдылығының азаюы

-ағза құрамы гомогенді емес

Холецистография: рентгенмен тексеруде гипотониялық дискенезия, өт улкен, төменге қарай кеңеюі, асқазан гипотониясы да болады. Гипертониялық дискенезия да өт көлеңкесі кішірейген, үдемелі, овалды не шар тәрізді, босануы жылдам.

Ажырату диагнозы: СХ ті дуоденит, созылмалы гастрит, панкреатит, ойық жара ауруы, спецификалық емес мезаденит, псевдотуберкулезді пастреллез, аппендицит, пиелонефрит, глисттер инвазиясы, Шенлейн Генох ауруының абдоминалық формасы, бейспецификалық жаралы колиттен ажырату керек.

-Эндокардит негізгі үш синдромнан: токсикоз, эндокардитың өгерісі мен тромбэмболиялық асқынулардың жиыптығынан тұрады. Инфекциялық токсикалық фазада жалпы дене қызуы жоғарлауы, дене қалтырауы, әлсіздік, тәбет жоғалуы, арықтау, тершеңдік болады.Диастолалық АҚҚ төмендейді. ЭКГ, ФКГ да өзгерістер білінеді.

Диагностикасы: Эхокгда жүрек клапандарында орналасқан вегетациялар, клапандар мен хордалардағы үзілістер, абцесс.

-Перикардиттерді клиникада құрғақ, экссудаттық, адгезивтік, ал жүрісіне қарай жедел ағымды және созылмалы деп бөлінеді. Жедел ағымды перикардитте ауыру синдромы, қызу жоғарлауы, әлсіздік, перикард үйкелісінің шуымен көрінеді. ЭКГда QRS вольтажының төмендеуі, Т тісшесінің төмен кетуі, Т интервалының орнынан қозғалуы байқалады. Созылмалы перикардит балаларда сирек кездеседі және оның этиологиясы туберкулезбен байланысты болады. ЭКГда QRS комплексі вольтажының төмендегені, Т тісшесінің төмендегені байқалады.

Жедел және созылмалы гломерулонефрит. емі

Жедел гломерулонефрит-инфекциядан кейін 1-3апта откен соң көбінесе жедел нефриттік синдроммен басталып, циклдық ағыммен бірте-бірте басеңдейтін бүйрек шумақтарының қабынуы.

Этиологиясы. Әртүрлі вирустар, бактериялар, паразиттер. Ең жиі кездесетіні гемолитикалық стрептококк.

Патогенезі. Жедел ағымды гломрулонфрит, оның ішінде нақ стрептококкебайланыстысы, циркуляцияда иммундық комплекс құрау жолымен дамиды. Қан құрамында антиген, антидене және комплемент бар иммундық комплексткр құралып, олар бүйрек шумақтарының базальдық мембранасына орналасып, қабыну туғызады. Қабынуға қаннан келген және жерілікті клеткалар қатысып, солардан шығатын лизосомалық ферменттер, цитокиндер шумақ капиллярларының қабырғасын зақымдайды. Оларға қосыла қанұюы күшейіп, фибринолиз және комплемент, калликрейн\кинин жүйелері белсенеді.

Емі

Аурудың қызу кезеңінде 2-4 аптаға тосек режимі дайындалады.

Диета. Негізгі шарттары:1) натрийді азайту, сол арқылы ісіну, гипертензияны түсіру.2) белокты азайту.3) баланы жеткілікті калориямен қамтамасыз ету. Диетаға барлық жарма, ұннан істелген тағамдар, көкөніс жемістер, қант т.б. кіреді. Міндетті түрде өсімдік майы басыдау беріледі. Сүт, қаймақ мөлшермен жане жұмыртка беріліді. Тек ет, сүзбе, балык тәрізді белогы коп тағамдар және тұзды, кептірілген тағам рұқсат етілмейді

Антибиотиктер. Пенициллин, жартылай синтетикалық пеницилиндер не макролид 2-4апта беріледі.

Диуретиктер. Салуретиктер(фуросемид, гипотиазид) эофилинмен коса беруге болады.

Гипотензивті дәрәлер. (ангиотензин өзгертуші фермент ингибиторлары, кальций каналы блокаторлары т.б.)

94-95.Созылмалы гломерулонефрит (СГ) – көбіне бүйрек шумақтарының қабынуымен, сонымен қатар патологиялық процесстің бүйрек тінінің басқа да құрылымдық элементтерін қамтитын, үздіксіз үдемелі ағымды, соңы созылмалы бүйрек жеткіліксіздігімен аяқталатын бүйректің созылмалы иммунды қабыну ауруы.

Эпидемиологиясы 10-20% - жедел гломерулонефриттен кейін дамиды.

80-90% - баяу, жасырын басталады.

Жиі 40 жасқа дейінгі ер кісілер ауырады

Этиологиясы:Iтоп факторлары – инфекциялар:

• бактериялық (β-гемолитикалық стрептококк, стафилококк, туберкулез, малярия, мерез)

• вирустық – гепатит В, С, цитомегаловриус, ЖИТС.

• II топ факторлары – эндогенді: ісіктер (паранеопластикалық синдром,), ДТЖА, жүйелі васкулиттер.

• III топ факторлары – экзогенді: алкоголь, дәрілер (алтын препараттары, Д-пенициламин), каркотиктер, органикалық еріткіштер, сынап.

Патогенезі: 1. Иммундық механизм – антигенге қарсы антиденелер түзіледі немесе клеткалық иммунитет белсенеді. Белсенген клеткалар зақымдатын заттарды бөледі: белсенді оттегі радикалдарын, прокоагулянттарды, биоактиктв липидетрді, цитокиндерді, ісік өсіру факторын және б. Иммундық комплекстердің пайда болып кейін бүйрек шумақтарына шөгеді.

2. Иммундық емес механизм – гемодинамикалық және метаболиттік.

• А) Гемодинамикалық : жүйелі және жергіліктік артериялық гипертензия → шумақтық гиперфильтрация → шумақішілік гипертензия → шумақтар базалды мембранасының өткізгіштігің бұзылуы → белоктар, липидтер шығуы →мезангийдңің бұзылуы → гломерулосклероз.

• Б) Метаболиттік: ҮГ, ХС, ТТЛП, апопротеин В, атерогендік коэффициенттің ↑.

3. Склероз – мезангий клеткалары және подоциттер клеткасыртындағы матрикс синтезін үдетеді → склероз.

Созылмалы гломерулонефриттің емі

Созылмалы гломерулонефритті емдеу мақсаттары:

1. Аурудың этиологиялық себебін анықтауға талпыну және оның элиминация жолын анықтау;

2. Аурудың белсенділігін тежеп, өршуін басу;

3. Ауыр көтеретін және аурудың қауіп көрінісін азайту;

4. Аурудың ағымын тұрақтандыру немесе үдеуін тежеу (оптималды – оның қайта дамуын жетілдіру)

1. Аурудың этиологиялық себебін анықтауға талпыну және оның элиминация жолын анықтау;

• стрептококкты нефрит кезінде және жеделдеу инфекциялық нефритпен байланысты нефритте – антибиотиктер;

• спецификалық емес нефритте - иммунды комплекстерден босап толық жазылу,

• паранеопластикалық нефритте - ісікті алып тастау,

• дәрілік нефритте - тудырушы дәріні қабылдауды доғару,

• алкогольді нефритте - абстиненция,

• атопиялық нефритте - аллергиялық факторларды шектеу.