22.Муниципалдық қүрылымдардың құзыреттерін құрайтын мәселелерді анықтаңыздар.

Муниципалдық құрылымның құзыреті деп басқарудың институты ретінде тұтастай жергілікті өзін-өзі басқарудың құзыретін түсінген жөн. Яғни, бұл - жергілікті өзін-өзі басқарудың қарайтын мәселелерінің жиынтығы, нақты айтсақ жергілікті маңызы бар мәселелер, сондай-ақ жергілікті өзін-өзі басқару органына жүктелуі мүмкін жеке мемлекеттік өкілеттіктер.

Жергілікті маңызы бар мәселелерге жататындар:

1. муниципалдық құрылымның жарғысын қабылдау және өзгерту, оның сақталуына қадағалау жасау

2. муниципалдық меншікке иелік ету, пайдалану және оның тағдырын шешу,

3. жергілікті қаржылар, жергілікт бюджетті құру, бекіту және атқару, жергілікті салықтар мен алымдарды белгілеу, жергілікті маңызы бар өзге де қаржылық мәселелерді шешу;

4. муниципалдық құрылымды кешенді әлеуметтік-экономикалық дамыту;

5. муниципалдық тұрғын үй қоры мен тұрғын емес жайларды ұстау және пайдалану;

6. мектепке дейінгі, жалпы негізгі және кәсіптік білім берудің муниципалдық мекемелерін ұйымдастыру, ұстау ету және дамыту;

7. денсаулық сақтаудың муниципалдық мекемелерін ұйымдастыру, ұстау және дамыту;

8. қоғамдық тәртіпті қорғау, қоғамдық тәртіпті қорғайтын муниципалдық органдарды ұйымдастыру және ұстау;

9. муниципалдық құрылымның аумағын жоспарлау мен құрылыс салуды реттеу;

10. тұрғын үй және әлеуметтік-мәдени құрылыс үшін жағдай жасау;

11. муниципалдық құрылым аумағындағы жерлерді пайдалануға бақылау;

12. жергілікті маңызы бар су объектілерін, ... пайдалануды реттеу

13. муниципалдық энерго-, газ, жылу, су – жабдықтау мен канализацияны ұйымдастыру, ұстау және дамыту;

14. тұрғын халықты және муниципалдық мекемелерді отынмен жабдықтауды ұйымдастыру;

15. муниципалдық жол құрылысы;

16. муниципалдық құрылымның аумағын жайластыру (благоустроиство) және көгалдандыру;

17. тұрмыстық қалдықтарды пайдаға асыру мен қайта өңдеуді ұйымдастыру;

18. тұрғын халықты, муниципалдық мекемелерді сауда, қоғамдық тамақтану, тұрмыстық қызмет көрсету қызметтерімен қамтамасыз ету үшін жағдай жасау;

19. муниципалдық құрылымда мәдениет мекемелерінің қызмет етуі үшін жағдай жасау;

20. тұрғын халықты әлеуметтік қолдауды қамтамсыз ету және жұмыспен қамтылуына ықпал ету және тб.

23.Муниципалдық құрылым шегінде тұратын азаматтармен жүзеге асырылатын құзыреттерді анықтап, талдау жасаңыздар.

Жергілікті өзін-өзі басқарудың өкілеттіктері (құзыреті) – бұл Конституция нармаларымен, заңдармен, заңға тәуелді актілермен жергілікті өзін-өзі басқарудың міндеттері мен функцияларын жүзеге асыру үшін белгіленген муниципалдық құрылымның, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының, жергілікті өзін-өзі басқарудың лауазымды тұлғаларының құқықтары, міндеттері, қарайтын мәселелері. Жергілікті өзін-өзі басқару жүйесінде құзырет келесілерге бөлінеді: тұтастай муниципалдық құрылымның жергілікті өзін-өзі басқаруының құзыреті; одан бөлінген азаматтармен жүзеге асырылатын құзыреттер, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының құзыреті; жергілікті өзін-өзі басқарудың лауазымды тұлғасының құзыреттері. Соның ішінде, муниципалдық құрылым шегінде тұратын азаматтармен жүзеге асырылатын құзыреттерге тоқталайық.Жалпы, ҚР-ның азаматының жергілікті өзін-өзі басқаруға қатысу үшін,әкімшілік-аумақтық бөлініс шекарасының аумағындағы тұрғылықты жері бойынша тіркеу фактісі негіз болып табылады.Ал жергілікті қоғамдастық аумағында тұрақты тұратын жері бар шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар халықаралық шартта белгіленген шектерде жергілікті өзін-өзі басқаруды жүзеге асыруға қатысуға құқығы бар.

Муниц.құрылым шегінде тұратын азамат-мен ж.а құзыреттері:

1) шығу тегіне, әлеуметтік, лауазымдық және мүліктік жағдайына, жынысына, нәсіліне, ұлтына, тіліне, дінге қатынасына, сеніміне, саяси партияларға және қоғамдық бірлестіктерге тиесілігіне қарамастан тікелей, сондай-ақ жергілікті өзін-өзі басқарудың сайланбалы органдары арқылы жергілікті өзін-өзі басқаруды жүзеге асыруға; 2) Қазақстан Республикасының сайлау туралы заңнамасында көзделген тәртіппен сайланбалы жергілікті өзін-өзі басқару органдарын сайлауға және оларға сайлануға; 3) жергілікті өзін-өзі басқару органдарына жеке жүгінуге, сондай-ақ жеке және ұжымдық өтініштер жолдауға; 4) осы Заңда және Қазақстан Республикасының басқа да заңнамалық актілерінде көзделген өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқығы бар. Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген жағдайларды қоспағанда, жергілікті қоғамдастық мүшесінің жергілікті өзін-өзі басқаруға қатысу құқықтарын шектеуге жол берілмейді және сот тәртібімен шағым жасалуы мүмкін. 2. Жергілікті қоғамдастық мүшелері: 1) Қазақстан Республикасының Конституциясын және заңнамасын сақтауға; 2) Қазақстан халқының бірлігі мен елдегі ұлтаралық татулықты нығайтуға ықпал етуге; 3) мемлекеттік тілге және басқа тілдерге, Қазақстан халқының салттары мен дәстүрлеріне құрметпен қарауға және олардың дамуына ықпал етуге міндетті.

24.Жергілікті өзін - өзі басқару органдарының құзыреттерін заңнама негізінде анықтап, көрсетіңіздерЖӨӨБ органдары ЖӨӨ басқаратын, аумақтық қоғамдастықпен құрылатын және өзінің өкілеттігінің тиісінше орындалуы жүзеге асырылуы үшін олардың алдында жауапты болып табылатын тиісті қоғамдастықтың органдары. Жергілікті өзін-өзі басқарудың өкілеттіктері (құзыреті) – бұл Конституция нармаларымен, заңдармен, заңға тәуелді актілермен жергілікті өзін-өзі басқарудың міндеттері мен функцияларын жүзеге асыру үшін белгіленген муниципалдық құрылымның, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының, жергілікті өзін-өзі басқарудың лауазымды тұлғаларының құқықтары, міндеттері, қарайтын мәселелері.Жергілікті өзін-өзі басқару органдарының құзыретіне келесілер жатады:1)жергілікті өзін-өзі басқару органдарының жоспарлау-қаржылық қызмет саласындағы өкілеттіктері;2)жергілікті өзін-өзі басқару органдарының муниципалдық меншікті басқару, жергілікті өзін-өзі басқару аумағындағы кәсіпорын, мекемелермен, органдармен өзара қатынасу саласындағы өкілеттіктері;3)жергілікті өзін өзі басқару органдарының жер қатынастары және табиғатты қорғау саласындағы өкілеттіктері;4)жергілікті өзін-өзі басқару органдарының құрылыс, тұрғын үй шаруашылығы, тұрғын халықты коммуналдық-тұрмыстық және саудамен қамтамасыз ету саласындағы, көлік және байланыс саласындағы өкілеттіктері;5) жергілікті өзін-өзі басқару органдарының әлеуметтік-мәдени саладағы өкілеттіктері;6) жергілікті өзін-өзі басқару органдарының қоғамдық тәртіпті, азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау саласындағы өкілеттіктері.