28.Жергілікті өзін-өзі басқаруды қорғаудың соттық және өзге құқықтық нысандарын анықтап, олардың маңызын ашыңыздар.

РФ АК он екінші бабында қорғау құқығының амалдар тізбесі көрсетілген. Қорғау құқығы мынадай жолдармен болады: құқықты мойындаумен, қызметті қалпына қайта келтірумен, құқықтық қатынастардың тоқтатылуымен немесе өзгертілуімен, мемлекеттік органдардың немесе ЖӨӨБ орган актілерінің сотпен қолданбауы және заңда көзделген өзге де жағдайлар.

Соттық қорғаудың амалдарының ішінен көп қолданылатыны мыналар:

• Әр түрлі мемлекеттік билік органдары мен лауазымды қызметкерлердің шешімдері мен ірекеттеріне азаматтардың өздерінің жергілікті өөб құқығын бұзулуына байланысты дауласуы:

• ЖӨӨБ құзырларына байланысты дауларды шешу және РФ субъектісінің ЖӨӨБ органдары мен мемлекеттік билік арасындағы мәселелер.

Айта кететін бәр жайт соттық қорғауға тек ұана жергілікті өзін өзі басқару органры ғана емес сонымен қатар муниципалдық құрылым территориясында тұратын тұрғындар жіне Жергілікті өзін өзі басқару органдарының лауазымды тұлғалары.

Соттық шешімдердің ішінен маңызды орынды РФ Конституциялық сотының шешімі алады. РФ Конституциялық сотына жергілікті өзін өзі басқару органдары мен ЖӨӨБ лауазымды тұлғаларының айналымы азаматтардың айналымдарымен бірдей болып табылады. Бірақта бірнеше шарттарды ескеру керек:

• Жергілікті өзін өзі басқару органдары мен лауазымды тұлғаларының РФ Конституциялық сотына айналымы соттың алдыңғы шешімінің барында ғана мүмкін болады, сонымен қатар осы істің жағы міндетті түрде осы орган (тұлға) болу керек;

• Осы органның сотқа муниципалдық құрылым атынан айналымы (обращаться) муниципалдық құрылымның жарғысында көрсетілуі керек;

• РФ Конституциялық сотына муниципалдық оранның муниципалдық құрылым атынан құқығын қорғауының (оспаривание) заты болып осы муниципалдық құрылымның құқығын бұзатын акт болып табылады.

Бірақ практикада көбіне РФ Конституциялық сотына емес жалпы юрисдикциялық немесе төрелік соттарға жүгінеді(обращаются). Негізінен көптеген даулар жергілікті өзін өзі басқаруға(сайлауды, референдумды тағайындау,лауазымды тұлғаларды тағайындау,жергілікті өзін өзі басқару органдарының құрамының құрылымдары және т.б), жергілікті салықтар мен жиындардың бекітілуіне, жергілікті бюджеттердің құралымдары мен орындалуына баланысты болады.

29.Муниципалдық құқықтағы жауапкершілікке түсінік беріп, оның түрлерін анықтаңыздар.

Адамның жауаптылығы 2 түрлі болғандықтан(әлеуметтік пайдалы және әлеуметтік зиянды) заңи жауаптылықта 2 аспектіге қарастырады: позитивтік және негативтік. Позитивтік жауаптылық-болашақ жүріс-тұрыс үшін туындайды. Позитивтік жауаптылық-бұл тұлғалық борышты (долг) орындау қажеттісінтсезінуі және өз жүріс-тұрысында ж.а. Негативтік-жасалып қойылған жүріс-тұрыс үшін туындайды. Заңи жауаптылық-негативті жауаптылықтың бір түрі б.т. Заңи жауаптылық-бұл мемлекеттің қандай да бір құқықтық бұз-қа деген ыңғайы және құқықтық бұзушының жайсыз зардаптарын көру міндеті. ЖӨӨБ органдары мен лауазымды тұлғалардың позитивтік жауап-ғы мынадай нысанда ж.а:

1.сайлаушының алдында

2.Мун.құқ. басшының алдыеда

3.Құрылымдық бөлімшелердің жетекшілері алдында жұмысшы тур. Жүйелі түрде есеп береді. ЖӨӨБ орг-ы мен олардың лауазымды тұлғалардың заңи жауаптылығын жүйелейтін болсақ,кімнің алдында заңи жауапты болыптабылатындығына байланысты ЖӨӨБ орг-ы мен олардың лауазымды тұлғалардың жауаптылығын бөлуге болады:

1.Мун.құр.т.х. алдында жауаптылық

2.Жеке және заңды тұлға алд.жау-қ

3.Мемлекет алд.жауап-қ

Заңи жауаптылықтың түріне байлн. ЖӨӨБ орг-ы мен олардың олардың лауазымды тұлғаларына қолданылатын жауаптылық түрлері: қылмыстық, әкімшілік, тәртіптік, азаматтық, конст-қ, мун-қ. Заңи жауаптылықтың бұл түрлері келесі белгілер арқ. өзара ерекшеленеді: 1.жауаптылыққа тарту тәртібі әртүрлі салалық нормаларымен реттеледі. Мун.құқ. жау-қ – мун.құқ.н. реттеледі. 2. Негіздері бой: кез келген заңи жауап-қ түрінің негізі болып құқ.бұз болып таб. Мун-қ құқық жау-қ сенімінен айырылу. 3.Жаза бой: мун-қ құқ. Жау-қ сенімінен айырылу нәтижесінде сайланбалы тұлғаны кері шақырып алу. 4.Жауаптылққа тарт тәртібі бой: мун-қ құқықты кері шақырып алу 5.Жаза тағайындау субъектілері бой: мун-қ құқықты кері шақырып алу т.х. тікелей шешіледі. 6. Құқықтық қолдану актісінің нысаны бой: мун-қ құқықы кері шақыртып алу тур. Дауыс беру нәтижесі тиісті сайлау комиссиясының шешімімен рәсімделеді.(РФ) 7. Жауаптылық кімнің алд. туындай-на бой: мун-қ т.х. алдында туындайды

Яғни,муниципалдық құқықта жауаптылық - өз міндеттерін құқықтық қатынастың өзге қатысушыларына қатысты орындамаған немесе тиісінше орындамаған үшін қолданылатын жағымсыз салдардың туындауын білдіреді.