3. Дк жұмыс істеу режимдері.

ТТК – нің дрейфін азайтудың шұғыл амалы – паралелльді балансты (дифференциалдық) каскадтарды қолдану болып табылады. Балансты схема деп аталуы – бұл каскадтың шығыс тізбегі балансталған көпір болып табылады, оның бір диагоналына қоректену көзі қосылып, ал екінші диагоналына шығыс кернеу қосылады. Көпірдің бірінші екі иығындағы біріне – бірі параллель резисторлар R_к1 мен R_к2 біріне – бірі параллель екі транзистор көрсеткіштері бірдей болатындай етіліп таңдап алынады. Сондықтан жалпылай схема параллельді – балансты деп аталады. Және бұл схема өте симметриялы болып келеді. Осындай резисторлары R_к1 мен R_к2 біріне – бірі тең, бірдей транзисторлары Т₁ мен Т₂ бар идеалды каскадта қоректену көзінің кернеу өзгеруі толығымен баланстанады да, каскадтың шығу тізбегіндегі кернеу 0-ге тең болады. R₀ – резисторы транзистордың тоғын тұрақтандыру үшін қойылған. Диффернециалды каскадтың кірісіне кіру сигналдары U_кір1, U_кір2 – лерді берсек, онда каскадтың шығысындағы кернеу U_шығ = U_к1 - U_к2 = К_д(U_кір2 - U_кір1), мұнда К_д – дифференциалдық сигналды күшейту коэффициенті. Сондықтан каскадтың дифференциалдық деп аталуы, ол тек қана дифференциалдық сигналдарды күшейтеді.

№ 15 БИЛЕТ

БТдың ОБ қосылу схемасының сипаттамаларын салыңыз.

2 Сәуле шығаратын аспаптар дегеніміз не? 3 Күшейткіштердің жұмыс режимдерін қамтамасыз ету әдістері.

1 .Биполярлық транзистордың орталық база қосылу схемасы

Ортақ базалы транзистордың статикалық сипаттамалары

Транзистордың негізгі вольт-амперлік сипаттамалары кіріс және шығыс сипаттамалары болып табылады. ВАС тогы тұрақты режимде алынады және ол тұрақты токтар мен кернеулердің тәуелділігін көрсетеді. Сипаттамалар әдетте бірнеше тұрақты I_Э және U_КБ мәндерінде алынады.

күшейту еселіктері жоғары; б) жұмыстық жиіліктері жоғары, жиіліктік бұрмаланулар аз; в) температуралық тұрақсыздығы аз;

г) сипаттамалардың сызықтығы жоғары. Кемшіліктері: а) ток бойынша күшейту жоқ (α < 1); б) кіріс кедергісі R_кір аз; в) кіріс және шығыс кедергілердің арасында үлкен айырмашылық бар, соның әсерінен ОБ-мен сатылы сұлбаны құру мүмкін емес. ОБ сұлба ток тұрақтандырғыштарында және жұмыстық жиілігі аса жоғары сұлбаларда қолданылады.

2. Сәуле шығаратын

Светоизлучающие устройства излучают свет при прохождении через них тока, преобразуя электрическую энерrию в световую. Светоизлучающий диод (светодиод) ­ это наиболее распространенное полупроводниковое светоизлучающее устройство. Будучи полупроводниковым устройством, он имеет неоrраниченный срок службы ввиду отсутствия высокотемпературноrо HarpeBa, основной причины выхода из строя обычных ламп. Светодиоды ­ это просто диоды с р-n-переходом, которые излучают свет при прохождении через них тока. Этот свет виден потому, что светодиоды упакованы в полупрозрачный материал. Частота излучаемоrо света зависит от материала, использованноrо при изrотовлении светодиода. Арсенид rаллия (GaAs) излучает свет в инфракрасном диапазоне, который не оспринимается человеческим rлазом.

Шала өткізгішті лазер

Х ром атомдарының қоспалары бар рубин кристалындағы (Al₂O₃) лазер оның ең көп тараған түрі болып табылады. Иондалған хром атомдары рубиндегі лазерлік сәулелену көзі болып табылады. 8.1-суретте лазердің бейнесі көрсетілген, ондағы: 1 – когерентті жарық сәулелері; 2 – жартылай мөлдір айна; 3 – шағылыстырушы күміс айна; 4 – рубин кристалы; 5 – сәуле қоздырғыш шам. Лазерлер медицинада және әсіресе голографияда кеңінен пайдаланылады (толық жазу – өріс толқындарын тіркеу және қайта жүргізу).

Электр люминесценттік конденсатор Электр люминесценция – қоздырылған шала өткізгіштердегі электрондардың рекомбинациялық а уысулары кезінде жарық шығару құбылысы. Ол электрондардың өз еркімен (кенеттен) валенттік аймаққа қайта келуі кезінде туындайды. Ал қоздыру күшті электр өрісімен, жабық p-n өткелдегі соққылық иондаумен немесе ашық p-n өткел арқылы тасушыларды инжекциялаумен жүзеге асырылады. Индикатор ретінде оптикалық жұптардағы жарық көздері, жарық сезгіш материалда бекітуге арналған жарық көздері пайдаланылады.

3. Операциондық күшейткіш –конструкциялық жағынан біртұтас жасалатын, өте кішкене көлемді, жоғары сапалы, жоғары стабильді,жиілік бойынша кең ауқымды, өте үлкен күшейту коэффициенті бар тұрақты тоқ күшейткіштері.

Интегратордың схемасы инверстейтін күшейткіштің схемасында резисторын конденсатормен ауыстыру арқылы жасалады. Сол схемадағыдай , сондықтан

= Сөйтіп, шығыс сигнал кіріс сигналдың интегралына тең. τ=RC-интегралдау тұрақтысы.

Операциялық күшейткіштің негізгі екі сипаттамасы бар: біріншісі, ОК беріліс сипаттамасы, екіншісі, ОК амплитудалы- жиілікті сипаттамасы. Операциялық күшейткіштің кіріс каскады болып табылатын дифференциалдық каскад қалайды. Операциялық күшейткіштің шығыс каскады рөлін әдетте эмиттерлік қайталағыш атқарады, ол схеманың керекті жүктемелік қабілетін қамтамасыз етеді. Операциялық күшейткіштің жеткілікті күшейту коэффициентін алу үшін дифференциалдық каскад пен эмиттерлік қайталағыштың арасына қосымша күшейткіш каскадтар қосылады.

№ 16 БИЛЕТ

1 БТдың ОЭ қосылу схемасының сипаттамаларын салыңыз.

2 Терістейтін интегратор схемасы және көрсеткіштері. 3 Күшейткіштердегі кері байланыстар және оның түрлері.