3. Аналитикалық химиядағы комплекс түзу реакцияларының сапалық талдауда қолданылуы.

4. Аниондардың әртүрлі қасиеттеріне қарай жіктеліну түрлері. І-ііі топ аниондары

Аз еритін барий және күміс тұздарының түзілуіне байланысты аниондардың жіктелуі

Реагент	Аниондар	Ерігіштігі
AgNO3 (BaCl2 –мен әрекеттеспейді)	Cl-, Br-, J-, CNS-, CN-, [Fe(CN6)]4-, [Fe(CN6)]3-	HNO3 ерімейді
	S2-, Ac-, NO2- (концентрлі ерітіндіден)	HNO3 ериді
BaCl2 (AgNO3 –пен тұнбасы ақ түсті)	SO42-, CO32-, SO32-, C2O42-, C4H4O62-, BO33-	HСl ериді (ВаSO4 басқасы)
BaCl2 (AgNO3 –пен тұнбасы түсті)	PO43-, AsO43-, AsO33-, CrO42-, Cr2O72-, S2O32-	HNO3 ериді
AgNO3 және BaCl2 тұнба түзілмейді	NO3-, ClO3-, MnO4-, ClO- (аниондар жарықта Cl- ионы бөліну нәтижесінде ерітіндіде AgCl ақ тұнбасы түзілуі мүмкін)

Осылайша, H₂SO_4сұыт, H₂SO_4конц, KJ + 1М H₂SO₄ + крахмал, J₂ + крахмал, KMnO₄ + H₂SO₄, AgNO₃ және BaCl₂ реактивтерін қолдана отырып алдын-ала сынақ жүргізу арқылы зерттелетін

ерітіндіден аниондардың бір бөлшегін анықтауға болады.

5. Гетерогенді тепе-теңдік. Аналитикалық химияда нашар еритін қосылыстар тұнбалары. Ерігіштік көбейтіндісі және иондық көбейткіш.

Кез келген аз еритін заттың біраз мөлшері ерітіндіге өтіп отырады. Ерітіндіге еріген зат иондар түрінде таралады. Бір кезде тұнбадағы зат пен ерітіндіге таралған иондар арасында жылжымалы тепе-теңдік орнайды. Мысал үшін AgCI қосылысын алсақ, ерітіндідегі тепе-теңдікті былай жазуға болады:

AgCI Ag⁺ + CI^-

Тұнба ерітінді

ЕК_AgCI= [ Ag⁺] [CI^-]

ЕК_AgCI= [ Ag⁺] [CI^-]

Мұнда, ЕК_AgCI – күміс хлоридінің ерігіштік көбейтіндісі. Бұл теңдеуден ерігіштік көбейтіндісінің берілген температурада тұрақты екені көрініп тұр. Егер Ас В_m [A⁺] [B^-] болса, онда ерігіштік көбейтіндісі мынаған тең болады:

EK _АсВь = [A⁺]^c [B^-]^m.Ерігіштік көбейтіндісін ЕК табу үшін электролиттің ерігіштігін білу керек және керісінше, ерігіштік көбейтіндісі арқылы заттың ерігіштігін анықтауға болады. Ерігіштік көбейтіндісін ЕК заттың еру қабілетін сипаттайды, ЕК (ПР) жоғары болса, заттың ерігіштігі де жоғары

[ Ag⁺] [CI^-]  ЕК_AgCI – ерітінді қанықпаған

[ Ag⁺] [CI^-]  ЕК_AgCI – ерітінді қаныққан

[ Ag⁺] [CI^-] ЕК_AgCI – ерітінді аса қаныққан

Ерігіштік көбейтіндісі - қаныққан ерітіндісіндегі аз еритін электролит иондарының концентрацияларының көбейтіндісіне тең. Ерігіштік пен ерігіштік көбейтіндісі арасындағы байланыс:

. Мұндағы, m+n – катиондар мен аниондар қосындысы, m-катион ионының сан, n –анион молекуласының саны, ерігіштік көбейтіндісі, ерігіштік.

Су қосқанда:

Катион қосқанда:

Анион қосқанда: