
- •3.Аморфтық құймалардың кристаллизациясы.
- •4.Интенсивті пластикалық деформация. (ипд)
- •7.Магнетрондық тозаңдату.
- •8.Газдық фазадан химиялық тұндыру.
- •10. Ультрадыбыстық беттік өңдеу.
- •11. Наноұнтақтарды алу әдістері: Газдық фазалық синтез әдісі.
- •12.Ұнтақтарды механикалық майдалау. Левитациялық- ағындық әдіс (flowing gas evaporation technique)
- •14. Плазмахимиялық синтез. Криохимиялық синтез.
- •7. Ультрадисперсті ұнтақ алудың физикалық және химиялық әдістері
- •8. Конденсацялық әдіс
- •1) Ерітіндіден шынықтыру кезінде тікелей толық кристаллизациялануы және бір- не көпфазалық поликристалдық құрылымның да, наноқұрылымның да түзілуі;
- •2) Ерітіндіден шынықтыру кезінде кристализация толық жүрмейді де аморфтық-кристалдық құрылым түзіледі;
- •13. Иондық-плазмалық тұндыру әдісі.
- •14. Импулсьтік электротұндыру әдісі
- •17. Шалаөткізгіштер технологиясы
- •18. Молекулярлы шоқтық эпитаксия әдісі
- •30.Наноматериалдардың құрылымын зерттеудің өрістік әдістері: өрістік электрондық және иондық микроскоптар.
12.Ұнтақтарды механикалық майдалау. Левитациялық- ағындық әдіс (flowing gas evaporation technique)
Левитация- өзге объектілер мен тікелей жанасуынсыз объектінің гравитациялық өрістегі тұрақты орналасуы. Бұл жағдайда левитация үшін ауырлық күшін компенсациялайтын күштің болуы, ал екіншіде нобъектінің тұрақтылығын қамтамасыз ететін қайта келтіретін күштің болуы.
Инертті газ ағынындағы металдың булануы, мысалға жоғары жиілікті электромагнит өрісімен үздіксіз қоректеніп, қыздырылатын сұйық металл тамшысынан. Газ ағынының жылдамдығының артуымен бөлшектердің орташа өлшемдері 500нм-ден10нмге дейін кішірейедіде, бөлшектердің өлшем бойынша таралуы азаяды.
Бөлшектерінің (ромбылық формадағы) өлшемдері 20-дан 300нм-ге дейінгі марганецтің, сурьманың аморфты структурадағы және бөлшектерінің орта өлшемі 20нм және басқада наноұнтақтаралынған. М.Я.Ген және А.В.Миллер жасаған металдар, құймалар, оксидтер және металдардың басқада қоспаларының ультрадисперсті ұнтақтарын конденсациялық алудың левитация ағындық әдісі өлшемдерінің субмикронды және нанометрлік
диапазонында осындай дисперсті жүйелерді синтездеудің ең бір
алғыр әдісі болып табылады. Бұл әдістің мағынасы: қарсы токтық электромагнит индукторы өрісінде контактісіз ілініп тұрған металл тамшысы инертті газ ағынымен үрленеді, соның нәтижесінде металл буының тез
салқындауы орыналып, конденсацияланған фазаның ұрықтары
пайда болып, бөлшектер оларға металл буының
конденсациялануы және өзара коалесценциясы (слияниечастиц)
нәтижесінде ұлғайады. Пайда болған аэрозоль конденсация
зонасына нинертті газдың ағынымен шығарылып, фильтрге
ұсталады.
13. Өткізгіштердің электрлік жарылыс әдісі. Бұл әдісте диаметрі 0,1 -1,0 метрге дейінгі өткізгіш сымдарды қолданады. Оның ішіндегі инертті немесе химиялық активті орта арқылы ток жібереді. Ток шамасы шамамен 104-105 A/мм2. 10-5-10-7c ішінде жарылыс болады және өткізгіш шашырап кетеді.Сол арқылы нанобөлшектер алынады. Бұл процесс күш-толқындық синтез әдісіне ұқсас. Тек бұл әдісте жарылмайды, ток импульсы беріледі. Металлды 107 К\с. Заттың кеңею жылдамдығы 5* 103 м\с. Күш толқындарының фронтындағы қысымы жүздеген МПа га барады, ал температурасы 10000 Кға жақын. Осылай металлдардың ұнтағын, ал сол ұнтақ ішіндегі оксидті, натридті қоспасы бар наноұнтақтарды алуға кең қолданады.
Өте қуатты ток импульсі өткен сымның материалы, өлшемдері 5нм –ден 1мм-ге дейінгі бөлшектер түзіп, бұзылады, олардың бір бөлігі буланады не сұйық тамшылар ретінде ұшып кетеді.
Буланып кеткен фазадан, тез кеңейіп жатқан бу ағынында кондесациялану нәтижесінде нанобөлшектер түзіледі.
Өлшемдері өткізгішке енгізілген энергиямен оны енгізу жылдамдығына байланысты. Бұл әдіспен металдық және оксидтік наноұнтақтар алуға болады. 1 –ток көзі, 2 –конденсатор (энергия жинақтау үшін), 3 –сымдыберріптұратын механизм, 4 –сым, 5 -жоғары кернеуліэлектрод, 6 -коммутатор , 7 -НҰ жинақтауыш, 8 –вентилятор, 9 -камера.