Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Муниципалка шпор.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
132.84 Кб
Скачать

34.Германиядағы жергілікті өзін - өзі басқарудың ұйымдастырылуы мен қызметіне талдау жасаңыз.

Германиядағы жергілікті өзін-өзі басқару. ГФР-да жергілікті басқару жүйесі оның әкімшілік-аумақтық бөлінісіне сәй”кестікте жасалады. Мемлекет 16 жерден тұрады. Жердің құрамына округтер, аудандар, аудандар шегіндегі қалалар және қауымдар кіреді. 16 федеративтік жерлердің барлығында тұрғын халықпен сайланатын жеке Парламенттері, өз Үкіметтері бар және барлық облыстарда заң шығару құзыретіне иеленеді.

Германия федералды мемлекет болғандықтан, ол жеке Жерлерден құралады, осы Жерлер өзін-өзі басқаруды ұйымдастырудың аумақтық негізі болып табылады. Бұл мәселе ГФР-ның Конституциясының 28-бабында, «Жерлер және жергілікті басқару» бөлімінде реттелген. «Жер» дегеніміз – Қазақстанның әкімшілік-аумақтық бөлінісі сияқты ГФР-ның да өздеріне тән бөлінісі. АҚШ-тың штаттары сияқты бұл Жерлердің де барлық ішкі билігі өзінде.

Ендігі кезекте ГФР-дағы жергілікті өзін-өзі басқарудың құқықтық негізіне тоқталып кетсек, жергілікті өзін-өзі басқарудың құқықтық реттелуі Германия Конституциясының 28-бабына сүйенеді. Бұл заңда Германиядағы жергілікті өзін-өзі басқаруды ұйымдастыру мен қызметінің негізгі мәселелері реттелген. Сонымен қатар, муниципалитеттердің міндеті, ішкі құрылымы және ГРФ-дің мемлекеттік жүйесіне кіруі жергілікті өзін-өзі басқару жүйесінің актілерімен де бекітіледі.

Германияда жергілікті өзін-өзі басқару жүйесінің негізгі органы болып жергілікті парламент табылады. Қауымның барлық маңызды мәселелері осы жерде талқыланады. Бұл органның құзыреттеріне кіретін мәселелерге келсек, олар:

- жергілікті маңызы бар мәселелерді белгілеу;

- атқарушы органға тапсырма беру;

- атқарушы органның жетекшілікке алатын бағыты мен қағидаларын көрсету;

- атқарушы органның басшыларын сайлау;

- атқарушы органның жұмысын бақылап отыру;

- негізгі мәселелерге байланысты қоғамдық қолдауды ұйымдастыруды жүзеге асыру

Германияның жергілікті парламентінің мәртебесіне ҚР жергілікті өзін-өзі басқару жүйесіндегі маслихаттың мәртебесі ұқсайды. Яғни, екеуі де өкілді орган болып табылады және екеуінің де депутаттары сайлану арқылы қызметке келеді. Сонымен қатар, маслихатта да тиісті аумақтың ең маңызды мәселелері талқыланады, атқарушы органға өз шешімдерін жүзеге асыру үшін тапсырма береді, олардың есептерін қарайды және т.б.

Германияда келесі жергілікті өзін-өзі басқару органына муниципалдық құрылымның атқарушы органы жатады. Атқарушы органның басшылығында бургомистр немесе директор болады. Әр жердің заңына сәйкес олар түрліше аталуы мүмкін. Өздерінің жұмысын жүзеге асыру барысында атқару органы заңдар мен құқықтарға және өкілді органның негізгі құралы болып табылатын қаулыларына сүйенеді .

Германияның жергілікті өзін-өзі басқару жүйесінде қызмет ететін келесі орган – бақылау органы. Германияда жергілікті бақылау органы өз ішінде екіге бөлінеді. Біріншісі – өзін-өзі басқару жүйесінің жұмысына жалпы бақылау жасаса, екіншісі қауымға берілген мемлекеттік міндеттердің қалай жүзеге асырылатынын арнайы бақылайды. Алғашқысы құқықтық жағын тексерумен шектелсе, екіншісі құқықтық саламен қатар мамандық жағын да тексеруге алады. Берілген мемлекеттік міндеттердің жүзеге асырылуын бақылауда тиісті органдар жергілікті өзін-өзі басқару жүйесінің жұмысын жан-жақты тексереді. Сонымен қоса, бақылау органдары атқарушы органның қызметін екі түрлі жолмен бақылайды: біріншісі – белгілі бір нақты мәселені (мысалы, балалар бақшасындағы орынның саны), екіншісі жалпы қызметін (жұмыс уақыты) бақылап отыру. Қазіргі германдық доктринаға сәйкес өзін-өзі басқару мемлекеттік міндеттердің жария құқықтың заңды тұлғаларымен шешілетіндігін білдіреді. Басқаша айтқанда, мемлекет өзінің функциядарының бір бөлігін өзін-өзі басқару органдарына береді. Федерация мен жерлер, олай болса мемлекеттік басқарудың бірден-бір субъектілері болып табылмайды, қауымдар мен аудандар өзін-өзі басқару институты ретінде не мемлекет атынан оларға жүктелген функцияларды атқарады.