
- •Георафиялық ақпараттық жүйенің мәнін ашыңыз. Гаж даму тарихын айтыңыз.
- •Жаңа ақпараттық технологияларға анықтама беріңіз, олардың мағынасын, жерге орналастыру және кадастрдағы алатын орнын негіздеңіз.
- •Георафиялық ақпараттық жүйесін және олардың өнімдерін сипаттаңыз.
- •Word бағдарламасының фунционалды мүмкіндіктерін сипаттаңыз.
- •Жерге орналастыру және кадастрдағы гаж-дың қолданылуын түсіндіріңіз.
- •Гаж фунционалды мүмкіндіктерін сипаттаңыз. Шейп-файл форматына анықтама беріңіз.
- •Георафиялық мәліметтер базасына анықтама беріңіз.
- •Гаж бағдарламалық жабдықталуының негізгі өндірушілерін атаңыз.
- •Мәліметтер базасы мен шейп-файлдардың ерекшеліктері мен айырмашылықтарына тоқталыңыз.
- •Arc Map қабаттарының жазылуын түсіндіріңіз. «Maplex» модулінің қолданылуын жазыңыз.
- •Мәліметтер базасының персоналды және ұжымдық түрлерінің айырмашылығын айтыңыз.
- •Метомәліметтерге анықтама беріңіз.
- •Топологияға анықтама беріңіз. Қандай топологиялық қатынастардың бар екендіген анықтаңыз. Топологиялық қателерге мысал келтіріңіз.
- •«Maplex» модулін сипаттаңыз.
- •Георафиялық карта негіздерінің қабаттарына сипаттама беріңіз.
- •Координаттар жүйесін атаңыз. Кеңістіктік байлауға анықтама беріңіз. Әртүрлі территориялардағы проекциялар айырмашылығын көрсетіңіз.
- •Layerформатын сипаттаңыз.
- •Карта шаблондары туралы айтыңыз. Карта шаблондарының қолданылуын сипаттаңыз.
- •Карта компановкасының элеметтерін айтыңыз. Карта компановкасы процесін анықтаңыз.
- •Мәліметтер базасының құрылымын айтыңыз. Мысал келтіріңіз.
- •Атрибуттар кестесіндегі бағандарын айтыңыз және оларға сипаттама беріңіз.
- •Нүктелік қабаттың құрылуы мен атрибуттар кестесінің құрылуына мысал келтіріңіз.
- •Shep- атауы (полигон, сызық, нүкте);
- •Нүктелік қабаттарды қандай категорияларға бөлуге болатындығына мысал келтіріңіз (елді мекендер қабатына қатысты).
- •Сызықтық қабаттың құрылуына және атрибуттар кестесінде жолдардың құрылуына мысал келтіріңіз.
- •Сызықтық қабаттарды қандай категорияларға бөлуге болатындығына мысал келтіріңіз.
- •Полигоналды қабаттың құрылуына және атрибуттар кестесінде жолдардың құрылуына мысал келтіріңіз.
- •Полигоналды қабаттарды қандай категорияларға бөлуге болатындығына мысал келтіріңіз.
- •Келесі функцияларға анықтама беріңіз: а) полигонды құру; б) полигоналды қабатта полигонды бөлу.
- •Келесі функциялардың айырмашылығын көрсетіңіз: а) полигонда автоаяқтау; б) полигоналды қабатта полигонды өзгерту.
- •Бағаналы, жіңішке және дөңгелекті диаграммалардың айырмашылығын ажыратыңыз.
- •Полигоналды қабатты нүктелік қабатқа өзгертудің мәнін түсіндіріңіз.
- •Сызықтық қабатты нүктелік қабатқа өзгертудің мәнін түсіндіріңіз.
- •Келесі функцияларды сипаттаңыз: а) объектілердің қосылуы; б) объектілердің тұйықталуы; в) объектілердің біріктірілуі.
- •Стандартты жазулар мен аннотацияның айырмашылығын ажыратыңыз.
- •Келесі функциялардың жұмысын анықтаңыз: а) объектілердің қосылуы; б) қабаттың файлы ретінде сақтау.
- •Топология функциясының мағынасын ашыңыз және оның қандай жағдайда қолданылатындығын көрсетіңіз.
- •«Мәліметтер түрі» мен «Компановка түрі» функциялары арасындағы айырмашылықтарын ажыратыңыз.
- •Карталарды безендіруде қандай картографиялық ережелер қолданылатындығын көрсетіңіз.
- •Шейп файл мен кеңістіктік объектілер класы арасындағы айырмашылықты көрсетіңіз.
- •Мәліметтер базасына және оның қолданылуына анықтама беріңіз.
- •Объектілердің жазылуы кезінде қандай картографиялық ережелер қолданылатындығын көрсетіңіз.
- •Объектілердің жазылуы процесін көрсетіңіз.
- •Шейп файлдарды құрудың процесін көрсетіңіз.
- •Arc Toolbox қосымшасының жұмысын сипаттаңыз.
- •Arc Map және Arc Catalog қосымшаларының жұмысын сипаттаңыз.
- •Карта компановкасы процесіне анықтама беріңіз.
Шейп файлдарды құрудың процесін көрсетіңіз.
Шейп файл – векторлық файл болып табылады. Карта бетіндегі объектілердің барлығы шейп файл түрінде беріледі. Олар 3 түрге жіктеледі:
Нүктелік шейп файл – бір ғана ху координаттан тұратын қарапайым шейп файл (елді мекендер, қала және т.б.).
Сызықтық шейп файл – сызықтық шейп файлға бірнеше ху координаттан тұратын сызық түрінде берілетін объектілер жатады (өзен, автомобиль және темір жол, мемлекеттік жіне обдыстық шекаралар және т.б.).
Полигональды шейп файл – бірнеше ху координаттан тұратын өзара байланысқан, жабық объектілерді көрсететін шейп файлдар (көлдер, облыс территориясы және т.б.).
Жаңа
шейп файл құрған кезде ArcCatalog қосымшасын
ашып, онда өзіміз мой компьютерде құрған
«вектор» деген папкамызға тышқанның
(мышка) оң кнопкасын басып «Новый»
Шейп файл деген батырманы басамыз. Сосын
жаңа шейп файл құру деген терезе шығады,
ол терезеде «Имя» деген жерге шейп
файлдың атын жазамыз, одан кейін «Тип
объекта» деген жерге шейп файлдың түрін
жазамыз (полигон, нүкте, сызық). Одан соң
Редактировать деген батырманы басып,
онда шейп файлдың координата жүйесін
жазамыз. Оған баяғыдан құрылған шейп
файлдарды жазсақ болады, яғни импорттап
немесе жаңадан белгілесек болады Выбрать
деген түймені басып. Выбрать ⟶Projected
Coordinate Systems ⟶
Continental ⟶
Asia ⟶
Asia North Equidistant Coric ⟶
OK.
Осылайша жаңа шейп файлды құрып бітеміз.
Arc Toolbox қосымшасының жұмысын сипаттаңыз.
ArcToolbox – құралдар жинағы. Мəліметтерді өзгертуге, координаталар жүйесін басқаруға жəне карталардың проекцияларын өзгертуге арналған құралдардан тұрады. ArcInfo тұтынушыларын, ArcToolbox мəліметтерді өңдеуге жəне кеңістіктік анализ жасауға арналған құралдармен қамтамасыз етеді.
ArcToolbox – мәліметтерді геоөңдеудің конвертациясы. Геомәліметтерді өңдеуге арналған көптеген құралдарды сақтайтын қосымша.
ArcToolbox. ArcToolbox мәліметтерді өзгерту, картаның координат жүйелерін басқару және проекциясын өзгерту үшін қажетті құралдармен қамтамасыз етеді. ArcToolbox пайдаланудың қарапайымдылығы үшін ArcCatalog-тан тасу операцияларын қолдайды. ArcToolbox мәліметтерді қайта өзгерту және кеңістікте талдау үшін қосымша және біршама күрделі құралдармен қамтамасыз етеді. 18 құралдар жинағы бар. Оларға:
Data Interoperability Tools
Mobile Tools
Анализ
Геокодирование
Инструменты 3D Analyst
Инструменты Geostatistical Analyst
Инструменты Network Analyst
Инструменты Spatial Analyst
Инструменты Trancking Analyst
Картография
Конвертация
Многомерные данные
Примеры
Пространственная статистика
Серверные инструменты
Системы линейных координат
Схематика,
Управление данными
Біз практика жүзінде көптеген құралдармен жұмыс жасадық. Мысал ретінде атап айтсақ:
Анализ (Analysis Tools) құралы. Оның ішінде Близость, Извлечение, Наложение, Статистика деген функциялары бар.
Управление данными ( DataManagementTools ) құралы. Автономное редактирование, База данных, Генерализиция, Классы объектов, Классы отношений, Общие, Проекции и преобразивания, Пространственные объекты, Топология, Файловая база геоданных және тағы басқа да функциялары бар.
Осы құралдар арқылы мәліметтерді өзгертуге, координаталар жүйесін басқаруға, карталардың проекцияларын өзгертуге болады.