Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Шпор контроль и оценка.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
442.88 Кб
Скачать

1.Өнім сапасын бағалау әдістері.Сапа көрсеткіштерінің анықтау әдістері.

Өнім сапасын бағалау келесі әдістерге бөлінеді:Дифференциалды,комплексті,аралас,статистикалық. Диф.ды бағалау әдісі өнім сапасының жеке көрсеткіштеріне негізделген. Комп.ті бағалау әдісі сапаның комп.ті көрсеткіштеріне негізделген.Аралас бағалау әдісі сапаның жеке және комп.ті көрсеткіш.ң бір уақытта пайдалануын көрсетеді.Статис.қ әдіс сапа көрсеткіш.ң мағынасы матем.қ статистика ереже.ң көмегімен анықталады.Сапа көрсеткіш.н анықтау әдістері

Қолданылатын өлшеу аспаптарына байл. Анықтау әдістерін келесі түрлерге бөледі

-Өлшеу әдісі Ол өзі 3ке бөлінеді:физикалық,биологиялық,химиялық-Тіркеу әдісі-Есептеу әдісі-Әлеуметтік әдісі-Экспертті әдісі-Органолептикалық әдісі

Сапаның көрсеткішін анықтау оның саңдық маңызын өзін өзі түсіну болып табылады. Ол үшін практикада өнімнің өзіндік ерекшелігіне байланысты мына төмендегі әдістер пайдаланылады:

өлшеуші әдіс (аснаитар, приборлардың көмегімен);

тіркеу әдісі — бұл тіркеуге және есептеуге негізделген. Тіркеу әдісі мынадай көрсеткіштермен, атап айтқанда: қауіпсіздік, патенттік-құқықтық стандарттау, сәйкестендірумен анықталуы мүмкін;

есептеу әдісі — өнімнің сапасы жөніндегі көрсеткіштерді анықтау үшін арнайы математикалық үлгілерді қолдануға негізделеді;

органолептік әдіс — адам мүшесін сезу-көру, есту, дәм, түйсінуді талдауды қамтиды. Табылған маңыздылықтың дәлдігі және растылығы адамдардың біліктілігі, даңдылығына және қабілеттілігіне байланысты;

социологиялық әдіс — өнім, оны нақты немесе тұтынушылардың мүмкіншілігі туралы пікірлерді талдау және жинау негізінде жүзеге асырылады;

сарапшылық әдіс — мамандар тобы арқылы іске асырылады. Мысалы, дизайнерлер, дәм айырушылар.

Практикада өнімнің сапа деңгейін бағалау үшін көрсеткіштер жүйесін пайдаланады. Онда өзіне қорытындылау және өнімнің сапасы жөнідегі жеке көрсеткіштер қосылады.

Сапаны жинақтап қорыту көрсеткіштері жалпы сапада немесе кәсіпорындарда өнім сапасының деңгейін сипаттайды. Бұлкөрсеткішкежататындар:

сұрыптылығы;маркасы;жүктелімі;пайдалызаттыңмазмұны;

өнімнің дүниежүзілік стандартына сайүлесі, т.б. жеке  көрсеткіштер  тым  әр  түрлі  және  не  ол,  бұл өнімнің өзіндік ерекшелігіне байланысты болады.

2.Цианидтік әдіспен көмірсуларды анықтау.

Осы әдіс келесі өнімдерді анықтағанда қолданылады

Нанды (еттен жасалған нан)

Күріш. Цианид (ұнды)

Сахарозаны (тәтті және 2-ші тағам)

Лактозаны (кефир, ряженка)

Титрлеу өткізгенде келесі шарт

Етті қайнату ұзақтығы

Қайнату үдемелі қарқындылығы

Қант ерітіндісін құю жылдамдығцы

Рефрактометр сусындарға, кисель, мұз, жем, бисквит үгілмені анықтайды.

Рефрактометриялық зерттеу әдістері.  Рефрактометриялық зерттеу әдістері тамақ өнеркәсібінде әр түрлі технологиялық процестерді және тағам өнімдерінің сапасынбақылау үшін қолданылады. Рефракция немесе сызық сындыру құбылысы бір ортадан екінші ортаға көшу кезінде орын алады. Сыну коэффициентін өлшеу екі компонетті ерітінділердің концентрациясын тікелей табуға мүмкіндік береді. Бұл үшін есептік формулалар немесе графиктер қолданылады. Ерітіндінің сыну коэффициенті мен онда ерітілген заттардың концентрациясы арасындағы тәуелділік анықталады. Салыстырмалы сыну коэффициентін өлшеу үшін рефрактоматрлер қолданылады.