
- •2.Солтүстік Қытайға көшпелілердің басып кіруінің алғышарттарын көрсетіңіз.
- •4.Тан әулетінің билікке келуінің тарихи жағдайларын көрсетіңіз.
- •5.Тан әулеті тұсындағы Қытайдың әкімшілік-басқару жүйесін сипаттаңыз.
- •7.Қытайдың аграрлық қатынастарындағы үлестік жүйенің мәнін ашыңыз.
- •8.Хі ғ. Қытай-танғұт соғыстарының себептері мен барысын талдаңыз.
- •9.Чжурчжендердің Қытайды өздеріне бағындыруы. Цзинь патшалығының орнауының тарихи жағдайларына талдау жасаңыз.
- •10.Қытайды монғолдардың жаулап алуының негізгі кезеңдерін көрсетіңіз.
- •11.Юань империясының әлеуметтік-саяси дамуын сипаттаңыз.
- •12. Қытай халқының монғол басқыншыларына қарсы күресі. Мин әулеті билігінің орнауының тарихи жағдайларын көрсетіңіз.
- •13. Мин әулеті тұсындағы Қытайдағы әлеуметтік-саяси дағдарыстың себептерін түсіндіріңіз
- •14. Цинь әулеті билігі орнауының тарихи жағдайларын көрсетіңіз
- •15. Сасанилердің сыртқы саясаты
- •16. Маздакиттік қозғалыс:себептері, барысы, салдарларын талдаңыз
- •17. І Хосров реформаларының мәнін ашыңыз
- •18. Ерте орта ғасырлардағы Үндістанның саяси дамуының ерекшеліктерін көрсетіңіз
- •19. Гупталар империясының саяси жүйесінің ерекшеліктерін ашып көрсетіңіз
- •20. Гупталар тұсындағы Үндістанның әлеуметтік құрылымына талдау жасаңыз
- •21.Ерте орта ғасырлардағы Жапонияның қоғамдық-саяси дамуын сипаттаңыз
- •22. Жапониядағы Тайка төңкерісін сипаттап, оның салдарларын көрсетіңіз
- •23. Жапониядағы «Регенттер мен канцлерлер дәуірі» және оның мәнін ашыңыз
- •24. Самурайлар тобының қалыптасуының тарихи алғышарттарын көрсетіңіз
- •26. Жапония саяси жүйесіндегі экс-императорлар билігінің мәнін ашыңыз
- •27. Жапониядағы «өзара қырқысушы провинциялар дәуіріндегі» саяси жағдайларға сипаттама беріңіз
- •28. Жапонияның бірігуінің алғышарттарын көрсетіп, елді біріктіруші қайраткерлердің қызметіне талдау жасаңыз
- •29. Исламға дейінгі Аравияның қоғамдық дамуының ерекшеліктерін көрсетіңіз
- •30. Исламның қалыптасуындағы Мұхаммед пайғамбардың діни қызметіне талдау жасаңыз
- •31. Хижра түсінігін анықтап, Умманың қалыптасуының тарихи жағдайларын көрсетіңіз
- •32. Мекке мен Медине арасындағы негізгі шайқастардың барысын көрсетіңіз
- •33. Аравиядағы исламның жеңіске жетуінің тарихи маңызын анықтаңыз
- •34. Араб жаулаушылықтарының негізгі бағыттары мен кезеңдерін көрсетіңіз
- •35. «Тақуа халифтер» билігіне сипаттама беріңіз
- •37. Аббасидтер билігі тұсындағы Халифаттың әкімшілік және салық жүйесіне талдау жасаңыз
- •38. Аббасидтер халифатының ыдырауының тарихи жағдайларын көрсетіңіз
- •39. Монғол мемлекетінің құрылуының алғы шарттарын көрсетіңіз
- •41. Монғол жаулаушылықтарының салдарын ашып көрсетіңіз
- •42. Ирандағы монғолдар билігінің орнауының тарихи жағдайларын көрсетіңіз
- •43. Газан-хан реформаларының мәнін ашыңыз
- •44. Монғолдар империясының құлауының тарихи жағдайларына талдау жасаңыз
- •45. Селжұқ жаулаушылықтарының барысын көрсетіңіз
- •46.Селжұқ мемлекетінің қоғамдық және мемлекеттік құрылысына сипаттама беріңіз
- •47.ТҮріктердің Кіші азияға басып кіруінің тарихи жағдайларын көрсетіңіз
- •52Үндістанда ұлы моғолдар билігінің орнауына талдау жасаңыз
- •53 Ұлы Моғолдар империясының құрылуының тарихи алғышарттарын талдаңыз
- •54 Акбар реформаларының тарихи мәнін ашыңыз
- •55 Ирандағы Сефевилер билігінің орнауының тарихи жағдайларына талдау жасаңыз
- •56. Сефевилердің сыртқы саясатының негізгі бағыттарын көрсетіңіз
- •57. Сефевилер тұсындағы Иранның әлеуметтік-экономикалық дамуына талдау жасаңыз
- •58. Осман әулеті билігінің орнауының тарихи жағдайларын көрсетіңіз
- •59. Османдардың сыртқы саясатының негізгі бағыттарын анықтаңыз
- •60. Сүлейман Канунидің заңнамалық қызметіне талдау жасаңыз
- •61Осман империясының Сефевилік Иранмен қарым-қатынастарына талдау жасаңыз
- •62. Османдық Түркияның мәмлүктік Египетті бағындыру жолындағы әрекеттеріне сипаттама беріңіз
- •63. Кейінгі орта ғасырлардағы Қытайдың әлеуметтік жағдайына талдау жасап, шаруалар көтерілісінің алғышарттарын анықтаңыз
- •65. Осман түріктерінің Балканды жаулап алу жолындағы соғыстарына талдау жасаңыз
52Үндістанда ұлы моғолдар билігінің орнауына талдау жасаңыз
Солтүстік Индиядағы феодалдар арасындағы бір орталыққа бағынған мемлекет құруға ұмтылушылықтың бір себебі— мұсылмандар мен индустар арақатынасындағы өзгерістер болды.Түрік, тəжік, ауған басқыншылықтары кезінде Индияда ислам дінібасым болды. Ал жергілікті индус дінін ұстанатын халық жерінен, байлығынан айрыла бастады. Темір шапқыншылығынан кейін жəнеДели сұлтанаты құлаған соң индус феодалдары қайтадан бас көтерді.
“1452 жылы Делиді Жайпур раджасы қоршап алды. Бұл шабуыл 26 жылға созылды” (К. Маркс). Мұсылман феодалдары ала ауыздықтарын ауыздықтап, бірікпесе, өз артықшылықтарын жоғалтатынын ұқты. Сондықтан олар бір орталыққа бағынған күшті мемлекет құруға мүдделі болды. Бұл жағдайды Орта Азиядан шыққан Қабул əмірі, сұлтан Бабыр пайдаланып қалды. Ол 1526 жылы Индияға басып кірді. Ол Темірдің шөбересі, 12 жасында əкесінің Ферғана тағын мұраланды.1504 жылы көшпелі өзбектер оны қуып шықты. Сол жылы олҚабулды басып алды. 1512 жылға дейін Бұхара мен Самарқандты басып алмақ болды, бірақ ол мақсатына жете алмады. 1525 жылы Пенджабтың наместнигі Дəулет-хан Бабырды Делиде билік құрып тұрған сұлтан Ыбрайым Лодиге қарсы бірге күресугешақырды. Бабыр 12 мың əскермен Пенджабқа кіріп, Дəулет ханды орнынан алды. Бабырдың сұлтан Ыбрайым Лодидің 40 мыңдық əскерімен шешуші шайқасы Пенджаб пен Делидің арасындағы Панипат алқабында 1526 жылғы сəуірде болды. Бабыр əскері зеңбірегінің басымдығының арқасында жеңіске жетті. Оған Делиге жол ашылды. Бірақ енді Бабырға қарсы шайқасқа Раджпуттық князьдар əскерімен Рана Санграм Сингх шықты 1527 жылғы наурызда Кхнау маңындағы шайқаста Бабыр тағы да жеңіске жетті. Бабыр орнатқан мемлекет Ұлы Моғолдар державасы деп аталып кетті. Бабырдың қайтыс болуына қарай бұл держава батысында Кабулмен, шығысында Бенгалиямен шектесіп жатқан ұланғайыр мемлекет болды. Бірақ ондағы салық — əкімшілік жүйесі нашар болды. 200 жылдан астам уақытқа (1526—1761) дейін өмір сүрген бұл мемлекеттің негізін қалаған Бабыр өте көрнекті қолбасшы əрі саяси қайраткер болды. Ол өте сезімтал, дарынды ақын да болған. Өзбек, тəжік, ауған, үнді тілдерінде емін-еркін сөйлеген. Үнді елінің салт-дəстүрін сақтап, əдет-ғұрпымен танысып, құрмет көрсетіп отырған.
53 Ұлы Моғолдар империясының құрылуының тарихи алғышарттарын талдаңыз
Солтүстік Индиядағы феодалдар арасындағы бір орталыққа бағынған мемлекет құруға ұмтылушылықтың бір себебі— мұсылмандар мен индустар арақатынасындағы өзгерістер болды.Түрік, тəжік, ауған басқыншылықтары кезінде Индияда ислам дінібасым болды. Ал жергілікті индус дінін ұстанатын халық жерінен, байлығынан айрыла бастады. Темір шапқыншылығынан кейін жəнеДели сұлтанаты құлаған соң индус феодалдары қайтадан бас көтерді.
“1452 жылы Делиді Жайпур раджасы қоршап алды. Бұл шабуыл 26 жылға созылды” (К. Маркс). Мұсылман феодалдары ала ауыздықтарын ауыздықтап, бірікпесе, өз артықшылықтарын жоғалтатынын ұқты. Сондықтан олар бір орталыққа бағынған күшті мемлекет құруға мүдделі болды. Бұл жағдайды Орта Азиядан шыққан Қабул əмірі, сұлтан Бабыр пайдаланып қалды. Ол 1526 жылы Индияға басып кірді. Ол Темірдің шөбересі, 12 жасында əкесінің Ферғана тағын мұраланды.1504 жылы көшпелі өзбектер оны қуып шықты. Сол жылы олҚабулды басып алды. 1512 жылға дейін Бұхара мен Самарқандты басып алмақ болды, бірақ ол мақсатына жете алмады. 1525 жылы Пенджабтың наместнигі Дəулет-хан Бабырды Делиде билік құрып тұрған сұлтан Ыбрайым Лодиге қарсы бірге күресугешақырды. Бабыр 12 мың əскермен Пенджабқа кіріп, Дəулет ханды орнынан алды. Бабырдың сұлтан Ыбрайым Лодидің 40 мыңдық əскерімен шешуші шайқасы Пенджаб пен Делидің арасындағы Панипат алқабында 1526 жылғы сəуірде болды. Бабыр əскері зеңбірегінің басымдығының арқасында жеңіске жетті. Оған Делиге жол ашылды. Бірақ енді Бабырға қарсы шайқасқа Раджпуттық князьдар əскерімен Рана Санграм Сингх шықты 1527 жылғы наурызда Кхнау маңындағы шайқаста Бабыр тағы да жеңіске жетті. Бабыр орнатқан мемлекет Ұлы Моғолдар державасы деп аталып кетті. Бабырдың қайтыс болуына қарай бұл держава батысында Кабулмен, шығысында Бенгалиямен шектесіп жатқан ұланғайыр мемлекет болды. Бірақ ондағы салық — əкімшілік жүйесі нашар болды. 200 жылдан астам уақытқа (1526—1761) дейін өмір сүрген бұл мемлекеттің негізін қалаған Бабыр өте көрнекті қолбасшы əрі саяси қайраткер болды. Ол өте сезімтал, дарынды ақын да болған. Өзбек, тəжік, ауған, үнді тілдерінде емін-еркін сөйлеген. Үнді елінің салт-дəстүрін сақтап, əдет-ғұрпымен танысып, құрмет көрсетіп отырған.