- •1. Қылмыстық құқықтың түсінігі, пәні, міндеттері мен жүйесі.
- •2. Қылмыстық жауаптылықтан босатудың теориялық мәселелері
- •3. Бөлшектеп сатып алу-сату шартының түсінігі мен мазмұны
- •1. Қылмыстық құқықтың принциптері және олардың маңызы
- •2. Шын өкінуіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату
- •3. Рента шарты және оның түрлері
- •1. Қылмыстық саясаттың түсінігі және негізгі бағыттары
- •2. Қажетті қорғаныс шегінен асқан кезде қылмыстық жауаптылықтан босату
- •3. Айырбастау және бартерлік сауда шартының ерекшеліктері
- •1. Қылмыстық заңның түсінігі және маңызы
- •2. Қылмыстық жауаптылыққа тарту мерзімінің ескіруінің түсінігі
- •3. Тауар жеткізілімі шартының түсінігі, оның мазмұны мен атқарылуы
- •1. Қылмыстық заңның уақытта және кеңістікте әрекет етуі
- •2. Қылмыстық жазадан босатудың түсінігі, маңызы
- •3. Жалға алу шарты және оның негізгі түрлері
- •1. Қр Қылмыстық заңы бойынша қылмыс түсінігі
- •2. Жазаны өтеуден мерзімінен бұрын-шартты түрде босатудың түсінігі және негізі
- •3. Лизинг шарты. Қаржы лизингінің түсінігі мен ерекшеліктері
- •1. Қылмысты санаттарға бөлудің түсінігі және маңызы
- •2. Жәбірленушімен татуласуына байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату
- •3. Несиелеу (ссуда) шартының түсінігі мен мазмұны
- •1. Қр Қылмыстық құқығы бойынша қылмыстық жауаптылықтың теориялық мәселелері
- •2. Жағдайдың өзгеруіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату
- •3. Жеке меншік және мемлекеттік тұрғын үй қорларынан үй жалдау шарты
- •1. Қылмыс құрамдарының ұғымы, элементтері және түрлері
- •2. Ескіру мерзімінің өтуіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату
- •3. Мердігерлік шартының түсінігі, мазмұны және түрлері
- •1. Қылмыс объектісінің түсінігі мен маңызы
- •2. Жазаның өтелмеген бөлігін неғұрлым жеңіл жаза түрімен ауыстыру
- •3. Ақылы қызмет көрсету шартының түсінігі мен мазмұны
- •1. Қылмыстық іс-әрекеттің түсінігі мен түрлері
- •2. Жүкті әйелдердің және жас балалары бар әйелдердің жазаны өтеуін кейінге қалдыру
- •3. Тасымалдау шартының түсінігі мен мазмұны
- •1. Қылмыстық құқықтағы себепті байланыс түсінігі
- •2. Ауруға шалдығуына байланысты қылмыстық жазадан босату
- •3. Көлік экспедициясы шартының түсінігі мен мазмұны
- •1. Қоғамдық қауіпті салдар: ұғымы мен түрлері
- •2. Айыптау үкімінің ескіру мерзімінің өтуіне байланысты жазаны өтеуден босату
- •3. Қарыз шартының түсінігі, мазмұны және түрлері
- •1. Қылмыстың объективтік жағының факультативтік белгілері
- •2. Рақымшылық немесе кешірім жасау актісі негізінде қылмыстық жауаптылық пен жазадан босату
- •3. Факторинг шарты, оның түсінігі мен мазмұны
- •1. Қылмыстық құқықтағы қылмыс субъектісі түсінігі және оның белгілері
- •2. Соттылық және оның жойылуы
- •3. Әртүрлі банктік қызмет көрсету шарттарының түсінігі мен мазмұны
- •1. Қылмыстың арнайы субъектісі және оның белгілері
- •2. Айыппұл және оның қылмыстық жазалар жүйесіндегі орны
- •3. Сақтау шартының түсінігі, мазмұны және түрлері
- •1. Қылмыстың субъективтік жағының түсінігі мен маңызы
- •2. Жедел-іздестіру шараларын жүзеге асыру кезінде зиян келтіру әрекеттің қылмыстылығын жоятын мән-жай ретінде
- •3. Сақтандыру шартының түсінігі, мазмұны
- •1. Қасақаналық және оның түрлері
- •2. Белгілі бір лауазымды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыру жазасы
- •3. Сақтандырудың түрлері
- •1. Абайсыздық және оның түрлері
- •2. Қоғамдық жұмыстарға тарту қылмыстық жаза ретінде
- •3. Шарт жасасудың айтарлықтай және кәдуілгі талаптары. Шартты жасау орны
- •1. Қасақаналықпен қылмыс жасаудың сатылары.
- •2. Түзеу жұмыстары қылмыстық жаза ретінде
- •3. Басқаның мүддесіне тапсырмасыз іс-әрекет жасаудан туындайтын міндеттеменің түсінігі мен мазмұны
- •1. Қылмыс жасаудан өз еркімен бас тарту және оның құқықтық маңызы
- •2. Заңды тұлғаларды қайта құру және тарату
- •3. Тұтынушылық кооперативтің меншік құқығы
- •1. Қр қылмыстық құқығы бойынша қылмысқа бірігіп қатысу ұғымы
- •2. Коммерциялық ұйымның банкрот болуы оның қызметін тоқтатудың негіздемесі ретінде
- •3. Қайырымдылық және өзге де қорлардың меншік құқығы
- •1. Мемлекет азаматтық құқықтың субъектісі ретінде
- •2. Меншік құқығының пайда болуының негізгі тәсілдері
- •3. Адамды кепілге алғаны үшін қылмыстық жауаптылық мәселесі
- •1. Азаматтық құқықтағы заңды фактілердің түсінігі мен түрлері
- •2. Меншік құқығын қорғаудың тәсілдері
- •3. Терроризм үшін қылмыстық жауаптылық
- •1. Азаматтық құқық объектілерінің түсінігі мен түрлері
- •2. Виндикациялық талап түсінігі
- •3. Теңіз қарақшылығы үшін қылмыстық жауаптылық
- •1. Заттар азаматтық құқықтың объектілері ретінде
- •2. Негаторлық талап және оның ерекшеліктері
- •3. Мемлекеттік опасыздық үшін қылмыстық жауаптылық
- •1. Жер құқықтың ерекше объектісі ретінде
- •2. Міндеттеме құқығының түсінігі мен жүйесі
- •3. Шпионаж құрамын талдау
- •1. Шығармашылық қызметтің өнімдері азаматтық құқықтың объектілері ретінде
- •2. Міндеттеменің пайда болуының негіздемесі
- •3. Диверсия үшін қылмыстық жауаптылық құрамын талдау
- •1. Әрекет қабілеттілігін шектеу ұғымы және оның құқықтық салдары
- •2. Ынтымақтасты, үлестік және субсидиарлық міндеттемелер
- •3. Ұрлық үшін қылмыстық жауаптылық
- •1. Азаматтық құқықтағы мәмілелердің түсінігі мен түрлері
- •2. Үшінші тұлғаның пайдасына міндеттеме алу және олардың ерекшеліктері
- •3. Сеніп тапсырылған бөтен мүлікті иеленіп алғаны немесе ысырап еткені үшін жауаптылық
- •1. Мәмілені жарамсыз деп санаудың салдары, жарамсыз мәмілелердің түрлері
- •2. Міндеттемені орындаудың түсінігі мен қағидалары
- •3. Алаяқтық үшін қылмыстық жауаптылық
- •1. Биржалық мәмілелердің ерекшеліктері
- •2. Міндеттемені орындау мерзімін өткізіп алудың салдары
- •3. Тонау және оның ауырлатылған құрамына талдау жасау
- •1. Өкілдік түсінігі және түрлері
- •2. Міндеттемені қамтамасыз етудің негізгі тәсілдері
- •3. Қарақшылық үшін қылмыстық жауаптылық құрамын талдау
- •1. Коммерциялық өкілдіктің ерекшеліктері
- •2. Азаматтық құқық бұзушылықтың түсінігі және құрамы
- •3. Қорқытып алушылық құрамына талдау жасау
- •1. Азаматтық құқықтағы мерзімдердің маңызы
- •2. Кепіл пұл міндеттемені орындауды қамтамасыз етудің тәсілі ретінде
- •3. Көрнеу қылмыстық жолмен табылған мүлікті сатып алу немесе сату үшін жауаптылық
- •1. Азаматтық құқықтағы талап қою мерзімінің түсінігі мен маңызы
- •2. Кепіл болушылық және кепіл (гарантия) міндеттемені қамтамасыз етудің тәсілдері ретінде
- •3. Бөтеннің мүлкін қасақана жою немесе бүлдіру үшін қылмыстық жауаптылық
- •1. Субъективтік азаматтық құқық ретіндегі меншік құқығының түсінігі
- •2. Азаматтық-құқықтық жауаптылық жүйесіндегі кездейсоқ жағдай және еңсерілмейтін күш түсініктері
- •3. Ерекше құнды заттарды ұрлағаны үшін қылмыстық жауаптылық
- •1. Меншік құқығының пайда болуының негізгі тәсілдері
- •2. Міндеттеменің тоқтатылуының түсінігі мен негізі
- •3. Заңсыз кәсіпкерлік үшін қылмыстық жауаптылық
- •1. Мүлікті ұлт меншігіне алу, реквизициялау және тәркілеу олардың құқықтық ерекшеліктері
- •2. Азаматтық-құқықтық шарттың түсінігі мен белгілері
- •3. Жалған ақша немесе бағалы қағаздар жасау немесе сату үшін жауаптылық
- •1. Ортақ меншіктің түсінігі мен түрлері
- •2. Шарт жасасудың негіздері мен сатылары
- •3. Бұзақылық үшін қылмыстық жауаптылық
2. Міндеттемені орындаудың түсінігі мен қағидалары
Міндеттемені орындау — борышкердің несие беруші өзінен талап етуге құқылы әрекетті жасауы (немесе әрекеттен тартынуы). Бұл әрекеттің нақты сипаты орындалуға жататын міндеттеменің түріне байланысты (тауарларды беру, жүмыс жасау, қызмет көрсету, шығынды өтеу және т.б.) Әрекетген тартьшу орындалуы өрқашан да белсеңділікті керек ететін міндеттемелерге тән емес.
Нақты орындау принципі АК-ның 354-бабында келтірілген жөне оның мәні — залалдың өтелгендігіне қарамастан міндеттемені заттай орындау керектігінде (яғни, міңдеттеменің нысаны болып келетін сол әрекетгерді жасау). Сонымен қатар бұл бап заттай орындау принципінің қолданылуын бұрынғы заңнамамен салыстырғанда қатты шектеді. Тиісінше орындамаған жағдайда тұрақсыздық айыппұлын төлеу және шығыңдарды өтеу борышкерді міндетгемені орындаудан босатпайды, яғни нақты орындау принципі күшінде болады. Бірақ міндеттемені орындамау жағдайында шығынды өтеу және тұрақсыздық айыппұл төлеу борышкерді міңдетемені заттай орындаудан босатады, яғни кері принцип қодданылады.
Екі принцип те диспозитивтік сипаттағы жалпы ереже ретінде қолданылады, бірақ заң актілері мен шартга өзгедей көзделуі мүмкін.
3. Алаяқтық үшін қылмыстық жауаптылық
Нарықтық экономика жағдайына және кәсiпкерлiк қызметтiң кең өрiстеуiне байланысты талан-тараждың ең көп тараған нысаны алаяқтық болып табылады.
Қылмыстық заңда «Алаяқтық, яғни бөтен мүлiктi талан-таражға салу немесе бөтен мүлiкке құқықты алдау немесе сенiмге қиянат жасау арқылы алу»,— деп көрсетiлген (ҚК-тiң 177-бабы).
Алаяқтың заты бөтеннiң мүлкi немесе бөтен мүлiкке құқық алу болып табылады.
Объективтiк жағынан алаяқтық бөтен мүлiктi талан-тараж-ға салу немесе бөтен мүлiкке құқықты алу заңда көрсетiлген екi тәсiл арқылы: алдау немесе сенiмге қиянат жасаумен жүзеге асырылады. Алаяқтық жолмен алдау дегенiмiз шындыққа жатпайтын фактiлердi көрiнеу бұрмалап, жалған хабар беру, мәлiмдеме жасау, жалған құжаттар көрсету арқылы өзiн құқық қорғау органының қызметкерi етiп көрсету, әр түрлi келiсiмдер бойынша бұйымның, заттың саны, сапасы, бағасы жөнiнде көрiнеу шатастыру, жалған сенiм хаттар көрсетiп, басқа бiреуге тиесiлi қаражатты немесе мүлiкке құқықты алу, осындай әдiспен бiреудiң үйiн, көлiгiн және басқа мүлкiн сатып, айырбастап жiберу, т.б. болып табылады. Мұндай реттерде жасаған құжаттарды пайдалану алдаудың бiр тәсiлi болып табылғандықтан кiнәлiнiң iс-әрекетi Қылмыстық кодекстiң 325-бабымен қосымша саралануға жатпайды. Алаяқтың жалған құжаттарды пайдалануы көп реттерде заңсыз зейнетақыны, жәрдемақыны, басқа да төлемдердi алуда жиi пайдаланылады. Кiнәлi адам осы құжаттарды пайдалану арқылы алаяқтықпен алдауда өзiнiң жасы, денсаулық жағдайы, еңбек стажы, орташа айлық, жылдық табысы туралы жалған мәлiметтер енгiзедi. Мұндай реттерде жалған құжаттарды кiнәлiнiң өзi жасаса, онда оның әрекетi қосымша Қылмыстық кодекстiң 325-бабымен саралануға жатады.
Алаяқтықтың екiншi бiр тәсiлi — сенiмге қиянат жасау болып табылады. Сенiмге қиянат жасау деп кiнәлi адамның меншiк иесiмен немесе мүлiктiң өзге де заңды иеленушiсiмен пайда болған әр түрлi сенiмге негiз боларлық қатынастарды пайдалану арқылы олардың мүлкiн заңсыз иеленуi немесе иеленуге құқық алуы болып табылады. Мысалы, кiнәлi адамның әр түрлi азаматтық-құқықтық келiсiмдердi пайдалануы: тұрмыстық прокат шарты, сауда-саттыққа қарыз берушiлер, белгiлi бiр жұмысты iстеуге, бағып-қағуға мiндеттемелiк шарттар болып табылады. Осындай сенiмге ие болу арқылы олар жәбiрленушiге қарсы алаяқтық әрекеттер iстейдi.
Алаяқтың құрамы — материалдық. Оның субъективтiк жағының мiндеттi белгiлерiнiң бiрi қылмыстың зардабы — меншiк иесiне мүлiктiк залал келтiру болып табылады. Бұл қылмыс кiнәлi адамның иелiгiне мүлiктiң заңсыз өтуiне байланысты немесе кiнәлiнiң жәбiрленушiнiң мүлкiне заңсыз құқық алған уақытынан бастап аяқталған деп сараланады.
Субъективтiк жағынан алаяқтық тек қана тiкелей қасақаналықпен iстеледi және қылмыс пайдакүнемдiк ниет және мақсатпен орындалады. Бұл қылмыстың субъектiсi де ұрлық субъектi-сiмен (175-бап) бiрдей: