16.Жергілікті өзін - өзі басқарудың материалдық - қаржылық базасын анықтап, жергілікті өзін - өзі басқарудың экономикалық негіздерін бөліп көрсетіңіздер.

Жергілікті өзін-өзі басқарудың негіздері жергілікті өзін-өзі басқарудың фундаментін құрайтын және тығыз өзарабайланыста болатын және дамитын аса маңызды элементтерді білдіреді. Олар болып – адам (азаматтардың қауымы), аумақ, экономика мен құқық табылады. ЖӨӨБ негіздері тұрғын халықтың жергілікті істерді басқару жөніндегі қызметтің дербестігін, тәуелсіздігін және мемлекеттік билік органдары тарапынан араласпауды қамтамасыз ету үшін жергілікті мемлекеттік мәселелерді тиімді шешу үшін жағдайлар жасауға арналған. ЖӨӨБ негіздері бұл бүкіл ЖӨӨБ жүйесі құрылатын, муниципалдық билік жүзеге асырылатын объективті түрде қалыптасқан эканомикалық, әлеуметтік, қаржылық, құқықтық және өзге де жағдайлар мен мүмкіндіктер. Басқаша айтқанда, ЖӨӨБ негіздері бұл муниципалдық билік жүзеге асырылатын фундамент.

ЖӨӨБ негіздерінің келесі бөлшектерін көрсетуге болады: құқықтық, аумақтық, ұйымдық, қаржылық эканомикалық, демографиялық.

Қаржы экономикалық негіздері муниципалдық құрылымның тұрғын халқының мүддесінде муниципалдық меншікті, жергілікті бюджетті және өзге де жергілікті қаржыларды құрумен және пайдаланумен байланысты қоғамдық қатынастардың құқықтық нормалар жиынтығын білдіреді. ЖӨӨБдың қаржылық эканомикалық негізін муниципалдық меншіктегі мүлік, жергілікті бюджет қаражаты, сондай ақ мемлекеттік меншік болып табылатын және жергілікті өзін-өзі басқару органдарына басқаруға берілген мүлік, сондай-ақ заңға сәйкес муниципалдық құрылымның тұрғын халқының қажеттіктерін қанағаттандыруға қызмет ететін өзге де меншік құрайды (РФ-ғы жергілікті өзін-өзі басқаруды ұйымдастырудың негізгі қағидалары туралы” РФ заңы). РФ Конституциясы (8 бап) муниципалдық меншіктің танылатындығы және өзге меншік нысандарымен бірге теңдей қорғалуға жататындығы туралы ережені белгілейді.

Муниципалдық меншік ретінде қалалық және селолық елді мекендерге, сондай-ақ өзге муниципалдық құрылымдарға меншік құқығында тән болатын мүлік түсініледі (Росейдің азаматтық кодексінің 125 бабы). Муниицпалдық меншіктегі мүлік муниципалдық кәсіпорындар мен өзге мекемелерге бекітіліп беріледі.

Ал «ҚРдағы ЖМБ және ӨӨБ туралы» Заңына сәйкес ЖӨӨБ қызметінің экономикалық және қаржылық негізін жергілікті бюджет (мүшелік жарнадан, субсидиядан, аренда арқ.мүлікті уақытша жалға беру сияқты), коммуналдық заңды тұлғаларға бекітілген мүлік және ҚР заңдарына сәйкес коммуналдық меншіктегі өзге де мүлік құрайды.

17.Жергілікті өзін - өзі басқарудың аумақтық негізіне түсінік беріп, қр-дағы жергілікті өзін-өзі басқарудың аумақтық негізінің шегін көрсетіңіз.

ЖӨӨБ негіздері бұл бүкіл ЖӨӨБ жүйесі құрылатын, муниципалдық билік жүзеге асырылатын объективті түрде қалыптасқан эканомикалық, әлеуметтік, қаржылық, құқықтық және өзге де жағдайлар мен мүмкіндіктер. Басқаша айтқанда, ЖӨӨБ негіздері бұл муниципалдық билік жүзеге асырылатын фундамент.ЖӨӨБ негіздерінің келесі бөлшектерін көрсетуге болады: құқықтық, аумақтық, ұйымдық, қаржылық эканомикалық, демографиялық.Жергілікті өзін-өзі басқарудың аумақтық негізі муниципалдық құрылымның жерлерінің құрамын, оның шекараларын және оларды белгілеу мен өзгерту тәрітбін анықтайтын муниципалдық құрылымның аумақтың құрылысын реттейтін нормалардың жиынтығын білдіреді. Бұл ереже қоғамда және мемлекетте билікті жүзеге асыру аумақтық құрылыммен байланысты деген ережеден туындайды. Осылайша биліктің әрбір деңгейі өзінің өктем функцияларын белгілі бір аумақтың шегінде жүзеге асырады. Мемлекеттің аумағының жеке муниципалдық құрылдымдарға бөлінуі қоғамда неғұрлым тиімді басқаруды қамтамасыз ету үшін жүзеге асырылады. Жергілікті өзін-өзі басқару - жергілікті жерлерде билікті жүзеге асырудың нысандарының бірі. ҚР Конституциясының 89 бабы жергілікті өзін-өзі басқарудың халық топтары жинақы тұратын аумақты қамтитын селолық және қалалық жергілікті қауымдастықтарда жүзеге асырылатындығын белгіледі. ЖӨӨБ облыс, аудан, қала, қаладағы аудан, ауылдық округ, ауылдық округтің құрамына кірмейтін кент пен ауыл шегінде жеке жүзеге асырылады.