
- •1. Қылмыстық құқықтың түсінігі, пәні, міндеттері мен жүйесі.
- •2. Қылмыстық жауаптылықтан босатудың теориялық мәселелері
- •3. Бөлшектеп сатып алу-сату шартының түсінігі мен мазмұны
- •1. Қылмыстық құқықтың принциптері және олардың маңызы
- •2. Шын өкінуіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату
- •3. Рента шарты және оның түрлері
- •1. Қылмыстық саясаттың түсінігі және негізгі бағыттары
- •2. Қажетті қорғаныс шегінен асқан кезде қылмыстық жауаптылықтан босату
- •3. Айырбастау және бартерлік сауда шартының ерекшеліктері
- •1. Қылмыстық заңның түсінігі және маңызы
- •2. Қылмыстық жауаптылыққа тарту мерзімінің ескіруінің түсінігі
- •3. Тауар жеткізілімі шартының түсінігі, оның мазмұны мен атқарылуы
- •1. Қылмыстық заңның уақытта және кеңістікте әрекет етуі
- •2. Қылмыстық жазадан босатудың түсінігі, маңызы
- •3. Жалға алу шарты және оның негізгі түрлері
- •1. Қр Қылмыстық заңы бойынша қылмыс түсінігі
- •2. Жазаны өтеуден мерзімінен бұрын-шартты түрде босатудың түсінігі және негізі
- •3. Лизинг шарты. Қаржы лизингінің түсінігі мен ерекшеліктері
- •1. Қылмысты санаттарға бөлудің түсінігі және маңызы
- •2. Жәбірленушімен татуласуына байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату
- •3. Несиелеу (ссуда) шартының түсінігі мен мазмұны
- •1. Қр Қылмыстық құқығы бойынша қылмыстық жауаптылықтың теориялық мәселелері
- •2. Жағдайдың өзгеруіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату
- •3. Жеке меншік және мемлекеттік тұрғын үй қорларынан үй жалдау шарты
- •1. Қылмыс құрамдарының ұғымы, элементтері және түрлері
- •2. Ескіру мерзімінің өтуіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату
- •3. Мердігерлік шартының түсінігі, мазмұны және түрлері
- •1. Қылмыс объектісінің түсінігі мен маңызы
- •2. Жазаның өтелмеген бөлігін неғұрлым жеңіл жаза түрімен ауыстыру
- •3. Ақылы қызмет көрсету шартының түсінігі мен мазмұны
- •1. Қылмыстық іс-әрекеттің түсінігі мен түрлері
- •2. Жүкті әйелдердің және жас балалары бар әйелдердің жазаны өтеуін кейінге қалдыру
- •3. Тасымалдау шартының түсінігі мен мазмұны
- •1. Қылмыстық құқықтағы себепті байланыс түсінігі
- •2. Ауруға шалдығуына байланысты қылмыстық жазадан босату
- •3. Көлік экспедициясы шартының түсінігі мен мазмұны
- •1. Қоғамдық қауіпті салдар: ұғымы мен түрлері
- •2. Айыптау үкімінің ескіру мерзімінің өтуіне байланысты жазаны өтеуден босату
- •3. Қарыз шартының түсінігі, мазмұны және түрлері
- •1. Қылмыстың объективтік жағының факультативтік белгілері
- •2. Рақымшылық немесе кешірім жасау актісі негізінде қылмыстық жауаптылық пен жазадан босату
- •3. Факторинг шарты, оның түсінігі мен мазмұны
- •1. Қылмыстық құқықтағы қылмыс субъектісі түсінігі және оның белгілері
- •2. Соттылық және оның жойылуы
- •3. Әртүрлі банктік қызмет көрсету шарттарының түсінігі мен мазмұны
- •1. Қылмыстың арнайы субъектісі және оның белгілері
- •2. Айыппұл және оның қылмыстық жазалар жүйесіндегі орны
- •3. Сақтау шартының түсінігі, мазмұны және түрлері
- •1. Қылмыстың субъективтік жағының түсінігі мен маңызы
- •2. Жедел-іздестіру шараларын жүзеге асыру кезінде зиян келтіру әрекеттің қылмыстылығын жоятын мән-жай ретінде
- •3. Сақтандыру шартының түсінігі, мазмұны
- •1. Қасақаналық және оның түрлері
- •2. Белгілі бір лауазымды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыру жазасы
- •3. Сақтандырудың түрлері
- •1. Абайсыздық және оның түрлері
- •2. Қоғамдық жұмыстарға тарту қылмыстық жаза ретінде
- •3. Шарт жасасудың айтарлықтай және кәдуілгі талаптары. Шартты жасау орны
- •1. Қасақаналықпен қылмыс жасаудың сатылары.
- •2. Түзеу жұмыстары қылмыстық жаза ретінде
- •3. Басқаның мүддесіне тапсырмасыз іс-әрекет жасаудан туындайтын міндеттеменің түсінігі мен мазмұны
- •1. Қылмыс жасаудан өз еркімен бас тарту және оның құқықтық маңызы
- •2. Заңды тұлғаларды қайта құру және тарату
- •3. Тұтынушылық кооперативтің меншік құқығы
- •1. Қр қылмыстық құқығы бойынша қылмысқа бірігіп қатысу ұғымы
- •2. Коммерциялық ұйымның банкрот болуы оның қызметін тоқтатудың негіздемесі ретінде
- •3. Қайырымдылық және өзге де қорлардың меншік құқығы
- •1. Мемлекет азаматтық құқықтың субъектісі ретінде
- •2. Меншік құқығының пайда болуының негізгі тәсілдері
- •3. Адамды кепілге алғаны үшін қылмыстық жауаптылық мәселесі
- •1. Азаматтық құқықтағы заңды фактілердің түсінігі мен түрлері
- •2. Меншік құқығын қорғаудың тәсілдері
- •3. Терроризм үшін қылмыстық жауаптылық
- •1. Азаматтық құқық объектілерінің түсінігі мен түрлері
- •2. Виндикациялық талап түсінігі
- •3. Теңіз қарақшылығы үшін қылмыстық жауаптылық
- •1. Заттар азаматтық құқықтың объектілері ретінде
- •2. Негаторлық талап және оның ерекшеліктері
- •3. Мемлекеттік опасыздық үшін қылмыстық жауаптылық
- •1. Жер құқықтың ерекше объектісі ретінде
- •2. Міндеттеме құқығының түсінігі мен жүйесі
- •3. Шпионаж құрамын талдау
- •1. Шығармашылық қызметтің өнімдері азаматтық құқықтың объектілері ретінде
- •2. Міндеттеменің пайда болуының негіздемесі
- •3. Диверсия үшін қылмыстық жауаптылық құрамын талдау
- •1. Әрекет қабілеттілігін шектеу ұғымы және оның құқықтық салдары
- •2. Ынтымақтасты, үлестік және субсидиарлық міндеттемелер
- •3. Ұрлық үшін қылмыстық жауаптылық
- •1. Азаматтық құқықтағы мәмілелердің түсінігі мен түрлері
- •2. Үшінші тұлғаның пайдасына міндеттеме алу және олардың ерекшеліктері
- •3. Сеніп тапсырылған бөтен мүлікті иеленіп алғаны немесе ысырап еткені үшін жауаптылық
- •1. Мәмілені жарамсыз деп санаудың салдары, жарамсыз мәмілелердің түрлері
- •2. Міндеттемені орындаудың түсінігі мен қағидалары
- •3. Алаяқтық үшін қылмыстық жауаптылық
- •1. Биржалық мәмілелердің ерекшеліктері
- •2. Міндеттемені орындау мерзімін өткізіп алудың салдары
- •3. Тонау және оның ауырлатылған құрамына талдау жасау
- •1. Өкілдік түсінігі және түрлері
- •2. Міндеттемені қамтамасыз етудің негізгі тәсілдері
- •3. Қарақшылық үшін қылмыстық жауаптылық құрамын талдау
- •1. Коммерциялық өкілдіктің ерекшеліктері
- •2. Азаматтық құқық бұзушылықтың түсінігі және құрамы
- •3. Қорқытып алушылық құрамына талдау жасау
- •1. Азаматтық құқықтағы мерзімдердің маңызы
- •2. Кепіл пұл міндеттемені орындауды қамтамасыз етудің тәсілі ретінде
- •3. Көрнеу қылмыстық жолмен табылған мүлікті сатып алу немесе сату үшін жауаптылық
- •1. Азаматтық құқықтағы талап қою мерзімінің түсінігі мен маңызы
- •2. Кепіл болушылық және кепіл (гарантия) міндеттемені қамтамасыз етудің тәсілдері ретінде
- •3. Бөтеннің мүлкін қасақана жою немесе бүлдіру үшін қылмыстық жауаптылық
- •1. Субъективтік азаматтық құқық ретіндегі меншік құқығының түсінігі
- •2. Азаматтық-құқықтық жауаптылық жүйесіндегі кездейсоқ жағдай және еңсерілмейтін күш түсініктері
- •3. Ерекше құнды заттарды ұрлағаны үшін қылмыстық жауаптылық
- •1. Меншік құқығының пайда болуының негізгі тәсілдері
- •2. Міндеттеменің тоқтатылуының түсінігі мен негізі
- •3. Заңсыз кәсіпкерлік үшін қылмыстық жауаптылық
- •1. Мүлікті ұлт меншігіне алу, реквизициялау және тәркілеу олардың құқықтық ерекшеліктері
- •2. Азаматтық-құқықтық шарттың түсінігі мен белгілері
- •3. Жалған ақша немесе бағалы қағаздар жасау немесе сату үшін жауаптылық
- •1. Ортақ меншіктің түсінігі мен түрлері
- •2. Шарт жасасудың негіздері мен сатылары
- •3. Бұзақылық үшін қылмыстық жауаптылық
1. Қылмыс жасаудан өз еркімен бас тарту және оның құқықтық маңызы
Қылмыстан өз еркiмен бас тарту қылмыстың жолын кесуге жəне қылмыстың алдын алуға үлкен ықпал жасайды. Басталған қылмыстық əрекеттен бас тартқан адамды қылмыстық жауаптылықтан босатужөнiндегi заңшығарушының берген мүмкiндiгi адамды қылмыстық ниеттi аяғына дейiн жеткiзуден бас тартуға ынталандырады.
Қылмыс жасаудан өз еркiмен бас тарту деген адамның қыл мысты ақырына дейiн жеткiзуге мүмкiндiгi бар екендiгiн ұғына отырып, қылмысқа дайындалу немесе қылмыс жасауға оқталу iс-əрекеттерiн өз еркiмен жəне бiржола тоқтатуын бiлдiредi.
Өз еркiмен бас тарту аяқталмаған қылмыспен жəне қылмысқа қатысу мəселесiмен тығыз байланысты.
Заңның өзiнде айтылғандай, өз еркiмен бас тарту тек қылмысқа дайындалу немесе қылмысқа оқталусатыларында ғана мүмкiн болады. Iс жүзiнде ол адамның белгiлi бiр қылмысты жасау үшiн жағдайлар туғызуға бағытталған əрекеттерiн немесе басталып қойған қылмысын тоқтатуын бiлдiредi. Адамның еркi одан əрi қылмыстық құқықпен қорғалатын мүддеге зиян келтiруге бағытталмағандықтан жасалған əрекетте қылмыс құрамының белгiлерi жоқ деп саналады.
Өз еркiмен бас тарту екi негiзгi белгiлермен сипатталады:
Өз ерiктiлiк жəне бiржола.
Өз ерiктiлiк деген қылмысты бастаған адамның саналы түрде жəне өз еркiмен адам одан əрi əрекеттердi тоқтатуын бiлдiредi. Кейде мұндай бас тарту ұсынысы субьектiде басқа адамдардың ықпалымен туындауы мүмкiн. Алайда, бұл жағдайда да бас тарту субьектiнiң ерiктi санасының нəтижесi болуы қажет. Өз еркiмен бас тартудың мотивтерi əр түрлi сипатта (жəбiрленушiнi аяу, жауаптылықтан қорқу, өз əрекетiнiң адамгершiлiкке жат екендiгiн ұғыну, шын өкiну жəне т.б.) болуы мүмкiн.
Бiржола бас тарту деген қылмысты бастаған адамның өзiнiң қылмыстық iс-əрекетiн уақытша емес, толық жəне қайта бұрылмайтындай етiп тоқтатуы. Сондықтан белгiлi бiр уақытқа үзiлген немесе уақытша тоқтатылған əрекет бiр жола бас тартуға жатпайды. Бiр жола бас тарту əрекет жасаумен жəне əрекет жасаудан бас тарту жолымен де жүзеге асырылады.
Көп жағдайларда бiр жола бас тарту егер субьект қылмыстық iс-əрекеттi аяқтау жəне қылмыстық нəтиженi тудыру үшiн барлық қажеттi əрекеттердi орындап үлгермеген жағдайда, яғни аяқталмаған оқталу кезiнде мүмкiн болады. Қылмыстан өз еркiмен бас тарту жағдайында адам, егер оның нақты жасаған əрекетiнде өзге қылмыс құрамы болса қылмыстық жауапкершiлiкке тартылады. Мысалы, зорлау жасаудан өз еркiмен бас тартқан адам, зорлауға оқталу кезiнде келтiрiлген ұрып–соғу, мүлкiн жою, бүлдiру əрекеттерi үшiн ғана жауап бередi.
Қылмыстан өз еркiмен бас тартуды адамның қылмыс жасап болғаннан кейiнгi белсендi iс-қимылмен сипатталатын шын өкiнуден ажырата бiлу қажет. Шын өкiнуге адамның қылмыс жасағаннан кейiн кiнəсiн мойындап өз еркiмен келуi, қылмысты ашуға жəрдемдесуi,қылмыстан келген зиянды қалпына келтiруге бағытталған əрекеттердi жатқызуға болады. Бұл екi институтты бiр-бiрiнен ажырататын белгi олардың жасалу уақытында, яғни қылмыстан өз еркiмен бас тарту аяқталмаған қылмыстар кезiнде, ал шын өкiну қылмыс аяқталғаннан кейiн жасалады. Сондықтан да қылмыстан өз еркiмен бас тарту адамдыжауаптылықтан барлық жағдайда жəне толық түрде босатады, ал шын өкiну тек кейбiр жағдайларда ғана жауаптылықтан босатуға негiз болады, негiзiнен ол жаза тағайындау кезiнде жауаптылық пен жазаны жеңiлдетушi мəн-жай ретiнде ескерiледi.