
SPOŁECZNA AKADEMIA NAUK
WYDZIAŁ LOGISTYKI
INSTYTUT EKONOMICZNY
KATEDRA LOGISTYKI
Przedmiot:
PODSTAWY LOGISTYKI
Temat 6: Omów klasyfikację zapasów według kryterium procesów zużycia.
Wykonawca
Yurii Szwander
Grupa Nr: 2
Nr albumu: 69133
Data 16.05.2014
WARSZAWA 2014
SPIS TREŚCI
Wstęp str. 3
Zapasy jako element działań logistycznych str. 3
Klasyfikacja materiałów z wykorzystaniem metody XYZ str. 5
Połączenie metod ABC i XYZ str. 6
Podsumowanie..............................................................................................................str. 8
Literatura.......................................................................................................................str. 9
WSTĘP
Każde przedsiębiorstwo potrzebuje materiałów, czy to podstawowych, wynikających z zaplanowanej do wykonania produkcji, czy pomocniczych, służących normalnemu funkcjonowaniu przedsiębiorstwa. Każde ma swoje potrzeby materiałowe, które są bezpośrednim zapotrzebowaniem na oba rodzaje materiałów. W zależności od wielu czynników te potrzeby będą różne, również możemy materiały klasyfikować, wykorzystując pewne metody, aby skupiać się na najcenniejszych z nich.
Informacji umożliwiających prawidłowe zaplanowanie potrzeb materiałowych jest wiele. Możemy do nich zaliczyć aktualne plany produkcji i sprzedaży wyrobów gotowych, bazę normatywną, obejmującą zwłaszcza jednostkowe i zbiorcze normy zużycia i zapasów materiałów, wykazy części typowych i specjalnych oraz asortymenty materiałowe zalecane do stosowania. Innymi informacjami są katalogi materiałów dostępnych na rynku, cenniki, informatory, oferty, prospekty reklamowe, wszelkie informacje z wystaw i targów, ale możemy też do nich zaliczyć indeksy materiałowe, wykazy komórek i stanowisk będących pierwszym odbiorcą poszczególnych asortymentów materiałowych. Są to tylko niektóre z danych umożliwiających prawidłowe zaplanowanie potrzeb materiałowych.trzenia.
Zapasy jako element działań logistacznych
Gromadzenie, utrzymywanie i uzupełnianie zapasów znane było od najstarszych działań gospodarczych człowieka. Na początku służyło zapewnieniu podstawowych środków do życia. Ludzie starożytni gromadzili zapasy żywności, czym mogli wyżywić siebie i swoją rodzinę. W latach 80-ch rzeczą „normalną” było kupowanie większych ilości towaru (np. papieru toaletowego), tworząc w ten sposób większy zapas dla zaspokojenia swoich potrzeb. W dzisiejszych czasach jest oczywiście lepiej. Duża ilość sklepów, nadmiar towarów pozwala na bardziej rozważne zakupy, nie tworząc nadmiaru dóbr. Nadal gromadzimy, utrzymujemy i uzupełniamy zapasy; jednak obecnie robimy to coraz oszczędniej i racjonalniej. Podobnie jest i w każdym przedsiębiorstwie, które musi mieć zapasy, by utrzymywać rytmiczność swej produkcji. Największe znaczenie dla badań nad gospodarką zapasami ma tzw. podział rodzajowy, w którym zapasy mogą powstawać w trzech sferach działalności:
1 Zaopatrzeniu – znajdują się tutaj zapasy surowców I materiałów niezbędnych do produkcji,
produkcji – związane z „zapasami produkcji w toku”,
dystrybucji – wyprodukowanych przez przedsiębiorstwo wyrobów gotowych.
Materiały i surowce stanowią niezbędny składnik procesu produkcyjnego. Ich braki mogą prowadzić do przestojów w tymże procesie, a w związku z tym, generować wysokich i niepotrzebne kosztów. Likwidacja zapasów jest niemożliwa, dlatego należy skupić się na tym, aby były one optymalnie i racjonalnie sterowane. Aby to zrobić, należy zadać so bie 3 pytania: co, gdzie, ile zakupić?, dotrzymując założonego poziomu obsługi klienta i minimalnych kosztów zapasów. Do podstawowych zasad sterowania zapasami należą:
minimalizacja nakładów na zakup, sprowadzanie i utrzymanie zapasów,
zapewnienie ciągłości produkcji i rytmicznej obsługi odbiorców przy najniższych kosztach zapasów,
niedopuszczenie do powstawania nadmiernych i zbędnych zapasów oraz optymalne ich zagospodarowanie w razie ich wystąpienia,
przeciwdziałanie stratom ilościowym, jakościowym oraz zużyciu zapasów.
Odpowiednie sterowanie strumieniami zapasów w sferze zaopatrzenia jest miarą organizacyjnej dojrzałości oraz sprawności służb logistycznych. Właściwe określenie wielkości zapasów surowców, półproduktów czy części zamiennych, jakości oraz rytmiczności dostaw, wpływa przede wszystkim na proces wytwórczy oraz na poziom kosztów. Dla stwierdzenia racjonalności zachowań logistycznych zaopatrzenia niezbędny jest pomiar w tym zakresie.
Ze względu że duże znaczenie ma podział na grupy, dobór odpowiednich rozwiązań i sposobu postępowania przy realizacji procesu zakupu. W praktyce stosowanych jest wiele kryteriów podziału, lecz najczęściej można spotkać następujące kryteria:
Rodzajowe,
Oparte na metodzie ABC i XYZ,
Według wpływu na wyniki ekonomiczne,
Według źródeł zakupu.
Klasyfikacja rodzajowa
Z uwagi na rodzaj materiałów wyodrębnia się następujące podziały:
Podział na surowce, materiały i komponenty,
Podział na materiały handlowe i kooperacyjne,2
Podział materiałów wg. pełnionej funkcji i przeznaczenia w przedsiębiorstwie.
J.Bendkowski i G.Radziejowska podzielili materiały przeznaczone do wykorzystania w procesie produkcyjnym na trzy grupy:
Surowce,
Materiały,
Komponenty.
Surowce to wszystkie dobra materialne, które w postaci naturalnej po raz pierwszy wchodzą do obrotu towarowego i przeznaczone są do przetwarzania. Główne surowce pochodzą z przemysłu wydobywczego (węgiel, ruda, ropa naftowa), rolnictwo (zboże, żywiec) i leśnictwa (drewno);
Materiały to dobra materialne otrzymane z surowców w wyniku określonego procesu przetwórczego i przeznaczone do dalszego przerobu. Do tej drupy można zaliczyć: surówkę, odlewy, chemikalia, części, metale, tkaniny, skury, cukier czy papier;
Komponenty: wyroby gotowe jednego wytwórcy, które mogą zostać wykorzystane jako części bardzo złożonych produktów innego wytwórcy. Należą do nich: łożyrska kulkowe, sterowniki, koła, tranzystory, przyrządy pomiarowe, silnik itd.
Zestawienie czynników wpływających na zakup materiałów:
Lp. |
Wyszczególnienie |
Czynniki |
1 |
Surowce |
Zmiany cen, rozpoznane rynki zaopatrzenia Zaspokojenie potrzeb przy najkorzystniejszych cenach |
2 |
Materiały |
Nabywane u sprawdzonych dostawców na warunkach wynegocjowanych przez dział zakupu. Są to dobra, które cechuje popyt niezależny. |
3 |
Komponenty |
Standardowe: łatwo dostępne w sieci handlowej, wybór najkorzystniejszych warunków zakupu; Specjalistyczne: wymagają komunikacji zaopatrzenia z działem Technicznego Przygotowania Produkcji. Wymagają również znacznie bliższych powiązań między odbiorcą a dostawcą. Powiązania mają charakter produkcyjny, cykle i wielkość dostaw muszą być skorelowane z planami produkcji. Wskazana jest analiza „make or buy" i analiza wartości. |
Zródlo: opracowano na podstawie: J.Bendkowski, G.Radziejowska, Logistyka zaopatrzenia w przedsiębiorstwie, WPŚ, Gliwice 2005, s.136