Жылулық күш есебінен болған аэрация.
Аэрацияны есептеу мақсаты кіргізіп шығаратың тесіктердін көлемін анықтау. Егер көлемі белгілі болса, онда мақсаты ауа алмасуын анықтау, яғни кіргізетің және шығаратын тесіктерден ауа өтуі. Бул жағдайда аэрациялық ауа алмасудын негізгі шарттары болып саналатыны кіретін және шығарылатын ауаның өлшемді мөлшерінің теністігі. Gкір=Gшығ. Егер1-2 –ші тесіктердін ауданы және ол тесіктерден ауа өткенде ∆Р2 және ∆ Р1 қарсы тұратын қысым белгілі болса (3.1 сурет), онда бізде мүмкіншілік бар анықтауға тесіктерден ауа қандай мөлшерде өтетіні. Ол үшін гидравлика формуласын пайдалана отырып, тесіктегі қысым айырмашылығы арқылы, одан өтетін ауаның жылдамдығын анықтаймыз.
Мұнда υ– тесіктен өтетін ауаның жылдамдығы, м/ сек.; γ– ауаның көлемді салмағы, кг/ мі; q- күш ауыртпалығы ның қарқынды салмағы, м/ сек2 (9,81 м/ сек2)
Одан ауа жылжу жылдамдығы:
Бұл формула арқылы бөлмеде жылу артықшылығы бар кезде1 және2 тесіктерде өтетін ауаның жылжу жылдамдығын анықтаймыз.
Ол тесіктерден канша ауанын өтетіні анықтау киін емес,егер тесіктердін көлемі және ауа жылжу жылдамдығы белгілі болса.Тесіктерден өтетін ауанын мөлшері( ауаның кіруі).
Соған қарай формулаларға байланысты және тесіктердін көлемін анықтау киін емес, егер тесіктерден өтетін ауаның шығысы және жүру жылдамдығының мағнасы белгілі болса.
Мұнда G1 және G2 -1-ші және2-ші тесіктерден сәйкес кіріп және сорып шығарылатын ауанын шығысы, кг/ сағ.
Аэрацияда бөлмеге кіретін ауаның өлшемді мөлшері, бөлмеден шығатын ауаның мөлшері тен болуы керек біздін жағдайда G1= G2.Осы жағдай 1-ші және 2-ші тесіктердін нейтральді зонасын анықтауға мүмкіншілік береді.
Жел әсерінен болған аэрация. Желдің ғимаратты айналуы.
Аэрацияны желдің әсерімен есептеуді тек қана ғимараттың ішінде жылу мол болмаған кезде немесе онымен санаспағанда. Мысалы, мұндай ғимараттарға жататындар: қоймалар, гараж тұрақтары, механикалық цехиар, жарық қондырғылары жоқ бөлмелер және т.б. Есептеу үшін келесі мәліметтер қажет: ғимаратты жарықтандыру жағына бейімдеу(негізгі жоспарда көрсетіледі), ғимарат орналасқан және аэродинамикалық коэффициенті бар жердегі желдің бағыты мен қозғалыс жылдамдығы([4]-ші анықтамалардан алынады).Тесіктердің белгілі көлемдерінде есептеу жобасы келесідей болады:
1. Ашық тесіктерде орналасқан зонадағы жел тудыратын қысымды немесе сирексітуді анықтайды Р.
2. Іштегі артық қысымның мөлшері беріледі Ризб.
3.Тесіктерден L өтетін ауаның қысымдарының айырмашылығын Р, кейбір тесіктердегі жылдамдығын V және көлемін анықтайды.
4. Көлемнің балансын құрастырады, егерде баланс сәйкес келмесе, онда Рарт. мәнінің жаңа мөлшері беріледі, және Gпр мағынасы Gвыт мағынасымен теңескенше есептеуді қайталайды.
Практикада аэрациялық тесіктердің ауданын көбінесе берілген ауаның шығынымен анықтайды. Бұл жағдайда, тағыда Рарт. Мәнін берумен тесіктердегі ауаның қысымын анықтайды. Тесіктердегі ауаның қысым айырмашылығын және жылдамдығын анықтайды. Содан кейін ауаны тесіктерге бөледі де олардың ауданын есептейді.
Ғимаратты жел барысы жағынан желдеткенде қысым жоғарылайды, өйткені жел өзінің жолында асып өтетін кедергі кездестіреді (3.2 суретінде). Сонымен қатар шатырдың үстінде және ғимараттың ық жағында қысым төмендейді(сирексіту). Қысымның айырмашылығы ауаны ғимараттың жел жағындағы барлық ойықтарынан кіріп, қарсы ық жақтағы тесіктерден шығады. Ауаның ағынының кенеттен тежелуінің салдарынан туатын қысымның неғұрлым көп мөлшері келесіге теңеледі:
мұнда Нд– динамикалық(жылдамдықтық) қысым, кГ/ мІ немесе мм ауа бағанасы; v– ауаның қозғалыс жылдамдығы, м/сек; γ - атмосфералық ауаның меншікті салмағы, кг/мі;g– салмақ күшінің үдеуі, м/сек2(9,81 м/сек2).
Жел әсерінен туатын қысымның немесе сирексітудің Р сыртқы қорғаудың аймақ бірлігінің желдің динамикалық қысымына Нд қатынасын аэродинамикалық коэффициент деп, оны К әрпімен белгілейді.
К-ның мағынасы тәжірибе жолымен анықталады– ғимараттардың модельдерін аэродинамикалық құбырларда үрлеу түрінде. Желдік қысым әрбір тесікте К коэффициентін ескере отырып келесі формуламен анықталады:
К-ның мәні бұрыс болады, егер оны жел жағына анықтаса және теріс болады, егер ық жағына анықтаса.