Пән: Химия

Химия – ол:

зат жайлы ғылым;

заттардың құрылысы мен қасиеттерін зерттейтін ғылым;

заттардың бір-біріне айналуын зерттейтін ғылым;

Ерітіндідегі заттың массалық үлесін анықтау дегеніміз:

еріген заттың массасының ерітіндінің барлық массасына қатынасын есептеу

Ерітінді титрінің өлшемі:

г/мл

Эквиваленттік концентрацияның өлшемі:

моль/л

Мольдік концентрацияның өлшемі:

моль/л

Химияның негізгі міндеттері:

заттарды алу үшін қасиеттерін анықтау

адам сұранысына қажет жаңа химиялық заттар алу

табиғи қорларды орынды пайдаланып, қоршаған ортаны қорғау

Химияның ғылым ретінде дамуына алғаш үлес қосқан ғалымдар:

Р.Бойль

М.В.Ломоносов

Лавуазье

М.В.Ломоносов ашқан заң:

Материяның сақталу заңы

Энергия сақталу заңы

Массаның сақталу заңы

Әрекеттесуші заттар концентрациясын арттырғанда реакция жылдамдығы:

артады

Активтендіру энергиясы мынаны анықтайды:

химиялық тепе-тендік

Тура эндотермиялық реакция үшін температураны арттыру тепе-теңдікті ығыстырады

Оңға

Қалыпты жағдайдағы қысым:

1 атм

101325 Па

101,325 кПа

Әрекеттесуші заттар концентрациясы артқанда тепе-теңдік тұрақтысы:

кемиді

Химиялық реакциялардың жылдамдықтарының өсуіне катализатордың әсері:

активтендіру энергиясын азайтады

Температураны жоғарылату реакция жылдамдығын арттырады, бұл кезде:

белсенді молекулалар саны артады

Қалыпты жағдайдағы температура:

273 К

0⁰С

0⁰С+273К

Бейорганикалық қосылыстардың маңызды қосылыстары:

оксидтер, қышқылдар

негіздер

тұздар

Негіздер дегеніміз –

молекуласы металл атомынан және бір немесе бірнеше гидроксилдік топтан тұратын күрделі заттар

сулы ерітіндісіндегі диссоциация кезінде гидроксил анионы түзе жүретін электролиттер

берілген реакцияда протонды қосып алуға қабілетті зат

Қышқыл –

құрамында қышқыл қалдығы және металл атомымен алмаса алатын бір немесе бірнеше сутек атомдары болатын күрделі зат

сулы ерітіндісіндегі диссоциация кезінде сутегі катионы түзе жүретін электролиттер

берілген реакцияда протонды бөліп шығаратын зат

Қышқылдық оксид –

+ Cl₂ O₇

+CO₂

+ SO₂

CaO

Әсер етуші массалар заңы негізінде 2Fe+3Cl₂=2FeCl₃ химиялық реакциясының жылдамдығын көрсететін теңдеу:

+ =k Cl₂³

Негіздік тұзды көрсетінің:

Fe(OH)₂SO₄

FeOHSO₄

CuOHCl

Қышқылдық тұзды көрсетіңіз:

Ca(HCO₃)₂

KHCO₃

NaHSO₄

Фарадей саны тең:

96500

H₂SO₄ – мен әрекеттесетін зат:

CuO

S

C

Берілген реакцияға С_(қ)+О_2(г)СО_2(г) әсерлесуші массалар заңының өрнегі мынадай түрде болады:

+ =k O₂

Оствальдтың сұйылту заңы, оның математикалық өрнегі:

Судың иондық көбейтіндісінің өрнегі:

K_W = H⁺^. OH^-

Гидроксилдік көрсеткіштің теңдеуі:

pOH = -lg OH^-

Сутектік көрсеткіштің теңдеуі:

pH = -lg H⁺

Циансутек қышқылының HCN диссоциациялану тұрақтысы:

Оствальдтың сұйылту заңы мына ерітінділерге пайдаланылады:

әлсіз электролиттердің сұйытылған ерітінділері

Диссоциациялану дәрежесінің өрнегі:

 =n_дис/ N_жалпы

Су құрамынан сутекті ығыстыра алатын металл:

Mg

Li

Ca

Азот (I) оксиді –

жағымсыз иісі бар

көңілдендіргіш газ

түссіз газ

Судың иондық көбейтіндісі тең:

K_w = 10^-14

Әлсіз электролит:

H₃PO₄

Күшті электролит:

KOH

Сұйытылған ерітіндіде диссоциациялану қайтымды өтеді:

NH₄OH

Фосфор қышқылының тұздары:

ортофосфаттар

метафосфаттар

гидрофосфаттар

Формуласы HCN болатын қосылыстың атауы:

циансутегі

көгерткіш қышқыл

циан қышқыл

Галогендер тобына енетін элементтер:

Cl,Br

Br,F

I,At

Комплекс түзуші ион заряды +3 болатын қосылыстар:

Комплексті қосылыстардың аммиакаттар типіне жататындар:

Аквакомплекстер қатары:

Қазіргі кезде комплексті қосылыстардағы байланыстың табиғатын қарастыратын теориялық әдіс:

Валенттік байланыс әдісі

Кристалдық өріс теориясы

Молекулалық орбитальдар әдісі

Комплексті қосылыстардағы изомерия құбылысы:

Иондық изомерия

Гидраттық изомерия

Координациялық изомерия

Лигандтар бойынша комплексті қосылыстардың жіктелуі:

Монодентатты

Бидентатты

Полидентатты

d – элементтеріне жатады:

Pt

s - элементтеріне жатады:

Ra

Амфотерлік қасиет:

Zn(OH)₂

Теріс зарядталған лигандтар аталуы:

Гидроксо, циано

Тиоцианато, хлоро

Гидридо, тио

Максимальді валенттігі 6-ға тең элементтер:

Al

Si

N

Тотығу дәрежесі +5 болатын азоттың қосылысы:

HNO₃

Ең күшті қышқыл:

HCl

Моль дегеніміз:

0,012 кг (немесе 12 г) көміртегі ¹²С изотопында болатын атомдар санына тең құрылымдық бірліктер (молекулалар, атомдар, иондар, электрондар немесе басқалары) болатын заттың мөлшері.

Электртерістілігі жоғары элемент:

O

Қалыпты жағдай дегеніміз:

t=25⁰C, P= 101,325 кПа немесе 760 мм.с.б.

Монодентатты комплексті қосылыс:

K₃Fe(CN)₆

Комплексті түзуші мен лигандтар арасындағы байланыс:

донорлы-акцепторлы

Тұрақты комплексті қосылыс:

K₂HgI₄ K_т-сыз.= 1,4^. 10^-30

Тұрақты комплексті қосылыс:

Na₂HgCl₄ K_т-сыз.= 5,8^. 10^-16

Тұрақсыз комплексті қосылыс:

Cd(NH₃)₄ Cl₂ K_т-сыз.= 2,7^. 10^-7

K₄Fe(CN)₆ комплексті қосылысының тұрақсыздық константасының түрі:

K₂HgI₄ тұрақсыздық константасы:

Cu(NH₃)₄SO₄ тұрақсыздық константасы:

Комплексті қосылысқa жатады:

K₄Fe(CN)₆

Тотықтырғыш және тотықсыздандырғыш та бола алады:

HNO₂

Тек тотықтырғыш болатын марганецтің қосылысы:

KMnO₄

Калий перманганаты қышқылдық ортада тотықсызданғанда түзілетін қосылыс:

MnSO₄

Тотығу процесі:

Коллоидты ерітінділерге жатады:

микрогетерогенді жүйелер

Коллоидты ерітінділер тұрады:

дисперсті фазалар мен дисперсиялық ортадан

Уақыттың өтуіне байланысты коллоидты жүйелер:

коагуляцияланады

Паули принципі:

Бір атомда квант сандарының бірдей мәндерімен сипатталатын екі электрон болмайды;

Панет-Фаянс ережесі бойынша ВаSO₄ бетіне бірінші болып мына ион адсорбцияланады:

SO₄^-2