4.Жел энергетикалық қондырғыларын қолдану.

1)қуатына қарай аз қуатты 10КВТ, орташа куат 10-100КВТ, ірі қуат 100-1000КВТ,өте қуаттылар 1000КВТ.

2)Жұмысшы пайдаланғыш қалақша саны 1,2,3- және көп қалақшалы.

3)Жұмысшы төніректік жел бағытына қатысты.(Горизонталь,паралель,перпендикуляр)

Әлемдекөп тараған 3 қалақша горизонтальді орналасқан.

Роталардың қалақшалары жел жылдамдығына қарай бағытталады.

Ротолардың механизмі:

Генератор синхролды және ансинхролды пайдаланады.

1)Желдің жұмысшы жылдамдығы U_p^min . Жел қондырғы қуаты әр түрлі болатындықтан жел жылдамдығына байланысты U_p^min =+- 0 <,> U_p^min

Жел қалақшаларының пайдалану жылдамдығы ротор жылдамдығы.

Сипатталулары:

Желдің соғу күні және жылдамдығы ол ВТ/М3 есептеледі(Егер 20 метр/сек алда қуаты 10 балл күші ал электрод тоғы 15 млн ВТ/м2)

Егер Жел энергиясын пайдалану кезінде теориялық есептеумен ауытқулары беретін энергиясы 33-57% арасында өзгеріп тұрады.12 балл желдің жылдамдығы 16ВТ/м2 сек.

1990 жылы Еуропа елдерінде алынатын 324 МВТ 2010 ж 4860 МВТ қажет еткен.Дания,Англия,Германия,Венгрияда

5. Жел энергиясының қоры және оны пайдалану мүмкіндіктері. Қр жел кадастры туралы мәлімет.

Жел энергиясының қоры, ғаламшарымыздағы барлық ӛзендердің гидроэнергияларының

қорынан жҥз есе кӛп. Біз тҧратын ауалық мҧхитта тынышты емес. Біздің мемлекетіміздің

тӛңірегінде соғатын желдер, елімізді электрэнергиясымен қамтамасыздандырады. Еліміздегі климаттық жағдайлар жел энергетикасының дамытуға қолайлы. Әр тҥрлі авторлардың бағалауынша Жер бетіндегі жел энергиясының потенциялы 1200 ТВт дейін жетед, бірақ осы потенциалды қолдануға Жер бетінің әр тӛңірегінде біркелкі емес. Вертикаль қимадан ӛтетін жел қозғалысының қуаты, энергияны тҥрлендіруге жеткілікті болу ҥшін 20-30 м биіктікте желдің жылдық орташа жылдамдығы кӛп болуы қажет. Жел қозғалысының орташа жылдық меншікті қуаты 500Вт/м2-қа (желдің жылдамдығы 7 м/с ) жететін жерде орнатылған жел энергетикалық құрылғы 500 Вт/м2-тың 175-ін ғана электр энергиясына тҥрлендіреді.

Ағындагы судың энергиясы кӛп мыңжылдықтар бойы адамзатқа қызмет етеді. Оның

Жердегі қоры орасан көп. Күннен келетін энергияның біраз мөлшерін жататын, Әлем

мұхиты аккумулятор ретінде қызмет етеді. Мҧнда толлқындар, толықсумен пен қайтулар

және алып мҧхиттық ағындар пайда болады. Мұхиттар мен теңіздерге суын әкелетін

қуатты ӛзендер туады. Адамзат энергия қорын іздеу жолында осындай энергия тҥрін шет

қалдырмағандығы да тҥсінікті. Адамзат ең алғаш ӛзендер энергиясын қолдануға ҥйренді.

Қазіргі кездегі гидроэлектрстанцияларда су ҥлкен жылдамдықпен турбиналардығы

лопастеріне бағытталады. Судың механикалық энергиясы турбина бойымен генраторға

беріледі және мҧнда ол электр энергиясына айналады. Қуаты бойынша гидроэлектрстанциялар кішкентай (қуаты 0,2 Мвт-тан бастап), кішкене (2 Мвт-тан), орташа (20 Мвт-қа дейін) және ҥлкен (20 Мв-тан ҥлкен). Судың ағу жылдамдығы

гидроэлектростанцияларды бӛлудің екінші критериі. Сондықтан ХХ ғасырда бірнеше ғана

гидроэлектростанциялар салынды. Бірақ адамзат жердің гидроэнергетикалық

потенциалының аз ғана бӛлігін қолдануда. Жыл сайын жаңбырдан, қар еруінен теңіздерге

ағатын су ағындары қолданусыз қалады.

Жер, бұл кішкентай жасыл ғаламшар- біздің ортақ ҥй. Басқа ғаламшарлардың

меридыандарымен салыстырғанда Жер онша ҥлкен емес: оның ҥлкен бір бӛлігінде жасыл

ӛсімдіктер ӛмір сҥріп жатыр.

Жел кадастры:Жыл қондырғылар пайдалану кезінде деп саналатын аудандық,аймақтық, қалалық деңгейлерде желдің соғу жағдайларға байланысты олардың жұмыс тиімділігі үшін қолдану зоналары желдері орындары айқымдауы сонын негізінде орналастыратын аудандардың әлеуеттік пайдалану картасын жасалуы.Осы негізінде Қазақстан энергетикасы бағдарламасы бойынша орналастыратын дайындау іске қосу жалпы жүйеге бейімдеу.Қазақстанның жел атласы пайдананған мұнда жел энергетика 30% жаңбыл обл алады.Перспективалары жел қондырғылар теңіз жағалауындағы және олардың аймақтары.