
- •Курстың міндеттері. Өнеркәсіптік желдеткіштердің даму тарихы бойынша қысқаша мағлұматтар.
- •Өнеркәсіптік желдеткіштердің міндеттері мен тәжірибелік, ғылыми негіздері. Ұқсас пәндермен курстың байланысы.
- •Өнеркәсіптік мекемелердегі ауалы ортаның санитарлы-гигиеналық шарттары туралы жалпы мағлұмат.
- •Ауа құрамын талдаудың әдістері. Қауіптердің сапалық және сандық талдауы, олардың шығу көздері.
- •Адам ағзасына ауа ортасы қоспаларының әсері.
- •6. Өнеркәсіптік желдеткіште қолданылатын аэродинамиканың негізгі заңдары.
- •7. Желдеткіш жүйелерінің негізгі теориялары
- •Жүйелердің аэродинамикалық сипаттамаларының есептік әдістері.
- •Ағынды және тартатын жергілікті желдеткіштер, оның түрлері мен жүзеге асыруға арналған құрылғылары туралы ұғым.
- •Ағынды құйылыстардың жалпы сипаттамасы
- •11. Ауаның әуе шымылдықтарындағы, әуе себезгілеріндегі қозғалыс заңдары. Ауа таратушылары туралы ұғым.
- •12. Сору саңылауларында ауа қозғалысы кезіндегі жалпы тәуелділік.
- •13. Аcпирация жүйесі, жергілікті сору есебі мен топтау қағидаты.
- •14. Жалпы алмасатын желдеткіш туралы ұғым.
- •17.Ауа себезгісі, оның тағайындауы және қолданылу аймақтары
- •18.Ауа себезгісінің конструктивтік шешімдері, есептеулері
- •19.Жергілікті тартқыш желдеткіштер. Жалпы жағдайлар
- •20.Жергілікті сорғыштарға қойлатын талаптар, жергілікті сорғыштардың жіктелуі
- •21. Ашық типті жергілікті сорғыштар
- •22. Тартқыш шатырлар, аралас және күнқағар шатырлары
- •23.Әр түрлі типті жергілікті сорғыштарды есептеу
- •24.Тартқыш шкафтар. Жағалық сорғыштар
- •25. Борттық сорғыштар, борттық сорғыштардың есептеулері. Шеңберлік сорғыштар.
- •Жылу арынының әсеріндегі аэрация
- •Аэрацияны қолдану аймағы. Ішкі асқын қысым туралы ұғым.
- •Жылулық күш есебінен болған аэрация.
- •Жел әсерінен болған аэрация. Желдің ғимаратты айналуы.
- •Жалған қысым туралы ұғым. Аэрациялар есептеу әдістері.
- •31.Аэрацияның біраралықты және көп аралықты ғимараттардың есептелуі.
- •32. Біраралықты цехтардың аэрациясын есептеу.
- •33. Көпаралықты цехтардың аэрациясын есептеу.
- •34. Көп қабатты цехтардың аэрациясын есептеу.
- •35.Негізгі пневматикалық көліктердің ауаөткізгіштерін есептеу.
- •36 Ауа ағындарында материал бөлшектерінің орын ауыстыруы.
- •37 Газдардан және шаңнан ауаның тазарту түрлерінің жіктелуі. Шаң- газ тазартқыштарға арналған құрылымдар. Жәй, орташа және күрделі тазартула
- •38 Жеке шаң ұстағыштар және оларды таңдау. Кешенді тазарту.
- •39 Желдету жүйелерін жобалау реті. Жобалау үшін бастапқы мәліметтерді таңдап алу.
- •40 Желдету жүйелердің және қондырғылардың есептеу әдістері мен құрастырылымдары.
21. Ашық типті жергілікті сорғыштар
Зиянды заттардың шығу аймағын изоляциялау дәрежесіне қарау сорулар ашық типтегі сорулар және толық жабылған жергілікті сорулар болып бөлінеді. Жергілікті сорулардың классификациясы төменде көрсетілген.
Жергілікті сорулар
Ашық типтегі Толық жабылған
Қайнар көзбен білінтес: тартқыш зонт, тартқыш панель
Қайнар көзінің бүйір жағы: активті сорулар, бортты сорудан: бір жақты, екі жақты
Төменгі: мақсатты, айнымалы
Тартқыш шкафтар: жоғарғы сорулармен, төменгі сорулармен, комбинировнный
Тартқыш камералар: боялған, құмды
Фасонды жапқыштар
Жартылай ашық сорғылар жабыннан тұрады.Оның ішінде зиянды бөлінулер көзі болады.Жабынның ашық саңылауы бар.Бұндай жабындарға тартпа шкафта,желдететін камера немесе кабиналар,көрмелік сорғылар және кесетін құралдар жабындары жатады.
Ашық типтегі сорулар – бұл зиянды заттардың шығу аймағынан біраз алыста болатын сорулар. Мұндай сорулар зиянды заттардың бөлу көзімен бірге және қатар орналасуы мүмкін. Ашық типтегі сорулар – бірінші түріне тартқыш зонттар, тартқыш панельдер жатады. Ал екіншісіне бортты сорулар.
Жергілікті сорғыларды сорғымен зиянды бөлінулер көзінің орналасу схемасы бойынша жіктеуге болады.Осыған сәйкес жергілікті сорғылар тікелей орналасқан, бүйірлік және төменгі деп бөлінеді.Қабылдайтын саңылау формасы бойынша жергілікті сорғылар дөңгелек , тікбұрышты ,саңылаулы болып келеді.
Ашық типтегі жергілікті типтегі сорғылардың бастапқы мәліметтеріне келесілер жатады.Зиянды бөліну көздерінің мөлшері , олармен бөлінетін конвективтік бөліну мөлшері Q ,зиянды заттар М ,бөлмедегі ауа қозғалысының жылдамдығы V.Жылу мен газ бөлетін көзден сіңіру үшін ауа шығыны көз үстінен көтерілітін конвективті ағындағы ауа шығынына пропорционал
Lсору=L0*Kn*Kb*Kt
Мұндағы L0-сәйкесті шығын м3/сағ
Kn – өлщемсіз көбейтінді коэф.Көз – сорғы жүйесіне тән геометриялық және режимдік параметрлерін есептей алатын коэф.
Kb – бөлмедегі ауа әсерін есепке алатын коэф.
Kt – уыттылығын есепке алатын коэф.
Егерде көз тек жылу бөлетін болса Kt = 1.Жұмысшы саңылауы ж/е тығыз емес жабылуы бар жабындарды сору үшін келесі формула қолданылады.
L = 3600*F*v м3/сағ
22. Тартқыш шатырлар, аралас және күнқағар шатырлары
Тартпа
шатырлар дегеніміз – бұл жергілікті
сорғылар , көлденең конус немесе пирамида
түріндегі жылу көздерінің үстінде
немесе айтарлықтай қашықтықта
орналасады.Тартпа шатырлар жылу бөлетін
көздерден жылуды,зиянды заттарды бөліп
алу үшін ж/е өндірістік жағдайды толығымен
жабу мүмкін болмағанда қолданылады.Шатырларға
көзден зиянды бөлінулерді қабылдағыш
аралығында кеңістік болуы тән ж/е ол
бөлмедегі ауа ағындарының әсерінен
қорғалмаған.Осы себептен бөлмедегіауа
көзге қарай еркін ығысып ,шатырдан
әкетілетін зиянды бөлінулерді ығыстыру
мүмкін.Осыған байланысты шатырлар да
басқа жергілікті сорғыштарға қарағанда
ауа шығынының айтарлықтай мөлшер
бөлінеді.Шатырлар табиғи ж/е механикалық
тартпа ретінде орн мүмкін шатырларды
бөлмеде ауа қозғалысының үлкен емес
мәнінде қолдану ұсынылады.Ауа жылдамдығы
м/с .Шатырларды еденнен һ = 1,7 – 1,9 м
биіктікте орналастырады.Шатырды орталық
ашылу бұрышы 600
С тан кем емес етіп жасайды.Ашылу бұрышы
үлкен кезінде оның ауданы күрт
үлкейеді.Ашылудың үлкен бұрышында
сорудың үлкен тиімділігіне жету үшін
оның барлық ауданы бойынша шығынқы
бөлігін жасау жолымен арттыруға
болады.Жылу бөлетін көз үстіндегі тартпа
шатыр : D
= d +2
; A = a+2
;
=2.14
)2
*
;
Тік бұрышты көз үшін диаметр орнына ауданы бойынша эквивалентті мәні қолданады.
dэкв
=
1,13*
vэкв=0.068(
)1/3
vв – сору деңгейіндегі конвективті ағымдағы остік жылдамдық.
Күнқағар шатырлар пештің кептіргіш ж/е соған ұқсас қондырғылардың технологиялық қондырғыларды түсіну ж/е тиеу кезеңіндегі бөлінетін газдарды әкету үшін кіре беріс саңылауына орнатады.Одан жану өнімдерін шығару кезіндегі саңылаудағы күнқағар шатырлар.Күнқағар шатырлармен әкетілетін ауа мөлшерін есептеген кезде технологиялық қондырғы түрі мен жұмыс режимін есепке алу керек. Күнқағар шатырларды есептегенде шатыр қабылдайтын саңылау өлшемі бөлме ауасы мен жану өнімдерінің қоспасы әкетілетін массалық шығыны әкетіледі.Есептеу сатысы:
1)Саңылау алдындағы пештегі Рорт анықталады.
Рорт = 2/3 *h *(pb*pn) *g
2)Асқын қысым кезінде пештен шығатын газдың орташа жылдамдығы анықталады.
Vг
= м *
мұндағы м =0.65 тең шығаратын шығын коэф.
Аралас шатырлар.Бұндай шатырлар органикалық отындарда жұмыс жасайтын пештерде қолданады.Конструкциясы бойынша жану өкімдерін әкету үшін саңылау қарастырылады.Пештен детальді түсіру н/е тиеу кезінде есік қарастырылады.Жану өнімдер мөлшері мен олардың температурасы технологиялық мәліметтер бойынша алынады н/е есептеумен алынады.Эмпирикалық формуланы қолдана отырып,келесідей өрнек алынады.
Ln
=
+0.25 (Hм3/сағ)
-
төменгі жану жылу мөлшері,
>4000ккал/м3
деп қабылданады.Жану өнімдерінің көлемі
:
Ln = Ln / * Br (Hм3/сағ)
Br –пештегі газ шығыны м3/сағ.Жану өнімдер температурасын шамамен :
tn
=
*K
мұндағы с –жанудың меншікті көлемдік жылусыйымдылығы.К – пештің параметрлік коэф 0,8 ге тең қыздырғыш пеш конструкцияда регенератор болсажану өнімдерінің температурасы аралас шатырға келіп түсетін техноогиялық мәлімет бойынша қабылданады.Яғни 300-4000С .Жану өнімдерінің бастапқы температурасынан төмен қабылданады.Аралас шатырлардың габариттік өлшемін есептеу күнқағар шатырларына ұқсас.